بانکی دات آی آر: کارشناسان با اشاره به سیاست بانک مرکزی برای کاهش فاصله نرخ مبادلهیی با بازار آزاد و اجرای سیاست یکسانسازی نرخ ارز در ماههای آینده، معتقدند که بانک مرکزی نرخ دلار را به تدریج افزایش میدهد و در عین حال نرخ پوند و یورو ثابت یا کاهنده است تا بازرگانان تشویق شوند به جای دلار از یورو، پوند و سایر ارزها استفاده کنند تا مشکلات واردات کالا با دلار به تدریج کاهش یابد. در این زمینه محمد یوسفی، رییس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی با بیان اینکه در 6ماه اول سال نیاز به ذرت دامی از خارج کشور تامین میشود، گفت: وضعیت بازکردن «السی» و کار با دلار در سال جاری در بازار ایران اختلال ایجاد کرد و از میزان واردات این محصول کاست. واردات در حال حاضر با دلار انجام نمیشود اما با سایر ارزها امکانپذیر است و اکنون نیز واردات ذرت افزایش یافته است و از یک ماه آینده قیمت مرغ کاهش مییابد.
دستورالعمل جدید خرید و فروش ارز
حدود ۲هفته است که سیاست جدید بانک مرکزی که گامی برای تکنرخی کردن ارز محسوب میشود ابلاغ شده ولی هنوز تمام بانکها اجرای آن را آغاز نکردهاند.
طبق این دستورالعمل بانکها مجاز به خرید و فروش ارز به نرخ توافقی (نرخ نزدیک به بازار) هستند از همین رو کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند، باز شدن دست بانکها در بازار ارز مهیا شدن زمینه برای تکنرخی شدن ارز در اقتصاد است. برخی از این افراد معتقدند، نخستین کار برای یکسانسازی ارز این است که هر کسی نیاز به تهیه ارز دارد، دولت بتواند ارز مورد نیاز آن را در اختیارش بگذارد. براساس بخشنامه جدید، بانکها میتوانند درآمدهای ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی اشخاص حقیقی و حقوقی و ارز ورودی به کشور از طریق نمایندگیهای دیپلماتیک مقیم ایران و سرمایهگذاران خارجی را به نرخ آزاد خریداری کنند.
همچنین بانکها میتوانند ارزهای خریداری شده موضوع این دستورالعمل را در چارچوب مجموعه مقررات ارزی یا از طریق صرافیهای معتبر به فروش برسانند، ضمن اینکه فروش ارز خریداری شده به سایر بانکها و صرافیها نیز مجاز است. البته طبق تصمیم بانک مرکزی، نرخ خرید و فروش ارز بر اساس توافق بانک و مشتری تعیین خواهد شد. ولی یکی از دغدغههایی که دستورالعمل جدید بانک مرکزی برای فعالان اقتصادی به وجود آورده «نرخ ارز» است؛ فعالان اقتصادی بیم آن دارند که رقابت بر سر خرید و فروش ارز میان بانکها فضای کاذب و منفی را به وجود بیاورد و نرخ ارز را به صورت غیرواقعی افزایش یا کاهش دهد. فعالان اقتصادی نگران آن هستند که بانکها از این امتیاز ویژه در دستورالعمل مذکور سوءاستفاده کرده و نرخها را بهطور غیرواقعی تعیین کنند.
روند افزایش نرخ دلار
همزمان با آغاز سیاست جدید بانک مرکزی در راستای تکنرخی کردن ارز در بازار بانکی و آزاد حرکت افزایشی و آرام و تدریجی نرخ ارز و دلار رخ داده است. نرخ بانکی دلار در نخستین روز ابلاغ این سیاست 3095تومان بود که این نرخ دیروز 3106تومان اعلام شده و بیانگر روند افزایشی دلار بانکی و نزدیک کردن آن به نرخ بازار آزاد است. البته از مدتها قبل بانک مرکزی سیاست افزایش آهسته نرخ دلار بانکی را پیش گرفته بود ولی این سیاست همزمان با آزادسازی خرید و فروش ارز توسط بانکها پررنگتر شده است.
علاوه بر دلار بانکی، نرخها در بازار آزاد نیز بیانگر سیر صعودی است؛ نرخ دلار در بازار آزاد بعد از ابلاغ سیاست جدید ارز تکنرخی از 3533تومان به 3540تومان رسیده است. ضمن آنکه نرخ فروش نقدی دلار در سامانه سنا دیروز 3547تومان ثبت شده است.
تشویق شعب ارزی
وی با بیان اینکه بهتر است بین شعب ارزی و غیرارزی تعامل بیشتری صوررت گیرد، خواستار برگزاری همایش برای رتبهبندی شعب ارزی و برنامهریزی، معرفی و ارائه جوایز و ایجاد انگیزه برای ارتقای فعالیت ارزی و ضمانتنامهها شد.
یک کارشناس بانکی نیز بااشاره به مشکل مدیریت تطبیق بانکها گفت: در دوره تحریمها با مدیریت تطبیق بانکهای بزرگ و استانداردهای آن فاصله داشتیم و حالا این فرصت پیش آمده که مدیریت تطبیق بانکها و استانداردسازی و مذاکره با بانکهای بزرگ را با قدرت و توان و توجه بیشتری پیش ببریم.
وی اظهار کرد: بانکها و کارگزاریهای خارجی برای ایجاد رابطه کارگزاری در 3سال گذشته با پرسشهایی در حد سوالاتی در 5صفحه اکتفا میکردند اما اکنون با سوالات 20صفحهیی و با حساسیت زیاد مواجه هستیم که شرایط را سختتر از گذشته کرده و باعث شده ایجاد روابط کارگزاریها کاری سختتر باشد.
وی با دعوت از کارکنان بانکها برای مراجعه روزانه و حداقل یکبار به سایتها، برای آگاهی از برخی اتفاقات و نوسانات در حوزه ارتباط با کارگزاری یادآور شد: بهعنوان مثال بانک ملی در ایران اعلام میکند که بانک ملی هامبورگ میتواند بیزینس مسکو و حوالجات آن را انجام دهد که این امر بسیار برای ما مثبت است اما دو هفته بعد مدیریت بانک ملی اعلام میکند که بانک ملی مسکو در تحریم قرار دارد و بدینترتیب نمیتوان از نظر عملیاتی کاری انجام داد. آنچه مهم است داشتن اطلاعات بهروز برای مشتریان است چون مشتریان میخواهند اطلاعات کاملی از منابع کسب کنند.
منبع: تعادل