آشنایی با کارآفرینان موفق ایران- پروفسور لطفی‌زاده

شنبه ، 17 تیر 1396 ، 10:15

تمامی لوازم پیرامون ما که از اندکی هوشمندی و توانایی محاسبه برخوردار باشند بر اساس منطق فازی که از ابداعات دانشمند برجسته ایرانی، پروفسور لطفی‌زاده است، طراحی شده‌اند. این منطق جهان علم و صنعت را دگرگون ساخته و بین بله و خیر (منطق کلاسیک ارسطویی) منطق «شاید» را که تا سال 1970 ماشین و کامپیوتر از تشخیص آن عاجز بودند،  ارائه کرده است. به ‌طور مثال در ماشین‌های لباس‌شویی با سیستم كنترل اتوماتیك فازی، ماشین می‌تواند ضمن برآورد مقدار و تشخیص جنس لباس‌ها میزان تمیزی و چرکی آن‌ها را حدس زده و بر اساس یافته‌های خود حرارت آب، مقدار آن و نیز سرعت چرخش ماشین را تعیین كند.

پروفسور «لطفی‌زاده» که در جهان علم به پروفسور «زاده» مشهور است در سال 1921 در شهر باکو در جمهوری آذربایجان به دنیا آمد. مادرش پزشکی روس و پدرش روزنامه‌نگار ایرانی اهل اردبیل بود. او در سن 10 سالگی همزمان با حکومت دیکتاتوری استالین و در اثر شیوع قحطی در سال 1931، به همراه خانواده مجبور به مراجعت به خانه پدری‌ شد و در تهران زندگی جدیدی را شروع کرد. لطفی‌زاده در کالج البرز تهران تحصیلات متوسطه را به پایان رساند و در کنکور سراسری، مقام دوم را کسب کرد. او در سال 1942 رشته برق و الکترونیک دانشگاه تهران را با موفقیت به پایان رساند و هنگام جنگ جهانی دوم برای ادامه تحصیلات به امریکا رفت و دوره فوق‌لیسانس مهندسی برق را در انستیتوتکنولوژی ماساچوست (MIT) گذراند.

سپس در سال 1949 موفق به دریافت درجه دکترای خود از دانشگاه کلمبیا شد و در فاصله سال‌های 1963 تا 1968، ریاست دانشکده مهندسی برق دانشگاه کالیفرنیا در برکلی را عهده‌‌دار بود. در سال 1965  وی تئوری و منطق فازی‌ را پایه‌گذاری کرد و در یک مقاله علمی، مفهوم مجموعه فازی را بر اساس زبان طبیعی معرفی کرد. بر خلاف آموزش سنتی در ریاضی، او منطق انسانی و زبان طبیعت را وارد ریاضی کرد. اگر در‌ ریاضی، دو رنگ سیاه و سفید را صفر و یک تصور کنیم، منطق ریاضی، طیفی جز این دو رنگ سفید و سیاه نمی‌بیند و نمی‌شناسد، ولی در مجموعه‌های نامعین منطق فازی، بین سیاه و سفید مجموعه‌ای از طیف‌های خاکستری هم لحاظ می‌شود و به این طریق فصل مشترک ساده‌ای بین انسان و کامپیوتر به ‌وجود می‌آید.

پس از این معرفی، بیش از 15 هزار مقاله علمی توسط دانشمندان جهان درباره منطق فازی و کاربردهای گسترده آن،‌‌ در نشریات علمی منتشر شد و در حدود 3هزار درخواست ثبت اختراع در این زمینه در کشورهای مختلف به‌ عمل آمد.


این منطق اولین بار در سال 1974 در اروپا برای تنظیم دستگاه تولید بخار در یک نیروگاه، کاربرد عملی پیدا کرد. با پیشرفت چشمگیر ژاپن در عرصه وسائل الکترونیکی، در سال 1990 کلمه «فازی» در آن کشور به عنوان «کلمه سال» شناخته شد. امروزه 12 ژورنال علمی دنیا که در عناوین آن‌ها کلمه «فازی» دیده می‌شود به چاپ می‌رسد. پروفسور لطفی‌زاده به طور رسمی از سال 1991 بازنشسته شده و مقیم سانفرانسیسکو‌ است. وی به‌ هنگام فراغت به سرگرمی محبوبش عکاسی می‌پردازد.

تاکنون شخصیت‌های معروفی همچون روسای جمهور امریکا، ترومن و نیکسون، رو به دوربین وی لبخند زده‌اند. سرگرمی دیگر لطفی‌زاده «Hi-Fi» است. او در اتاق نشیمن خود بیست و هشت‌ بلندگوی حساس تعبیه کرده تا به موسیقی کلاسیک گوش کند. او در فاصله سال‌های 1986 تا 2001 میلادی چهارده دكترای افتخاری از دانشگاه‌های فرانسه، آلمان، ایالا‌ت متحده، كانادا، اسپانیا، آذربایجان، چك و لهستان دریافت كرده است. همچنین موفق به كسب بیش از ده مدال و نشان افتخار و حدود پانزده جایزه بین‌المللی از موسسات علمی جهان، به ویژه انجمن بین‌المللی مهندسان برق و الكترونیك، IEEE شده است. از آخرین افتخارات وی می‌توان به کسب بیش از 12 دکترای افتخاری و جایزه دیگر در چهار سال اخیر اشاره کرد.

او در سخنرانی خود در دانشکده فنی برلین در سال 2005، مطالبی را در مورد اوضاع مهاجران در کشورهای غربی بیان کرد: «می‌خواهم مقایسه‌ای کنم بین جامعه ایرانی‌ها در امریکا، کانادا و آلمان. یک فرق اساسی این است که ایرانی‌های مقیم کانادا برای دولت کار می‌کنند. ولی آنچه در برلین متوجه شدم، این است که ایرانی‌ها یا در صنایع و یا در دانشگاه‌ها کار می‌کنند و ندیدم که یک ایرانی در استخدام دولت آلمان باشد. به گمان من این موضوع مربوط می‌شود به این‌که آلمان یک جامعه سنتی است و یک فرق اساسی‌ بین خارجی‌ها و آلمانی‌ها وجود داشته و دارد. این مسئله فقط مربوط به آلمان نیست، مربوط به تمام کشورهای اروپایی است». به نظر او امروزه اوضاع در کانادا و امریکا عوض شده است ولی مهاجران همچنان با محدویت در ارتقای اجتماعی، مانند ریاست بر یک دانشگاه معتبر، مواجهند.

 

نظر او در مورد ملیتش چنین است: «مهم نیست که من امریکایی هستم یا روس یا ایرانی یا آذربایجانی و یا هر جای دیگر، من از همگی این فرهنگ‌ها تاثیر گرفته‌ام و احساس آرامش و راحتی از همگی آنان دارم. سرسختی، کله‌شقی و نترسیدن از گرفتار شدن در مباحثه عادت بسیاری از ترک‌هاست. این هم قسمتی از شخصیت من است. من می‌توانم بسیار سرسخت باشم. این همان چیزی است که برای من در راه خلق منطق فازی‌ مفید بوده است».

► استراتژی رهبری هزینه و ویژگی‌های آن
حذف بی دلیل حساب‌های کاربری اینستاگرام ◄

مطالب مرتبط
بنر