بررسی پتانسیل‌های برجام در بازار سرمایه

چهارشنبه ، 4 شهریور 1394 ، 13:15

بانکی دات آی آر: بیست و سومین نشست صبحانه کاری کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران برگزار شد.

به گزارش ایسنا، در این نشست که عنوان آن «پتانسیل‌ها و فرصت‌های برجام در بازار سرمایه» بود، سخنرانان در مورد افق پساتحریم صنایع و بازارهای مختلف ایران، برنامه زمانی برجام برای رفع تحریم‌ها، الزامات طرفین در بازه زمانی پیش‌رو و ضرورت واقع‌بینی در نگاه به توافق هسته‌ای سخن گفتند.

عبدالرسول دری‌اصفهانی یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران،در این نشست گفت: برداشتن تحریم‌های پس از برجام، بسیار حائز اهمیت است زیرا به رغم اینکه تحریم‌های آمریکا فقط شامل افراد آمریکایی‌الاصل می‌شود، به دلیل اینکه آمریکا در مورد مراودات مالی و تجاری افراد آمریکایی‌الاصل اختیار کامل دارد، این تحریم‌ها می‌تواند شامل مراودات این اشخاص با تمامی شرکای تجاری آنها شود و بر این اساس اتحادیه اروپا نیز به دلیل جذاب‌تر بودن و بزرگ‌تر بودن بازار آمریکا نسبت به ایران، ممکن است از ادامه مراودات با ایران سرباز زند.

وی تاکید کرد: فکت‌شیت نهایی توافق اخیر، شامل انجام مراودات مالی و بانکی است، بنابراین به هر دلیل اگر آمریکا برجام را رد کند، این موضوع منجر به همکاری نکردن اروپا با ایران نیز می‌شود.

وی به بحث‌های فنی موجود در مذاکرات از جمله انتخاب لغات و بحث‌های طولانی بر سر انتخاب این لغات در متن توافق نهایی اشاره کرد و مثال‌هایی در مورد سختی‌های این مباحث در کنار وجود قوانین پیچیده آمریکا بیان کرد.

سیروس ناصری یکی دیگر از اعضای تیم مذاکره‌کننده ایران نیز در این نشست گفت: در بحث تحریم‌ها هدف عمده در طول مذاکرات این بود که موانع تجاری مثل سوئیفت، خرید و فروش، کشتیرانی و بیمه برطرف شود ولی دشواری امر، تنظیم توافق به گونه‌ای بود که بتواند راه را برای سرمایه‌گذاری درازمدت و میان‌مدت بین ایران و سایر کشورها از جمله اروپا باز کند.

وی افزود: از ابتدا روشن بود رئیس‌جمهور آمریکا اقتدار و توانایی را در این مقطع ندارد که بتواند در کنگره همه تحریم‌های مربوط به ایران را لغو کند، بنابراین مقرر شد بخشی از این محدویت‌ها باقی بماند و همچنین طرف ایران هم علاقه‌ای برای ورود به حیطه‌های دیگر موضوع تحریم نداشتند چرا که ورود به آنها می‌توانست کار را پیچیده‌تر و توافق نهایی را دشوارتر کند.

وی بیان کرد: در برخی از قوانین آمریکا مجموعه تحریم‌ها در یک قانون گنجانده شده‌اند و بنابراین رفع بخشی از تحریم‌ها و باقی ماندن بخشی دیگر مشکل ایجاد می‌کرد. مقرر شد تحریم‌های اولیه که حاکم بر افراد حقیقی و حقوقی آمریکایی بود، به دلیل این که موضوع، دلایل و سوابق آنها در جای دیگری است، رفع نشود.

این مقام مسئول گفت: ایران از ابتدا اصرار داشت چنانچه در مسیر توافق به این نتیجه برسد که به سهم خود از آن نرسیده یا توافق به نحوی که در مورد آن بحث و تفاهم شده، اجرا نشود، تعهدات خود را به نقطه سابق برمی‌گرداند یا به تناسب وضعیت، آنها را تعدیل می‌کند.

وی ادامه‌داد: کلید کار ایران در دست خود این کشور است، برای مثال در مورد مسائلی چون افزایش یا تغییر نکردن تعداد سانتریفیوژها یا درصد غنی‌سازی می‌تواند تصمیم بگیرد.

به گفته ناصری، آمریکا و کشورهای اروپایی حاضر در گروه 1+5 نیز اصرار داشتند یکسری مکانیزم‌های اتوماتیک برای برگشت به دوران تحریم داشته باشند که در صورت عدم رعایت تعهدات توسط ایران، مطرح می‌شوند.

عضو تیم مذاکره‌کننده ایران بیان کرد: در صورت بروز اختلاف در اجرای مفاد برجام، موارد اختلافی به یک کمیسیون خاص که وظیفه آن فقط بررسی موارد رفع تحریم است، ارجاع داده می‌شود، چه مواردی که هنوز در فهرست تحریم‌ها باقی مانده باشند، چه مواردی که ایران در رابطه با مصادیق و تعهداتی که عمل نشده است، بیان می‌کند.

وی در پاسخ به این سئوال که چه تحریم‌هایی برداشته می‌شود و آثار رفع تحریم چیست؟ گفت: وضعیت ایران بعد از تحریم باید با اروپا کاملا عادی باشد و رابطه با این کشور به صورت درست اجرا شود. آمریکا هم در مجموع به اندازه کافی این اختیار را به ایران می‌دهد که در صورت نقض توافق تهمیدات ویژه بیاندیشد.

ناصری اظهارکرد: آنچه که در برجام آمده به اندازه کافی از استقرار مجدد روابط عادی ایران با اروپا حفاظت و صیانت می‌کند و علاوه بر آن راه را برای حضور اشخاص حقوقی و حقیقی آمریکایی از طریق شعب و شرکت‌های تابعه باز می‌کند البته در صورتی که شرکت‌ها در آمریکا ثبت نشده باشند.

به گفته وی در عمل هنوز تبلیغات علیه ایران به صورت سنگین وجود دارد و قاعدتاً اسرائیل شرکت‌های بین‌المللی را ترغیب می‌کند که با ایران کار نکنند.

عضو تیم مذاکره‌کننده ایران تاکید کرد: با وجود این هیچ تحریمی بعد از توافق علیه ایران صورت نمی‌گیرد. مهم ثبت تغییر وضعیت در ایران است که اجازه ورود پول خارجی به کشور را بدهد. همچنین باید فضای روانی علیه ایران از یک کشور بسته به یک کشور باز تبدیل شود.

در ادامه این نشست، محمد سعیدی، عضو هیأت مدیره شستا و مدیر عامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه توافق هسته‌ای یک رخداد بی‌سابقه در 35 سال پس از انقلاب بوده است، گفت: بر اساس برجام روابط ما با دنیای غرب به حالت عادی بر می‌گردد اما نکته مهم در این مسیر برخورد همراه با تأخیر دولتی‌ها و خصوصی‌ها با این اتفاق مهم است.

وی با بیان اینکه تیم مذاکره‌کننده در زمان مذاکرات درباره زوایای مختلف تحریم‌ها اطلاع کافی نداشت، گفت: درباره لایه‌های زیرین تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا اطلاعی وجود نداشت و تیم مذاکره‌کننده لایه‌های زیرین تحریم را در دوران مذاکره متوجه شدند.

این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: در حال حاضر ما به عنوان نهادهای سرمایه‌گذار هنوز آمادگی لازم برای استفاده از ظرفیت فراهم شده پس از رفع تحریم‌ها را نداریم.

وی با اشاره به ضرورت تغییر مدل قراردادهای جذب سرمایه‌گذار خارجی گفت: در بخش دولتی و خصوصی مدل‌های قراردادی جدید تنظیم نشده است و اگر امروز شرکت‌های بزرگی مانند توتال و شل وارد بازار شوند، فعالان اقتصادی ایران نمی‌دانند از چه مدل قراردادی استفاده کنند که مطابق قواعد روز دنیا باشد چرا که مدل‌های قرارداد امروز با 10 سال قبل تفاوت دارد.

سعیدی با تأکید بر این نکته که آماده نبودن برای تنظیم قراردادهای سرمایه‌گذاری جدید نقطه ضعف اساسی در جذب سرمایه‌گذار خارجی در شرایط فعلی است، گفت: مذاکرات به خوبی انجام شده، به مرور زمان و با خواست طرفین نیز روابط عادی و وضعیت کاملاً متحول و غیرقابل مقایسه با امروز و چند سال گذاشته می‌شود بنابراین باید به سرعت برای آن روز آماده شویم.

مدیرعامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران اظهارکرد: نوع روابط مالی، مشارکت‌های بانکی و بیمه‌ای نسبت به 10 سال گذشته تغییر کرده است و بنابراین باید یک بسته قراردادی مبتنی بر حقوق مالی- بیمه‌ای امروز، تنظیم و تدوین شود که مبنای قرارداد فعالان اقتصادی با سرمایه‌گذاران خارجی باشد.

کوروش طاهرفر یک کارشناس فنی جذب سرمایه‌گذار خارجی نیز در صبحانه کاری فعالان بازار سرمایه درباره پتانسیل‌ها و فرصت‌های برجام گفت: در حال حاضر میزان سرمایه سرمایه‌گذاران خارجی در بورس ایران نیم میلیارد دلار است که این مبلغ حدود نیم درصد سرمایه کل بورس را تشکیل می‌دهد، در حالی که مطابق با اصول و قواعد ملی این عدد قابلیت افزایش تا 20 درصد را دارد.

وی با بیان اینکه برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی تأکید بر فروش سهام است، گفت: باید روی سرمایه‌گذاری در سایر نهادهای مالی از جمله کارگزاری‌ها، شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و تأمین سرمایه‌ها کار شود.

این کارشناس فنی جذب سرمایه‌گذار خارجی گفت: کارگروهی با هدف جذب سرمایه‌گذاری خارجی تشکیل شده که هدف آن رفع موانع پیش‌روی جذب سرمایه‌گذاری خارجی است. باید مشخص شود خلأ موجود در بازار سرمایه ناشی از منع قانون بوده یا سلیقه‌های متفاوت در ادوار مختلف. با شناسایی و رفع مشکلات می‌توان بازار را با سرمایه‌های خارجی پیوند داد.

طاهرفر اظهارکرد: در حوزه فاینانس با بانک‌های فاینانس‌کننده نمی‌توان به شیوه گذشته وارد مذاکره شد. امروز روند تغییر کرده و در دو سال آینده شاهد پیشرفت‌های زیادی در اقتصاد خواهیم بود، اما در کنار عزم جدی برای تحقق این امر، برقراری شیوه‌های جدید برای جذب سرمایه‌گذار خارجی ضروری است تا بتوان از امکان و ظرفیت ایجاد شده پس از برجام به درستی استفاده کرد.

وی گفت: باید شرایط شرکت‌ها در گزارش‌دهی تغییر کند. سرمایه‌گذاران خارجی شیوه گزارش‌دهی مالی رایج در ایران را نمی‌پذیرند و حداقل‌هایی چون راه‌اندازی سایت شرکت‌ها به زبان انگلیسی، دو زبانه‌شدن کدال، توان تحلیل به زبان انگلیسی و راه‌اندازی دفاتر خارج از کشور برای شرکت‌ها، نهادهای مالی و سرمایه‌گذار از پایه‌های مهم در جذب سرمایه‌گذار خارجی است.

وی تأکید کرد: برای جذب و افزایش سرمایه‌گذاران خارجی، علاوه بر معرفی پروژه‌های زیرساختی باید پتانسیل‌های بازار سرمایه از جمله شرکت‌های تأمین سرمایه و مشاور سرمایه‌گذاری برای آنها تشریح شود.

► برگزاری کنفرانس ملی مدیریت جامع کسب و کار
کاهش رضایت مصرف‌کنندگان از خودروهای آمریکایی ◄

مطالب مرتبط
بنر