نظر مراجع تقلید درمورد بازاریابی شبکه ای

دوشنبه ، 13 شهریور 1396 ، 09:15

 

حکم فقهی بازاریابی شبکه ای همواره محل ابهام بوده و برخی از این ابهام سوء استفاده کرده و با جعل، تحریف و سوالات مبهم سعی کرده اند نظرات فقهی پیرامون بازاریابی شبکه ای را غیر از آن چه که هست جلوه دهند و با انتشار نظرات تحریف شده فقهی دستاویزی برای اقدامات خود بیابند. در ادامه آخرین نظرات از مراجع آورده شده است:

1. مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (حفظه الله تعالی):

به طور کلّى بازاریابى شبکه اى صورت شرعی ندارد؛ و این قبیل موارد باید بر اساس قوانین مصوّب مجلس شورای اسلامی و مورد تأیید شورای محترم نگهبان باشد؛ و در صورت نبود قانون هم لازم است از طریق مجاری قانونی اقدام شود.

2. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (حفظه الله تعالی):

فعالیّت بازاریابی شبكه ای به نحو مذکور اجازه داده نمی شود ولی در این مسأله می توانید به مجتهد  جامع  الشرایط  دیگر  با رعایت الأعلم فالأعلم  مراجعه نمایید.

3. حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی (حفظه الله تعالی):

بازاریابی شبکه ای بنابراحتیاط واجب صحیح نیست، و در این احتیاط واجب نمی توانید به کسی دیگر رجوع نمایید.

4. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (حفظه الله تعالی):

با اهداء سلام و تحیت؛ تنها در صورتی که بازاریابی به صورت شبکه ای و زیر مجموعه ای نباشد و سود حاصله فقط به بازاریاب اول تعلّق گیرد اشکالی ندارد و غیر آن، اشکال دارد.

البته ممکن است در طرح های جدید، بعضی از اشکالات این کار برطرف شده باشد، ولی هنوز اشکال اصلی که استفاده بازاریاب های بالواسطه می باشد و نوعی اکل مال به باطل است وجود دارد.

5. حضرت آیت الله العظمی صوفی گلپایگانی (حفظه الله تعالی):

به طور کلّی گرفتن مبلغ مشخّصی در قبال فروش کالا و معرّفی مشتری تحت عنوان جعاله مانعی ندارد، ولی مطالبه وجه در قبال عملکرد افراد بعدی (که توسّط بازاریاب اول معرّفی شده اند) از جانب بازاریاب اول،وجه شرعی ندارد مگر آنکه خود شرکت با میل خود چیزی پرداخت کند.

6. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (حفظه الله تعالی):

بازار یابی شبکه ای تنها در صورت وجود همه شرائط ذیل جائز است:

1. معامله در آن واقعی و واجد شرائط صحت باشد.

2. سود در مقابل کار حلال مثل معرفی مشتری -ولو با واسطه- پرداخت شود.

3. تمام مراجع قانونی آن را مجاز بدانند.  و در عمل هم شرکت، قوانین را رعایت کند.

4. فاقد هرگونه مفسده اقتصادی باشد. لذا بازاریابی شبکه ای اگر شبیه معاملات شرکت های هرمی مانند گلدکوئیست باشد اشکال دارد.

با توجه به توضیحات فوق، شاید مورد کمی از شرکت های این چنینی پیدا شود که ضوابط فوق در مورد آنها موجود باشد لذا توصیه اکید می شود، حتی در فرض جواز هم از چنین معاملاتی اجتناب شود بنا بر این، احتیاط در ترک است

7. حضرت آیت الله العظمی مدرسی (حفظه الله تعالی):

اخذ اجرت در برابر تبلیغ و بازاریابى براى كالاهایى كه اشكال شرعی ندارد، بلا مانع است به شرط آن كه محور كار عقد بیع و شراء باشد.

8. حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (حفظه الله تعالی):

چنانچه فرد بازاریاب سود خود را بواسطه هر عمل بازاریابی دریافت کند حلال است امّا اگر نحوه آن مثل بازاریابی هرمی باشد که توضیح داده شد حرام است.

 

9. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (حفظه الله تعالی):

کسب درآمد از طریق مذکور جایز نیست.

 

► تدابیر بانک مرکزی برای بانکهای متخلف/حضور بازرسان نامحسوس در شعب
کاهش نرخ سود سپرده های بانکی، اقدام لازم اما ناکافی ◄

مطالب مرتبط
بنر