تحليل بانك جهانى از اوضاع ايران

دوشنبه ، 9 دی 1387 ، 14:59

 

تازه‌ترين گزارش بانك جهاني از ايران به موفقيتهاي بزرگ در كاهش فقر، ارتقاي سطح بهداشتي مناطق فقيرنشين، اميدواري جوانان ايراني به آينده‌اي بهتر، لزوم هدفمند شدن سريع يارانه‌ها در كشور اشاره دارد.

 بانك جهاني در تازه ترين گزارش خود پيرامون اقتصاد ايران به بررسي وضعيت آموزش ، بهداشت ، برنامه هاي تامين اجتماعي و چالشهاي فراروي اقتصاد ايران پرداخته است.

جوانان ايراني نسبت به داشتن آينده‌اي بهتر كاملا اميدوار هستند

ايران پس از مصر بيشترين جمعيت را در بين كشورهاي خاور ميانه و شمال آفريقا در اختيار دارد . اكثر جمعيت حدود 75 ميليون نفري ايران جوان هستند كه نسبت به داشتن آينده اي بهتر كاملا اميدوار هستند . تعداد زيادي از زنان تحصيل كرده ايراني نيز به دنبال يافتن فرصتهايي براي مشاركت در فعاليتهاي اجتماعي هستند ، هر چند ميزان مشاركت زنان در بازار كار همچنان نرخ پاييني است . شاخصهاي سلامت و آموزش در ايران جزء بهترين ها در بين كشورهاي منطقه است .

شكاف جنسيتي آموزش در ايران به شدت كاهش يافت

15 سال پيش ، دولت ايران برنامه وسيع و گسترده اي را براي توسعه منابع انساني تدارك ديد . بر اساس اين برنامه ، فرصتهاي آموزشي بيشتري براي مناطق محروم و فقير مهيا و اماده شد و شكاف جنسيتي در زمينه تحصيلات به شدت كاهش يافت . در نتيجه ايران موفقيت بزرگي در زمينه كاهش شكاف جنسيتي در زمينه آموزش به دست آورد . ميزان باسوادي جوانان نيز از 86 درصد به بيش از 94 درصد افزايش يافت كه اين رقم در بين دختران با رشد چشمگيري روبرو شد . در حال حاضر تعداد زنان پذيرفته شده در دانشگاههاي ايران بيشتر از مردان شده است . ايران در حال اصلاح ساختاري نظام اموزشي و پرورشي است .

موفقيت دولت در ارتقاي سطح بهداشتي مناطق فقير نشين

وضعيت بهداشت و سلامت در ايران طي بيست سال اخير پيشرفت و رشد چشمگيري داشته و ايران اكنون در بسياري از زمينه هاي بهداشتي بالاتر از ميانگين هاي منطقه اي قرار دارد . پايبندي دولت ايران به تعهدات مربوط به تامين بهداشت و سلامت اوليه براي كليه افراد ، نقش مهمي در دستيابي به اين اهداف بزرگ طي سالهاي اخير داشته است . برنامه جامع سلامت كه طي دهه 1980 ميلادي طراحي شد ، طي سالهاي 1983 تا 2000 در ايران اجرا شد . خدمات بهداشتي و سلامت به خصوص در مناطق محروم و فقير ايران گسترش يافت . دولت ايران سعي كرد طي سالهاي اخير استانداردهاي بهداشتي و سلامت را در مناطق روستايي به سطح استانداردهاي مناطق شهري نزديك كند.

ايران به موفقيتهاي بزرگي در توسعه منابع انساني و كاهش فقر دست يافته است


ايران برنامه جامع تامين اجتماعي دارد و حدود 28 ميليون بيمه گذار عضو سازمان تامين اجتماعي هستند . اين برنامه ها شامل آموزش و يافتن كار براي افراد مورد نياز ، بيمه هاي بيكاري و سلامت ، ناتواني ، سالخوردگي و مستمري بازنشستگي است . علي رغم موفقيتهاي بزرگ در زمينه توسعه منابع انساني و كاهش فقر ، چالشهاي بزرگي فراروي سيستم بيمه ايران است و سيستم تامين اجتماعي ايران نيازمند اصلاحات اساسي است . با توجه به تغيير و تحولات بازار نيروي كار و مشاركت بيشتر زنان در بازار كار ، اقتصاد ايران همچنان از تامين شغل كافي براي نيروي كار رو به رشد خود ناتوان است.

يارانه ها موجب از بين رفتن بهره‌وري در اقتصاد ايران است

عليرغم پيشرفتهاي اقتصادي بزرگ ايران طي سالهاي اخير ، اين كشور با چالشهاي مهم و عمده اي روبر است . علاوه بر ايجاد اشتغال ، نرخ تورم نيز در حال افزايش است . يارانه ها و كنترل قيمتها موجب از بين رفتن بهره وري در اقتصاد ايران مي شود و مشكلات ساختاري زيادي بر سر راه توسعه بخش خصوصي است. كاهش فقر بايد مهترين اولويت دولت ايران باشد.

يارانه‌ها بار مالي سنگيني را بر دولت تحميل كرده است

يارانه هاي گسترده به خصوص در بخشهاي انرژي و يارانه هاي اعتباري ، بار مالي سنگيني را بر دولت تحميل كرده و بخش زيادي از آن به سمت ثروتمندان و اغنيا سرازير مي شود . به عنوان مثال يارانه مواد غذايي و دارو به هيچ وجه هدفمند نيست و ثروتمندان 12 برابر بيشتر از فقرا از يارانه هاي بنزين استفاده مي كنند . يكي از چالشهاي بزرگ دولت چگونگي حذف يارانه هاي انرژي و اختصاص آن به بخشهاي مولد و بخش خصوصي است . يارانه انرژي حدود 10 درصد توليد ناخالص داخلي ايران را تشكيل مي دهد .

آلودگي هواي تهران از حد استانداردهاي جهاني فراتر رفته است

ايران با چالشهاي زيست محيطي بزرگي روبرو است . آلودگي هوا يك نگراني جدي براي محيط هاي شهري به شمار مي رود . موتور خودروها در ايران هر سال 5 ميليون تن آلاينده به اتمسفر اضافه مي كنند . آلودگي هوا در تهران و ساير شهرهاي بزرگ كشور از استانداردهاي سازمان جهاني بهداشت فراتر رفته و اين مساله سلامت بسياري از مردم ايران را به خطر انداخته است . در تهران ، در برخي از مواقع اضطراري مدارس تعطيل مي شود . دولت براي مقابله با اين بحران اقداماتي را انجام داده است كه شامل نصب شبكه مونيتورينگ كيفيت هوا در شهرهاي بزرگ مثل مشهد ، اصفهان و اراك است . در حال حاضر اولويتهاي بخش بهداشت عبارتند از ، گسترش پزشك خانواده ، برنامه ريزي براي دستيابي مردم به خدمات اوليه بهداشتي و سلامتي ، هماهنگ سازي سيستم بيمه هاي موجود در ايران در پرداخت هزينه هاي بهداشتي و سلامت.

روند خصوصي سازي سريعتر شود

به منظور غلبه بر مشكل بيكاري با توجه به رشد 4 درصدي نيروي كار ، افزايش رشد اقتصادي و ايجاد اشتغال مولد بايد در دستور كار دولت قرار بگيرد . گسترش فعاليت بخش خصوصي به ويژه در بخش صادرات غير نفتي نيز مي تواند به حل اين بحران كمك كند . با توجه به افزايش حضور زنان و افراد تحصيل كرده در بازار كار ، اقتصاد ايران بايد به سمت اقتصاد دانش محور سوق يابد .

شركتهاي متعدد دولتي حدود 60 درصد توليدات صنعتي ايران را در اختيار دارند . شركتهاي شبه دولتي و بنيادها نيز حضور چشمگيري در عرصه فعاليتهاي صنعتي و تجاري دارند . بخش مالي نيز در تسلط بانكهاي دولتي است ، گرچه افتتاح بانك هاي خصوصي نشانگر تلاش دولت ايران براي آزاد سازي بخش مالي و پولي است . روند خصوصي سازي و واگذاري شركتهاي دولتي به بخص خصوصي طي سالهاي اخير روند كندي بوده است .

منبع: خبرگزاری اقتصاد ایران(اکو نیوز)

► دلايل عمده استفاده از پايانه پوز در كشورهاي مختلف
گزارش شاخص های اقتصادی 7 ماهه نخست سال جاری ◄

مطالب مرتبط
بنر