با افت نرخ تورم به کمتر از 20 درصد که دو مرجع رسمی یعنی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی در روزهای گذشته اعلام کردند، به نظر می رسد زمان کاهش نرخ سود بانکی نیز فرارسیده است.
در حالی که بانک مرکزی نرخ تورم در دوازده ماهه منتهی به مهرماه 1393 را نسبت به دوازده ماه منتهی به مهرماه 1392 معادل 19.4درصد اعلام کرده این عدد توسط مرکز آمار ایران 19.1 درصد اعلام شده است.
فارغ از فاصله اندک نرخ اعلامی توسط مرکز آمار ایران و بانک مرکزی، هر دو این آمارها خبر از کاهش نرخ تورم به کمتر از 20 درصد می دهد که البته این امر نیز در راستای تحقق وعدههای دولت تدبیر و امید است.
در همین حال با توجه به اینکه همواره کارشناسان اقتصادی به رابطه نرخ سود بانکی و نرخ تورم تاکید دارند با کاهش نرخ تورم به نظر میرسد زمان تغییر نرخ سود بانکی نیز فرارسیده باشد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند: رابطه بین نرخ سود تسهیلات بانکی و شاخص تورم در بلندمدت معنیدار بوده و با کاهش سود تسهیلات اعطایی بانکها، نرخ تورم کاهش مییابد. در حالیکه در کوتاه مدت این رابطه تا حدودی بی معنی بوده و کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی تاثیر بسیار کمی در کاهش نرخ تورم در اقتصاد ایران دارد.
هرچند بانکداران برای پایان رقابت ناسالم سیستم بانکی در افزایش نرخ سود بانکی و جنگ نرخ سود سوم اردیبهشت ماه سال جاری نرخ سود سپردههای کوتاه و بلندمدت را بین 10 تا 22 درصد تعیین کردند و بانک مرکزی نیز با ارسال نامهای به مدیران بانکها، این تصمیم بانکداران را تائید و بر ضرورت اجرای دقیق جدول جدید نرخهای سود سپرده بانکی تاکید کرده که باید نرخ سود بانکی کاهش یابد.
البته براساس همین توافق بود که بانکداران از هشتم اردیبهشت ماه سال جاری موظف شدند نرخ سود سپردههای روزشمار و کمتر از سه ماه را 10 درصد، سه تا شش ماه را 14 درصد، شش تا 9 ماه را 16 درصد، بیش از 9 ماه تا کمتر از یک سال را 18 درصد و سپرده های یک سال را 22 درصد اعمال کنند.
اما با ادامه روند کاهشی نرخ تورم، این بار مردان اقتصادی دولت بر آن شدند تا فرمول رابطه نرخ تورم و نرخ سود بانکی را اجرایی کنند به طوری که با افت نرخ تورم، نرخ سود بانکی نیز باید کاهش یابد.
در همین رابطه وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه کنترل تورم این زمینه را فراهم میکند تا نظام بانکی بتواند نسبت به تعدیل سود تسهیلات و سپرده متناسب با شرایط تورمی کشور اقدام کند، گفت: با کاهش مستمر نرخ تورم و امیدواری ما که این نرخ تا پایان سال جاری به زیر 20 درصد هم برسد، امکان تجدیدنظر در نرخ سود سپرده و تسهیلات فراهم می شود تا فشار بر بخش های تولیدی به شکل موثر کاهش یابد.
علی طیب نیا با بیان اینکه براساس برنامهریزی شورای پول و اعتبار، نرخ سود تسهیلات و سپرده ها کاهش می یابد، گفت: روند نرخ سود در آینده با آنچه در گذشته اتفاق افتاد، متفاوت خواهد بود.
وی درباره میزان نرخ سود بانکی در حال حاضر نیز اظهار داشت: با توجه به روند کاهشی نرخ تورم، قاعدتا نرخ سود بانکی روند نزولی خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه روند افزایش نرخ تورم در کشور در سالهای اخیر بیسابقه بوده است، افزود: در شرایطی که نرخ تورم بالاست، نرخ سود اسمی هم افزایش یابد، اما با توجه به روندی که در ماههای اخیر آغاز شده و تورم به سرعت کاهش پیدا کرده، قطعا نرخ رشد سودها در آینده ادامه پیدا نخواهد کرد.
طیب نیا از کاهش نرخ سود بانکی خبر داد و گفت: براساس برنامهریزیهای شورای پول و اعتبار، نرخ سود در شبکه بانکی در بخش سپردهها و تسهیلات کاهش خواهد یافت.
وزیر اقتصاد تصریح کرد: روند نرخ سود در آینده با آنچه که در گذشته اتفاق افتاد، متفاوت خواهد بود و جاذبه سرمایهگذاری در بازار بورس نیز در مقایسه با دیگر بازارها افزایش خواهد یافت.
یک کارشناس مسایل اقتصادی درباره طرح کاهش نرخ سود بانکی همزمان با کاهش نرخ تورم به خبرنگار ایرنا، گفت: در تمام دنیا نرخ تمام شده پول باید تناسبی با تسهیلات و تابعی از قیمت تمام شده سپردهها باشد.
تاج محمد قجاوند ادامه داد: به طور عام نرخ سود سپردهها یک تا دو درصد بالاتر از نرخ تورم است و بنابراین این فرمول نیز باید در اقتصاد ایران حاکم شود.
وی با تایید طرح کاهش نرخ سود بانکی، تصریح کرد: این طرح مشروط به در نظر گرفتن معدل سپردهها برای اقتصاد کشور مفید است البته برای تعیین نرخ متعادل باید سپردههای قرض الحسنه را از سپردهها کم و سپس نرخ را تعیین کرد.
قجاوند اظهار داشت: متوسط نرخ سود در دنیا برای بخش مسکن دو تا سه درصد و برای بخش تولید در کشورهای توسعه یافته، اروپا و آمریکا در حدود سه درصد است البته این نرخ در کشورهای خاورمیانه بالاتر از این رقم است.
این کارشناس مسایل بانکی تصریح کرد: این در حالی است که نرخ سود برای بخش تولید در ایران حدود 22 تا 27 درصد است و به همین دلیل بخش تولید با مشکل مواجه شده است.
قجاوند ادامه داد: اگر به شکل کلان چارچوب اقتصاد را در نظر گیریم باید هرچه سریعتر برای نجات بخش تولید اقدام کرد و نرخها را کاهش داد.
این کارشناس، تعیین نرخ سود 14 تا 15 درصدی را برای اقتصاد کشور مناسب دانست و گفت: این نرخ با توجه به نرخ سود سپردههای کوتاه، میان و بلندمدت برای بخش تولید کشور مناسب است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا با کاهش نرخ سود، سپردهها از سیستم بانکی کشور فرار می کنند یا خیر، اظهار داشت: شاید سپردهها در کوتاه مدت از سیستم بانکی کشور خارج شود اما در نهایت دوباره به شبکه بانکی باز خواهند گشت، بنابراین نباید نگرانی از این جهت وجود داشته باشد.
قجاوند با تاکید بر اینکه در برخی از کشورها دولت در مقاطعی به بخش تولید و مسکن یارانه پرداخت می کند، گفت: دولت باید برای طرحهای زیربنایی و بزرگ یارانه در نظر گیرد.
به گفته وی، با کاهش نرخ سود سپردههای بانکی اشتغال در کشور افزایش و در نهایت بخش تولید رونق میگیرد که آثار این امر نیز افت مجدد نرخ تورم در کشور است.
این کارشناس مسایل اقتصادی تصریح کرد: البته مدیران عامل بانکها نیز باید با این طرح همراهی کنند و بالا بودن هزینهها و مطالبات معوق را دلیلی برای اجرا نکردن نرخ سود پایین عنوان نکنند زیرا با اجرای این طرح به بخش تولید کشور کمک میشود.
وی با بیان اینکه، 60 درصد بخش تولید کشور اکنون دچار رکود است، گفت: بخشی از تولید نیز تعطیل شده که با کاهش نرخ سود بانکی انگیزه برای رونق این بخش فراهم می شود.
منبع: خبرگزاری ایرنا
► شناسایی مشاغل جدید و ایجاد اشتغال پایدار برای کارجویان
جزییات جدید دستورالعمل استخدام در دستگاههای دولتی ◄