دکتر دووم (بدشگون): بدتر از اين در راه است

بانکی: در حاليکه بورس سهام هفته گذشته بار ديگر از لبه پرتگاه بازگشت و در پي آن چنين اتفاقي براي پولهاي رايج نيز افتاد و در همانحال که فروپاشي نظام مالي، کشورهائي نظير مجارستان و ايسلند را نیز تهديد مي کرد، صداي يک نفر بالاتر از همه صداهاي ديگر قرار گرفت. اين صدا صداي دکتر دووم بود.
دکتر دووم (بدشگون) سالها در يک گمنامي نسبي و با نام نوريل روبيني بعنوان استاد علوم اقتصاد در دانشگاه نيويورک بسختي کار کرد، اما پس از ارائه پيشگوئيهائي درمورد فروپاشي اقتصاد جهاني که بنحو اسرارآميزي دقيق و عاري از خطا بودند، تبديل به پيامبر عصر خود شد. با هواپيماي جت سراسر دنيا را طي کرد تا توصيه‌ها و تازه ترين پيشگوئي هاي خود را براي سياستمداران و بازرگانان تجويز کند و پاسخ هر سوالي که مرتبط با بحران باشد را ارائه دهد. پاسخ به کساني که نااميدانه به اتفاقاتي مي انديشيدند که قرار بود درآينده رخ دهد.
در زمان شکوفائي شرايط اقتصادي، بيشتر اقتصاددانان به روبيني و پيشگوئيهاي او در مورد يک مصيبت قريب الوقوع به ديده تمسخر مي نگريستند. آنها اخطارهاي او درمورد بلاي مربوط به وثيقه گذاريهاي ساختمانی را رد کردند. بلائي که زمينه را براي روي دادن يک فروپاشي مالي فراهم مي آورد. آنها نمي توانستند باور کنند که غولهاي وثيقه گذاري ايالات متحده يعني فني مي و فردي مک براحتي از هم پاشيده و بانکهاي سرمايه گذاري همزمان با حرکت زمان بسمت يک پس رفت طولاني مدت درهم کوبيده شوند.
اما با اين وجود همه اين پيشگوئيها و پيشگوئيهاي ديگري نيز بوقوع پيوست. حالا ديگر عده بسيار کمي به پيشگوئيهاي او مي خندند
چه واقعه ديگري بتصور روبيني قرار است در آينده رخ دهد؟ پنج شنبه گذشته او در لندن و درحاليکه تاحدودي نگران نشان مي‌داد پيشگوئي کرد که صدها صندوق سرمايه گذاري تاميني ورشکستگه خواهد شد و بازارهاي سهام بزودي و شايد بمدت چند هفته به تعطيلي کشانده خواهند شد.
فکر مي کنيد چه اتفاقي پس از اين پيشگوئي رخ داد؟ روز بعد در عرض مدت کوتاهي خريد و فروش سهام در نيويورک و مسکو متوقف شد. اين مريد ماتم زده "علوم حزن انگيز" که حالا ديگر بخاطر عقايد حزن آورش لقب دکتر دووم (بمعناي بدشگون) بخود گرفته بود، حالا تبديل به اقتصادداني شده که خواهان فراواني در سراسر دارد. بحساب خودش چهارساعت خواب در شبانه روز بیشتر ندارد. هفته گذشته در بوداپست، لندن، مادريد و نيويورک بود. هفته آينده در واشنگتن براي کنگره سخنراني خواهد داشت. اما انتظار شنيدن هيچ خبر خوشي را از او نداشته باشيد.
روبيني طي تماسي که روز جمعه با او در مادريد داشتند گفت که اقتصاد جهان در "نقطه شکست" قرار دارد. او معتقد است که بازار سهام درحال حاضر و "بحکم ضرورت در نقطه سقوط آزاد" قرار گرفته است و " ما به نقطه اي از هراس و آسيمگي محض (ترس فراگير درباره ورشکستگي احتمالي بانک ياشرکت و غيره که موجب هجوم سهامداران و فروش بي رويه و سقوط بازا مي شود)” رسيده ايم.
او اظهار ميدارد که هيچ علاقه اي به انتشار اخبار بد ندارد، اما ديدگاه خود را بروشني مطرح مي کند و مي گويد: " رک و پوست کنده بگويم که حق با من بود." او يک انسان پيچيده، کله شق و سرشار از محبتي "صادقانه و بي شائبه" نسبت به دنياست و اين ويژگي برازنده کسي است که عادت به انتشار اخبار بد دارد.
او 49 سال پيش در استانبول و در خانواده‏اي يهودی ايراني متولد شد. او در ايتاليا بزرگ شد و به دانشگاه راه يافت و با کسب بهترين نمرات در اقتصاد از دانشگاه بوکاني فارغ التحصيل شد و مدرک دکتراي خود در علوم اقتصاد بين الملل را نيز از دانشگاه هاروارد گرفت.
روبيني که به زبانهاي انگليسي، ايتاليائي، عبري و فارسي تسلط دارد، يکي از آن " مردان بين المللي اسرارآميز" است. مي توانيد فکر کنيد هنري کسينجر ديگري است که فاقد رفتار خوب و دلپذير است. او مجرد است و بتنهائي در يک اتاق زير شيرواني در ناحيه تري بکا که از قسمتهاي شيک مانهاتان بوده و مطابق با آخرين مد روز ساخته شده است زندگي مي کند. اين منطقه بدليل سکونت رابرت دنيرو و وجود مجموعه هنرهاي معاصر شهرت يافته است.
اما روبينی اسم مستعار خود را پس از شرکت در نشست صندوق بين المللي پول (MF) در سپتامبر 2006 تحت عنوان دکتر دووم بدست آورد.
روبيني در ميان جمعي از همکاران اقتصاددان خود اظهار داشت که يک بحران دوره اي در راه است و يکي از همين روزها همزمان با اوج گرفتن قيمت نفت، وضعيت خراب مسکن اقتصاد ايالات متحده را برباد خواهد داد. مصرف کنندگان از خريد خودداري خواهند کرد و کشور در يک رکورد عميق فرو خواهد رفت.
فرضيه هاي روبيني را زير سوال بردند و اظهار داشتند که فرضيات او براساس الگوهاي رياضي ارائه نشده اند و در نتيجه هشدارها و پيش بيني هاي او را ناديده گرفتند. در واقع و در ابتدا اينگونه بنظر رسيد که روبيني اشتباه مي کند. خبري از فروپاشي نبود. حتي تا اواخر سال 2007، چشم انداز مالي و اقتصادي وضعيت ناخوشايندي پيدا کرده ، اما مصيبت بار نبود.
سپس در فوريه 2008، روبيني تيتر مقاله ارائه شده در سایت خود را اينگونه قرار داد: "خطر روز افزون يک فروپاشي سازمان يافته مالي: دوازده قدم تا ابتلا به مصيبت مالي باقي مانده است."
اين مقاله به تفصيل نشان داد که چگونه فروپاشي بازار مسکن منجر به بروز ضرر و زيان عظيمي در نظام مالي  و بويژه در ابزاری مي شود که براي ايمن سازي وام ها مورد استفاده قرار مي گيرند. در اين مقاله اخطار داده شده بود که  احتمال به ورشکستگی کشيده شدن يک بانک ملي هم وجود دارد و همزمان با ريشه دارتر شدن اين مشکل، بانکهاي سرمايه گذاري و صندوقهاي سرمايه گذاري تاميني نيز ممکن است دچار اضمحلال گردند.
 پس از وفوع بحران، البته روبيني هم از اينکه اين سناريو چنين بسرعت برملا شده و پيشرفت کرده است، يکه خورده بود. يک ماه بعد، فروپاشي بانک سرمايه گذاري ايالات متحده يعني بير استرنز را نيز در برگرفت و از آن زمان تاکنون گامها و مقياس اين مصيبت شتاب گرفته است و همانطور که روبيني پيش بيني کرده بود بخش بانکداري به نابودي کشيده شد، موسسات فردي و فاني دچار فروپاشي ، بورس اوراق بهادار لجام گسيخته و اقتصاد وارد مرحله وحشتناکي از رکود شد.
روبيني مي گويد بدليل نزديکي "همه جانبه‌اي" که با بحران دارد و باز بدليل توانائي کار در خارج از حيطه قوانين و مقرارت سنتي اقتصاد قادراست يک پيشگوئي چنين دقيقي از اين فاجعه اقتصادي ارائه دهد. او بعنوان دانشجوي کهنه کار بحرانهاي مالي ، به تاريخ و سياستهاي بحرانهاي گذشته و همينطور الگوهاي اقتصادي نگاه می‌کند.
دولتها در سراسر جهان گامهاي مهاجمانه تري را نسبت به قبل جهت متوقف ساختن اين ترس فراگير برداشته اند. با اينوجود، روبيني معتقد است که بنظر مي آيد سرمايه گذاران اعتماد خود را به توانائي دولت در فرونشان اين بي سروساماني از دست داده اند.
اعلام کمک مالي 700 ميليارد دلاري دولت ايالات متحده، برنامه نجاتبخش بانکی بزرگ گوردون براون و واکنش هماهنگ شده دولتهاي سراسر جهان تاثير بسيار کمي در فرونشاندن اين ناآرامي داشته است. روبيني اظهار می‌دارد، " با گذشت هر روز، اين مسئله شکلي از قتل عام و کشتار بخود گرفته است. بازارها داراي اختلال در عملکرد شده و کاملا از کار افتاده اند". روبيني معتقد است اصول بنيادي علم اقتصاد ديگر کارائي ندارند.
او در ادامه مي گويد: " حتي استفاده از گزينه تضمين همه چيز، ارائه نقدينگي نامحدود، ملي کردن بانکها و روشن ساختن اين مطلب که اشخاص مهم اجازه قصور در انجام وظيفه را ندارند نيز نميتواند کمکي به حل مشکل بکند. به صراحت بگويم که ما به نقطه شکست رسيده ايم."
روبيني معتقد است که دولتها مجبورند عمليات نجاتبخش بزرگتري را در ابعاد بين المللي بکار گيرند و ديگر اينکه ايالات متحده با دوراني از "رکود چند ساله اقتصادي" مواجه شده است.

منبع: سایت الف

► بانك ها براي مردم گردن كلفتي مي كنند، بعضي ها براي بانك ها!
احمدی نژاد: آمریکا دلارتقلبی توزیع کرده است ◄