رشته هوافضا در دانشگاه
هدف رشته دانشگاهی مهندسی هوافضا تربیت کارشناسانی است که نیروی انسانی مورد نیاز برای طراحی، پژوهش و ساخت در صنایع گوناگون هوافضایی را فراهم سازند. رشته دانشگاهی هوافضا خویشاوندی زیادی با تمامی گرایشهای مهندسی مکانیک دارد به این جهت دارای شماری درس‌های مشترک با گرایشهای مهندسی مکانیک مثل مکانیک جامدات و مکانیک شاره‌ها است. در بعضی دانشگاه‌ها، دانشکده مهندسی مکانیک و هوافضا به عنوان یک دانشکده مستقل وجود دارد.
پایه بیشتر درس‌های این رشته بر ریاضی است، مانند دینامیک سیالات برای آئرودینامیک یا معادلات حرکت برای دینامیک پرواز. با این‌همه، اجزاء تجربی بسیاری نیز در این رشته وجود دارد. از نظر تاریخی، این اجزا تجربی از آزمایش مدلهای کوچک و نمونه اولیه، در تونل باد و یا در فضای باز منشا گرفته‌اند. پیشرفت‌های صنعت رایانه این امکان را به وجود آورده که از دینامیک محاسباتی سیالات، و شبیه سازی رفتار سیال، بتوان برای کاهش هزینه و زمان صرف شده در آزمایش تونل باد استفاده کرد.
در ایران، رشته مهندسی هوافضا در دوره کارشناسی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی امام حسین(ع)، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، دانشگاه شهید ستاری و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آموزش داده می‌شود. در حال حاضر در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا این رشته به ۶ گرایش آیرودینامیک، پیشرانش (جلوبرنده)، مکانیک پرواز و سازه‌های هوافضایی، ایمنی و صلاحیت پروازی و مهندسی فضایی تقسیم می‌شود. علاوه بر دانشگاه‌های فوق الذکر، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه تبریز، دانشگاه صنعتی شیراز، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشگاه هوافضا نیز در مقطع کارشناسی ارشد به تربیت دانشجو می‌پردازند.
در سطح دکترا نیز این رشته در دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران) و دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه صنعتی شریف ارائه می‌شود.
شاخه‌ها
آیرودینامیک
آیرودینامیک به مطالعه و بررسی جریان هوا در اطراف جسم پرنده و محاسبه نیروها و گشتاورهای ناشی از آن بر روی جسم میپردازد.
پیشرانه‌ها
دانش پیشرانه‌ها به مطالعه و بررسی سامانه‌های جلوبرنده، اعمّ از موتورهای هوازی و غیرهوازی میپردازد. موتورهای هوازی شامل موتورهای پیستونی و چرخپره‌ای (توربینی) است که از هوا به عنوان اکسیدکننده استفاده نموده و سوخت را با خود حمل می‌کنند. اما موتورهای غیرهوازی مانند موتور موشک‌ها و فضاپیماها است که سوخت و اکسیدکننده را با خود حمل می‌کنند. در این دانش نحوهٔ تولید نیروی رانش و همچنین ساختار کلی انواع موتورهای هوافضایی بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.
مکانیک پرواز
مکانیک پرواز با بهره‌گیری از داده‌های هواپویشی، هندسی و وزنی به مطالعه و بررسی رفتار و حرکات هواپیما میپردازد. در واقع علم مکانیک پرواز از عملکرد تشکیل می‌شود و عملکرد به بررسی برد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازی در سرعت‌های گوناگون و پایداری و کنترل وسایل پرنده میپردازد.
سازه‌های هوافضایی
سازه‌های هوافضایی به مطالعه و بررسی سازه‌های هواپیما و دیگر هوا-فضاگردها میپردازد. هدف آن طراحی سازه‌هایی است که علاوه بر استواری کافی در برابر بارهای آیرودینامیکی و دیگر بارهای استاتیکی وارد بر وسایل پرنده، کمترین وزن ممکن را نیز داشته باشند.
مهندسی فضایی
مهندسی فضایی شاخه ای از هوافضا است که به بررسی پیشرانش، ایرودینامیک، سازه و مکانیک پرواز حامل (موشک) و پرتابه (ماهواره) در فضا میپردازد علاوه بر آن در این شاخه بیشتر بر کاربرد فضایی بودن(صرف نظر از درگ) و در نظر گرفتن شرایط ویژه فضا (پرتوهای کیهانی، الکتریسیته ساکن و …) پرداخته می‌شود علم مکانیک سماوی Celestial) mechanics) در دو قسمت عمده مطرح است. یکی از قسمتهای این شاخه از علم مرتبط است با حرکت اجرام اجسام در فضا تحت تاثیر جاذبه می‌باشد که این با همان نام مکانیک مدارهای فضایی مطرح بوده است شاخهٔ دیگر از مکانیک سماوی در خصوص دینامیک وضعیت اجسام(به دور مرکز ثقل خودشان)صحبت میکند(Attitude Dynamics) این گرایش در دانشگاه‌های خواجه نصیر و آزاد واحد علوم و تحقیقات ارائه می گردد.
