دنياي ماهاتير محمد روياي هاشمي

 هاشمی رفسنجانی:

:: کشورهاي جهان سوم به ويژه آنهايي که منابع و معادن خدادادي دارند، زندگي شان را با برداشت از جيب نسل هاي آينده مي گردانندکه درست نيست

:: ما بدترين نوع مديريت و استفاده از نعمت هاي الهي و ثروت هاي کشور را داريم

:: بانفت 140 دلاری هم نمی توانیم کاری کنیم

هاشمي رفسنجاني با تاکيد بر دانايي محوري به عنوان يکي از اهداف مهم چشم انداز 20 ساله گفت؛ متاسفانه ما بدترين نوع مديريت و استفاده از نعمت هاي الهي و ثروت هاي کشور را داريم.
سالن همايش هاي صدا و سيما اين روزها رونق گذشته را بازيافته است به طوري که در هفته هاي اخير بارها ميزبان مقام هاي حکومتي و همايش هاي مختلف دولتي بوده است. چند هفته پيش بود که بحران جهان در اين سالن به بررسي گذاشته شد و در آن همايش محمود احمدي نژاد با رد اثرپذيري از اين بحران از کارشناسان حاضر خواست به فکر طراحي الگوي نويني براي اقتصاد جهان باشند. هفته قبل نيز همايش طرح تحول اقتصادي برگزار شد که بر پوسترهاي آن جمله محمود احمدي نژاد درباره طراحي الگوي اقتصاد جهاني نقش بسته بود. سلسله همايش هاي دولتي اين هفته نيز تداوم يافت و اين بار برخلاف هفته هاي قبل به جاي دولت سران مجمع تشخيص مصلحت به سالن همايش ها رفتند تا چالش هاي رسيدن به اهداف چشم انداز را «دومين سمپوزيوم بين المللي ايران 1404» به بحث بگذارند. شايد بررسي روند برگزاري اين همايش ها زاويه نگاه مناسب براي کساني باشد که در پي شناخت رويکردهاي درون حاکميت هستند. در حالي که مديريت اجرايي کشور در خيال درانداختن نقشي جديد براي جهان است برخي مقام هاي باسابقه کشور به دنبال بازنگري در پاي بست هاي نظام فکري و اجرايي کشور در جهت رسيدن به پيشرفت و توسعه هستند. شايد از همين رو بود که برگزارکنندگان سمپوزيوم در ابتداي همايش مصاحبه تلويزيوني با ماهاتير محمد معمار توسعه مالزي را در قالب پيامي براي همايش پخش کردند. در روزگاري که برخي بي اعتنا به تجربه ديگران به سوداي درون زا کردن توسعه ملي هستند بهره گيري از نظرات افرادي نظير ماهاتير محمد مي تواند کورسوي اميد براي توسعه را با نگاه واقع گرايانه، به دور از توهم و در تعامل با جهان زنده نگه دارد. بخش زيادي از اين پيام کوتاه ماهاتير محمد به سمپوزيوم بين المللي ايران 1404 به بيان کليات درباره توسعه مالزي اختصاص داشت اما پايان پيام همراه با يک توصيه براي تصميم گيران ايران بود؛ «هنگام توسعه به دنبال چه هستيد.» ماهاتير محمد در پيام خود پروژه توسعه مالزي و حرکت آن کشور به سمت يک کشور پيشرفته را از سال 1990 عنوان و اظهار کرد؛ اين مسير بايد تا سال 2020 ادامه يابد. به گفته وي مالزي در سال 2020 بايد به رشد معيني در همه ابعاد برسد و در پايان برنامه صاحب درآمد ويژه يي شده باشد. او با بيان اينکه ديدگاه هاي مختلفي در مورد راه هاي پيشرفت مالزي وجود دارد، گفت؛ من فکر مي کنم مالزي امروز هنوز نتوانسته به سطح مطلوبي که بايد، دست پيدا کند. ماهاتير محمد ادامه داد؛ مالزي در مدت متمادي رشد هفت درصد اقتصادي داشته است و در حال حاضر سعي کرده اين ميزان رشد را با وجود بحران هاي مالي متعدد در دنيا حفظ کند. او ادامه داد؛ ما سعي کرده ايم علل هاي رکود رشد در کشور را بررسي کنيم و در ادامه مردم کشورمان را آموزش بدهيم که همه بتوانند به توسعه اهميت بدهند و در آن جهت حرکت کنند. او در پايان با تاکيد بر اينکه تعريف اهداف در توسعه مهم است، گفت؛ ما بايد بدانيم هنگام توسعه به دنبال چه چيزي هستيم، بايد اهداف را در جهت توسعه طراحي کنيم و اين شيوه مي تواند براي ايران نيز الگو قرار گيرد. پس از پيام ماهاتير محمد، آيت الله اکبر هاشمي رفسنجاني رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام که از سوي رهبري وظيفه نظارت بر حسن اجراي چشم انداز را دارد به عنوان مهم ترين مقام حاضر در سالن به ايراد سخن پرداخت. هاشمي در سخنان خود با اشاره به اهداف کلي چشم انداز و هدف گذاري صورت گرفته براي رسيدن به نقطه اول منطقه بار ديگر از چالش هاي پيش روي کشور براي فتح قله توسعه يافتگي سخن گفت. سخنان رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام از دانايي محوري آغاز شد؛ موضوعي که هدف برنامه پنج ساله برنامه چهارم بود. آيت الله هاشمي رفسنجاني با تاکيد بر دانايي محوري به عنوان يکي از اهداف مهم چشم انداز 20 ساله گفت؛ متاسفانه ما بدترين نوع مديريت و استفاده از نعمت هاي الهي و ثروت هاي کشور را داريم.  رئيس مجلس خبرگان رهبري با ارائه تاريخچه يي از ضرورت تدوين سند هاي بلندمدت براي توسعه ملي اظهار کرد؛ پس از دوران دفاع مقدس که سازندگي و بازسازي کشور آغاز شد، احساس کرديم برنامه بلندمدتي براي کشور لازم است که اولين اقدام در اين زمينه تدوين برنامه پنج ساله بود اما آن را کافي نديديم و فکر کرديم بايد افق دورتري را ببينيم و برنامه هايي را متناسب با مقاطع زماني طراحي کنيم؛ به همين خاطر به فکر برنامه 25 ساله بوديم که به نام «تمدن بزرگ اسلامي» در دولت سازندگي مطرح شد.

با نفت 140 دلاري چه اتفاقي افتاد
وي افزود؛ در آستانه خاتمه يافتن سياست ها و پايه هاي اين برنامه بوديم و کار را به مجلس تحويل داده بوديم اما دوره دولت که تمام شد، اين طرح در دوره بعد پيگيري نشد و در مجلس ماند. بعدها که خلاء برنامه درازمدت محسوس تر شد، مقام معظم رهبري سند چشم انداز 20 ساله را به جاي برنامه 25 ساله مطرح کردند و کار زيادي روي آن صورت گرفت. رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام، عقبه سند چشم انداز را فربه دانست و گفت؛ با بررسي امکانات و امتيازات موجود و با در نظر گرفتن موانع، فرصت ها و تهديدها مشخص و نهايتاً نيازهاي حرکت 20 ساله تدوين شد. به گفته وي کلمه به کلمه اين سند عقبه يي به اندازه يک کتاب دارد و اين سند در کميسيون هاي پشتيباني مجمع تشخيص و نهايتاً صحن مجمع بررسي شده است. هاشمي رفسنجاني تاکيد کرد؛ اگر انسان عقبه اين کار بزرگ را نداند، نمي تواند به عمق مطالب سند برسد. پس از مجمع، وظايف نخبگان و مراکز اطلاع رساني اين است که با مراجعه به عقبه و اسناد، محتوا، اهداف و الزامات را مشخص کنند. مراکز اطلاع رساني هم وظيفه ملي و انقلابي دارند که سند را براي مردم توضيح دهند، آنها را در جريان بگذارند تا انتظار تحقق مضامين سند در زندگي مردم متبلور شود. از اين سمپوزيوم هم انتظار مي رود بتواند ما را به اين نقطه برساند.

جانيفتادن محتواي واقعي چشم انداز
رئيس مجمع تشخيص در بخش ديگري از سخنانش از نهادينه نشدن محتواي سند در نزد افکار دولتمردان گلايه کرد. وي با بيان اينکه سند چشم انداز 20 ساله با محتواي واقعي در جامعه جا نيفتاده است، گفت؛ متاسفانه فرهنگ سند چشم انداز در دولت، مجلس و قوه قضاييه، همچنين ارگان هاي ذي ربط جاي خود را باز نکرده است؛ در حالي که اين سند سياست هاي کلي و فوق کلي نظام است که از مقام معظم رهبري به مجمع احاله شده و ما به عنوان مشاور روي آن کار کرديم. خود ايشان هم کلمه به کلمه سند را بررسي و نهايتاً آن را ابلاغ کردند.

گرداندن زندگي روزمره از جيب نسل هاي آينده
رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام، در تبيين اهداف سند چشم انداز اظهارکرد؛ سند چشم انداز اهداف فراواني دارد که يکي از آنها تقويت بنيه علمي و اتکاي مديريت کشور به دانايي است. نقطه ضعف کشورهاي جهان سوم ضعيف بودن دانايي محوري در عمليات شان است. در حالي که کشورهاي پيشرفته به دانش روز متکي هستند و روز به روز پيشرفت مي کنند، کشورهاي جهان سوم به ويژه آنهايي که منابع و معادن خدادادي دارند، زندگي شان را با برداشت از جيب نسل هاي آينده مي گردانند که اين کار، کار درستي نيست و اتلاف منابع و فقيرکردن نسل آينده است. وي ادامه داد؛ متاسفانه در استفاده از منابع هم دانش به کار برده نمي شود؛ هرچند کشور ما يک کشور عقب افتاده نيست اما اگر مصرف انرژي در ايران را با چين و هند مقايسه کنيم، مي بينيم جمعيت عظيم آنها و جمعيت محدود ما تقريباً از انرژي به طور يکسان استفاده مي کنند، در حالي که آنها توليدات زيادي دارند، در واقع ما با استفاده از منابع نسل هاي آينده منابع خدادادي را تمام و آنها را به قيمت ارزان صادر مي کنيم تا زندگي مان را بگردانيم.

بدترين نوع مديريت استفاده از منابع خدادادي
رئيس مجلس خبرگان رهبري در اين سمپوزيوم از بزرگ ترين اتفاق در نقطه آغاز حرکت سخن گفت. به گفته او بهره وري بزرگ ترين کاري است که بايد اتفاق بيفتد، اينکه ما از چاه نفت با استفاده از فشار گازي که در زير آن وجود دارد برداشت مي کنيم کار سختي نيست، بلکه کار سخت استفاده درست از منابع است که دانش و فنون پيشرفته مي خواهد. اين منابع ده ها هزار محصول زيرمجموعه خود دارند، اما ما بدترين نوع مديريت و استفاده از نعمت هاي الهي و ثروت هاي کشور را داريم. وي افزود؛ بحمدالله پايه کشور ما قوي است، ما دانشگاه و دانشجوي زيادي داريم. نيمي از دانشگاه هاي ما غيردولتي اند، طلسم دولتي بودن دانشگاه ها شکسته و مردم با هزينه خود تحصيل مي کنند اما اين کافي نيست و ما بايد به سطح بالاي دانش برسيم و به روز شويم.

امنيت براي ماندن مغزها
سخنان هاشمي معطوف به مسائل اقتصادي نماند. او در سخنان خود به برخي جنبه هاي ديگر چشم انداز نيز اشاره کرد؛ جنبه هايي نظير امنيت براي آحاد جامعه. امنيتي که در چشم انداز آمده و هاشمي آن را براي حاضران تبيين کرد ايجاد آرامش براي فعاليت اقتصادي و زندگي بهتر بود. هاشمي رفسنجاني با تاکيد بر اينکه امنيت ملي در همه کارها لازم است و تمام حرکات در جامعه به فراغ بال و آسايش نياز دارد، گفت؛ در سند بر امنيت فردي، سياسي، اجتماعي، امنيت شغلي و آسان شدن کار و کسب تاکيد کرديم. اگر آسايش خاطري براي بروز استعدادها نباشد اين استعدادها يا در کشور راکد مي شوند يا فرار مي کنند به خارج مي روند و بهره خود را آنجا مي دهند؛ در حالي که اگر در کشور امنيت ببينند استعداد عظيم شان را در همين جا به کار مي گيرند.

توسعه عدالت با توسعه غنا
رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام، تحقق عدالت را از اهداف چشم انداز دانست اما بر اين نکته تاکيد کرد که اين واژه مفهومي که راه دستيابي به آن با تکيه بر روش هاي علمي به دست مي آيد. هاشمي رفسنجاني با تاکيد بر پيگري توازن منطقه يي براي رسيدن به عدالت گفت؛ مناطق عقب افتاده در آمايش سرزميني بايد سهم خود را بگيرند و اين امر با شعار و حرف هاي پر زرق و برق به دست نمي آيد، بلکه مسير علمي روشني دارد. اگر مي خواهيم عدالت داشته باشيم نبايد تقسيم فقر کنيم بلکه توزيع عدالت با توسعه ممکن است. ما نمي توانيم بدون عدالت، پيشرفت، توسعه و برداشت درست از منابع انساني و طبيعي داشته باشيم.

محسن رضايي- دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام- نيز در اين سمپوزيوم به تشريح ساز و کارهاي اجرايي چشم انداز و فلسفه وجودي آن پرداخت هرچند که در لابه لاي سخنان خود نيم نگاهي به نظريه پردازي در حوزه مديريت جهان داشت. او با اشاره به اينکه سند چشم انداز دومين مکتوب انقلاب اسلامي است که پس از قانون اساسي مبناي تصميم سازي در ايران شده است، گفت؛ چشم انداز مانند نخ تسبيحي است که سياست ها و برنامه ها را به هم وصل مي کند. چشم انداز يک عامل منظومه سازي از فعاليت هاي مديريتي کشور است که منطق و چارچوبي را براي اقدامات حکومت و مردم فراهم مي سازد. وي در ادامه چشم انداز را چارچوبي براي هدايت چالش ها و بهره گيري از فرصت ها خواند و اظهار کرد؛ چالش ها و فرصت ها بايد به خوبي و به درستي مديريت شده و مورد استفاده قرار گيرند و اگرچه اين سند با تاخير تدوين شد اما کار مهمي تاکنون صورت گرفته است. هرچند سه سال از اجراي چشم انداز مي گذرد و هفت سال پيش از آن تدوين سند به طول انجاميد به نظر مي رسد بايد زودتر اين اقدام انجام مي شد. او ادامه داد؛ چشم انداز به ما کمک مي کند تا براي اداره کشور نظريه پردازي کنيم و خود نظريه ايران آينده است زيرا آينده مکمل گذشته است. رضايي افزود؛ ما بايد تلاش کنيم تا به کمک سند، ايران را از مقياس فعلي توسعه داده و آن را به ايران منطقه يي تبديل کنيم و در کنار دولت اسلامي، يک جامعه توحيدي بسازيم. او ايران را در سه مرحله ملي (شرايط کنوني دولت- ملت)، منطقه يي (ايراني که مي تواند خارج از مرزها نقش آفريني کند) و جهاني (ملت و دولتي که بتواند در سطح جهاني تاثيرگذار باشد) تقسيم بندي کرد. او تصريح کرد؛ تاکنون بر اثر پيروزي انقلاب اسلامي ايران ملي شکل گرفته است و دولت و ملتي را که پس از 300 سال در ايران از بين رفته بود اجرا کرديم به طوري که تا پيش از انقلاب به دليل وابستگي و عدم وجود سياست خارجي و داخلي دولت نداشتيم و دولتي که مستقل نباشد دولت نيست. دولت واحدي سياسي است که با قدرت شروع کار خود را به طور مستقلانه اداره مي کند ما هم چنين ملتي نداشتيم چون ملت در حبس بود و آزادي نداشت و ملتي که آزادي ندارد نمي تواند شکل بگيرد اما در اثر انقلاب، دموکراسي اسلامي و مردمسالاري ديني به دست آمد، امنيت و اقتدار شکل گرفت و دولت و مردم در ايران نهادينه شد. دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام تاکيد کرد؛ چشم انداز مي خواهد بگويد که ايران ملي بايد به ايران منطقه يي تبديل شود و يکي از کانون هاي تاثيرگذار منطقه آسياي جنوب غربي باشد. البته آمادگي شرايط بين المللي اولين سوالي است که در اين ميان مطرح مي شود. او گفت در زمان تدوين سند در امريکا نظام دو قطبي فروپاشيده مي شد و صحبت از شکل گيري نظام تک قطبي بود و چنين باوري براي ايران تصور سختي بود اما حال شاهديم که نظام تک قطبي تازه متولد شده، به زودي از بين مي رود و احتمالاً بيش از يک دهه ديگر عمر نخواهد کرد. زيرا ظرف دو سه سال آينده بحران هايي در راه است که اين نظام را از سر راه نظم بين الملل کنار خواهد زد و ماهيت بين الملل را دگرگون مي کند و در چنين شرايطي است که ايران منطقه يي در حال شکل گيري است. وي با اشاره به وجود دو بحران در دنياي امروز افزود؛ اولين بحران از سال 2006 شروع شده، در 2007 گسترش يافته، در 2008 عميق شده و در 2009 تمام ابعاد خود را نشان مي دهد. بحران اقتصادي جهان به صورت گسترده آغاز شده و هنوز در ميانه راه است. رضايي با اشاره به کنفرانس G20 که شب گذشته در واشنگتن و با حضور سران اولين کشورهاي اقتصادي دنيا برگزار شد، اظهار کرد؛ در اين کنفرانس ايران را که از نظر GDP در جايگاه نوزدهم جهان قرار دارد به خاطر خصومت هاي موجود از فهرست مدعوين خط زده و کشور ديگري را جايگزين آن کردند. تا نحوه بروز بحران و مقابله با آن را بررسي کنند. او ادامه داد؛ بحران ديگر، بحران سياست خارجي امريکا و روابط بين الملل جديد است. به طوري که بسياري از دولتمردان معتقدند از دلايل پيروزي انقلاب اين بوده که امريکا همزمان با دو جبهه فلسطين و ايران روبه رو شد و امروز نيز امريکايي ها در چند جبهه براي خودشان کار درست کردند، فلسطين، لبنان، عراق، سپر موشکي امريکا، گرجستان، افغانستان، ايران و کره شمالي. او با اذعان به اين موضوع تاکيد کرد؛ کشوري که نمي توانست دو وزنه را همزمان با هم بردارد در شرايطي وجود دارد که بوش نظام سياست خارجي امريکا را زير 8 و 9 مساله بسيار مهم قرار داد. به طوري که در سپر موشکي امريکا با روسيه، در گرجستان با مردم منطقه قفقاز و روس ها، در فلسطين با همه جهان، در عراق با مشکلات سربازان امريکايي و هزينه هاي سنگين جنگ روبه رو بوده و در افغانستان امروز ناچار شده اند ناامني را به پاکستان سرايت دهند. در حالي که مردم و دولت پاکستان به طور جدي رودرروي امريکا ايستاده اند.

منبع: روزنامه اعتماد

► درجا زدن دولت الكترونيكي در كشور
شعب بانك در سال 1390 ◄