بانکی دات آی آر: بانکداری نوین به شدت تحت تاثیر فناوری‌های نوظهور نظیر فناوری موبایل، رایانش ابری، داده‌های کلان و… است. به عنوان نمونه، فناوری موبایل زندگی ما را دگرگون کرده است. دسترسی به موبایل فراتر از شکاف‌های نسلی و جنسیتی و قومیتی و درآمدی عملاً باعث شده که مفهوم زندگی فناورانه متحول شود. مفاهیم کلیدی در طراحی و ارائه خدمات بانکی هم نظیر شبکه دسترسی، امنیت، تجربه کاربری، احراز هویت، تعارض کانال‌های عرضه و… با ظهور فناوری موبایل متحول و نیازمند بازتعریف شده‌اند. متاسفانه اغلب بانک‌های بزرگ و حتی بانک مرکزی تبعات این تحول را به خوبی درک نکرده‌اند. بانک‌های بزرگ عمدتاً به همان شیوه سنتی شعبه‌داری عمل می‌کنند و بانک را مجموعه‌ای از شعب می‌دانند که تعدادی سرویس پایه‌ای بانکی نظیر افتتاح حساب و پرداخت تسهیلات و صدور و ضمانتنامه انجام می‌دهند. به همین دلیل اساساً آمادگی مواجهه با مفاهیم نوین را ندارند.
روندهای بانکداری در دنیا نشان می‌دهد شعبه دیگر بخش مهمی از بانکداری نیست. هم‌اکنون هم در دنیا دو کانال ATM و اینترنت کانال‌های اصلی دسترسی به خدمات هستند به نحوی که حداقل ۶۰ درصد مشتریان بانک‌ها حداقل هفته‌ای یک بار از این دو کانال استفاده می‌کنند. کانال‌های دیجیتال نقش اساسی در افزایش کل تعاملات مشتری با بانک دارند. مطالعات مختلف نشان می‌دهد که سهولت استفاده از خدمات بانک‌ها و اعتماد (ناشی از ثبات و امنیت) دو عامل مهم در انتخاب یک بانک از سوی مشتریان است و در هر دو عامل نقش فناوری‌های نوظهور بسیار کلیدی است. امروزه بسیاری معتقدند که بانکداری خرد معنایی جز بانکداری دیجیتال ندارد.
سال گذشته شرکت مشاوره Ernst and Young به سفارش کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بررسی گسترده‌ای بر روی وضعیت بانکداری در این کشورها انجام داد که نتایج آن بسیار می‌تواند برای ما آموزنده باشد. این بررسی نشان می‌داد 78 درصد مشتریان در این منطقه حاضرند برای داشتن تجربه کاربری بهتر، بانک خود را تغییر دهند و 64 درصد حتی حاضرند به بانکی روی آورند که تمرکز اصلی خود را بر خدمات دیجیتال به جای شعبه قرار داده باشد. این مشتریان گفته بودند که در صورت بهبود تجربه کاربری آنلاین، تا 74 درصد بیشتر از سرویس‌های پرداخت، 74 درصد بیشتر از تسهیلات اعتباری، 57 درصد بیشتر از کارت‌های اعتباری، 56 درصد بیشتر از سرویس‌های سپرده‌گذاری و 62 درصد بیشتر از سرویس‌های سرمایه‌گذاری استفاده خواهند کرد. این یافته‌ها برای ما هم ارزشمند هستند. به خصوص باید توجه داشت که بانک‌های عربی در معرض رقابت با بانک‌های خارجی هستند و این وضعیت به زودی برای بانک‌های ایرانی هم ایجاد خواهد شد.
متاسفانه بانک مرکزی و اغلب بانک‌های دولتی و بزرگ ما تبعات این تحول را به خوبی درک نکرده‌اند. از یک سو بانک مرکزی در ایفای نقش رگولاتوری در حوزه سیستم‌های پرداخت و بانکداری الکترونیکی کند و متصلب عمل می‌کند. توانایی‌های فنی بانک مرکزی برای تدوین ضوابط و استانداردهای حاکمیتی نیاز به توسعه دارند. مسائل متعدد فنی و حقوقی و اقتصادی و امنیت که در حوزه نظام پرداخت وجود دارد به ویژه با تغییرات سریع فناوری، بانک را وادار می‌کند توان کارشناسی خود را در این زمینه تقویت اساسی کند. حتی شاید بد نباشد نهاد رگولاتوری نظام پرداخت از ساختار بانک مرکزی منفک شده و به یک نهاد مستقل حاکمیتی اما تحت نظارت بانک مرکزی بدل شود. اگر قرار باشد تحولی در نظام بانکی ایران رخ دهد مسیری جز آینده‌نگری و درک روندهای جهانی و گریزناپذیر بانکداری مدرن وجود ندارد.
منبع: اقتصادنیوز
