مشكل كمبود منابع بانكي براي اعطاي تسهيلات، معضلي نيست كه تنها گريبانگير واحدهاي صنعتي و توليدي شده باشد بلكه دامنه آن تا پرداخت تسهيلات خرد به متقاضيان وام خودرو نيز كشيده شده است.
توقف پرداخت وام خودرو كه اصليترين راه تامين نقدينگي لازم براي متقاضيان خريد وسيله نقليه طي سالهاي اخير بوده، يكي از مشكلاتي است كه ظرف 10 ماه گذشته همواره از سوي مردم به آن اشاره ميشود.
اين توقف نه تنها شامل خودداري بانكها از پذيرش تقاضاهاي جديد براي دريافت وام خودرو شده است، بلكه پرداخت اين تسهيلات به آن دسته از متقاضياني كه از مدتها پيش در نوبت انتظار دريافت وام خودرو هستند، نيز با كندي بسياري همراه است.
پيگيرييهاي خبرنگار ما نشان ميدهد كه در حال حاضر بانكها معمولا تقاضاي جديدي را براي دريافت تسهيلات خودرو پذيرش نميكنند و اين در حالي است كه طي سالهاي اخير پرداخت اين تسهيلات جزو آن دسته از وامهايي بوده كه در دريافت آن چندان مشكلي وجود نداشت.
بنابراين گزارش شوراي پول و اعتبار براي نخستين بار پرداخت وام خريد خودرو را اواسط سال ۸۵ به تصويب رساند و بعد از مدت كوتاهي مبلغ اين تسهيلات از پنج به هفت ميليون تومان افزايش يافت و اين افزايش دو ميليون توماني اگرچه به كام متقاضيان اين تسهيلات بسيار شيرين بود ولي تاخيري كه در ابلاغ آن به بانك ها بوجود آمد، روند برخورداري از اين وام را با مشكل مواجه كرد تا اينكه سرانجام پرداخت تسهيلات هفت ميليون توماني خودرو در هشتم اسفند ماه سال ۸۵ از سوي شوراي پول و اعتبار به بانكهاي كشور ابلاغ و پرداخت اين وام در ماههاي نخستين سال 86 آغاز شد.
مدت انتظار براي دريافت اين وام در اوايل دوره پرداخت از ۱.۵ ماه تجاوز نميكرد ولي به تدريج و با افزايش متقاضيان آن، بايد حداقل چهار تا شش ماه براي دريافت اين تسهيلات انتظار كشيده ميشد.
پرداخت تسهيلات خريد خودرو كه تا ۸۰ درصد بهاي خودروي صفر تا سقف ۷۰ ميليون ريال را شامل ميشد، رونق بيشتري را در ثبت نام خودروسازيهاي داخلي بوجود آورده بود ولي به صورت معمول، بازار خريد و فروش اين تسهيلات نيز وجود داشت و برخي نمايندگيها و فروشندگان خودرو كه امكان صدور حواله خريد خودروهاي صفر داشتند با دريافت 10 درصد مبلغ تسهيلات، حواله خودرو در اختيار آن دسته از متقاضياني قرار ميدادند كه قصد خريد خودرو نداشتند و اين افراد هم با ارائه اين حواله، وام خودرو را دريافت ميكردند.
با وجود اين حاشيهها، روند پرداخت اين تسهيلات همچنان ادامه داشت تا مقطعي كه به تدريج قدرت پرداخت تسهيلات بانكي در تمام شاخهها به علت تجهيز نشدن منابع، به ضعف گراييد و به اين ترتيب مدت انتظار براي دريافت اين وام به شدت افزايش يافت تا جايي كه تقريبا از اواخر بهار سال جاري پرداخت وام خودرو در برخي بانكها به كلي متوقف شده است.
در طي اين مدت و پس از تغييراتي كه در مديريت كلان بانك مركزي و به تبع آن سياستهاي آن رخ داد، سياست برقراري خطوط اعتباري و گشايش مجدد اعتبارات در پيش گرفته شد و متقاضياني كه بيش از يك سال در انتظار بودند، تسهيلات خود را دريافت كردند.
ولي با وجود تاكيد رييس كل جديد بانك مركزي، روند پرداخت اين تسهيلات همچنان كند است و كمتر ثبت نام جديدي انجام ميشود.
به دنبال پيگيريهاي صورت گرفته موارد زيادي از متقاضيان دريافت وام در بانك ها مشاهده شده است كه بعد از ماهها تلاش و مراجعه موفق به دريافت وام خودرو با وجود تكميل مدارك و پرونده نشدهاند.
يكي از شهروندان تهراني با افتتاح حساب در يكي از بانكهاي دولتي در ارديبهشت ماه امسال با وجود تكميل پرونده و طي كردن مراحل اداري بعد از 9 ماه پيگيري،
مسئولان بانك به راحتي اعلام كردهاند كه فعلا منابع لازم براي دادن وام خودرو ندارد.
در اين زمينه علي صدقي ـ رييس شوراي عالي مديران عامل بانكها دولتي ـ در گفتوگو با خبرنگار ايسنا با بيان اينكه وام خودرو نه به طور كامل قطع و نه در وسعت بالا پرداخت ميشود، گفت: فقط كساني كه قبلا وام خودرو ثبت نام كردهاند مشمول گرفتن وام ميشوند و قرار است بانك ها بر اساس منابعي كه دارند عمل كنند.
مديرعامل بانك ملي اضافه كرد: پرداخت وام در شرايط فعلي به دليل كمبود منابع بسيار كند شده است.
خبرنگار ايسنا از بانكهاي دولتي و خصوصي نحوه دريافت وام خودرو را جويا شده است كه پاسخ مسئولان اين بانكها به اين درخواست به شرح زير است:
بانك تجارت:
در حال حاضر هيچ يك شعب بانك تجارت وام خودرو نميدهند ولي مدارك لازم را تحويل ميگيرند اما دادن وام در صورت تامين منابع به بعد از عيد موكول ميشود.
بانك ملت:
بانك ملت نه تنها وام خودرو ارائه نميدهد بلكه تسهيلات خرد ديگر مانند وام تعمير ساختمان نيز نميدهد. به گفته يكي از مسئولان اين بانك ارائه وام خودرو به سياستهاي بانك مركزي در سال آينده مربوط ميشود.
بانك اقتصاد نوين:
بانك اقتصاد نوين در حال حاضر هيچ نوع وام خودرويي ارائه نميدهد.
بانك صادرات:
به دليل نزديكي به پايان سال مردم پس اندازهاي نزد بانك را ميگيرند و بانك با كمبود منابع مواجه ميشود و بانك صادرات از مدتها قبل و همچنين به دليل نزديكي به آخر سال به هيچ وجه وام خودرو ارائه نميكند.
بانك رفاه:
در حال حاضر تمام شعب بانك رفاه با شرط سپرده گذاري وام خودرو ميدهند؛ شرايط افتتاح حساب و ضوابط اجراي آن هم به اين گونه است: حداقل مبلغ براي افتتاح حساب چهار ميليون ريال خواهد بود. حداقل مدت انتظار براي استفاده از تسهيلات بانكي خريد كالاهاي مصرفي با دوام ساخت داخل سه ماه و براي خريد خودرو شش ماه از تاريخ افتتاح حساب خواهد بود.
حداكثر مدت بازپرداخت تسهيلات خريد كالاي مصرفي با دوام ۳۶ ماه و براي خريد خودرو ۶۰ ماه است.
تسهيلات خودرو و در طرح سپرده سرمايهگذاري رفاه به ميزان يك ميليون ريال در رهن بانك قرار ميگيرد و مشتري موظف است حداكثر ظرف مدت 10 روز از تاريخ اخذ سند نسبت به تحويل آن اقدام كند.
بانك ملي:
دادن وامهاي خودرو به مديريت منابع و مصارف شعب بانك بستگي دارد و در شرايط فعلي بسيار محدود شده است چرا كه منابع بانكي بايد بسيار حساب شده خرج شود و در حال حاضر وام خودرو در اين بانك داده نميشود.
بانك صنعت و معدن:
در گذشته دادن وام خودرو بسيار در اين بانك محدود بوده و در شرايط فعلي هم به متقاضيان داده نميشود.
بانك پارسيان:
در حال حاضر ليزينگ وابسته به بانك پارسيان از ابتداي سال تاكنون فقط وام خودرو براي ماشين روآ ميدهد و تا 80 درصد بر اساس مدارك و ميزان درآمد شخص وام خودرو ارائه ميشود.
بعد از پر كردن فرم درخواست در شعبه بانك پارسيان و تحويل مدارك ميزان وام در فرم مربوطه مشخص ميشود كه مبلغ 2.5 ميليون تومان به صورت نقدي فرد متقاضي بايد براي تحويل خودرو روآ پرداخت كند و بقيه به صورت اقساط داده ميشود.
ديگر ليزينگها:
ليزينگها هم به دليل مشكل تامين منابع و تامين خودرو و با مشكل ارائه وام خودرو مواجه شدهاند.
به گفته يكي از مديران ليزينگ در حال حاضر ليزينگها وضعيت مالي مناسبي ندارند و در سال آينده اگر به روشهاي جديد تامين منابع روي آورند مشكلاتشان تا حدودي برطرف ميشود و فعلا تنها يكي دو شركت وام خودرو آن هم براي خودروهاي خاص ميدهند.
منبع: خبرگزاری ایسنا