در حالی که خبر بررسی انتشار اوراق قرضه‌ی بین المللی که هفته پیش اعلام شد، انعکاس چندانی در رسانه‌های داخلی نیافت، برخی از کارشناسان اقتصادی آن را اتفاقی بسیار مهم دانسته و معتقدند این کار به منزله‌ی نوعی خودکشی اقتصادی برای ایران است.
قائم مقام بانک مرکزی بیست و هشتم آذر ماه از بررسی انتشار گواهی سپرده ارزی بین المللی با پشتوانه بانک مرکزی خبرداده و گفته بود: «درفاز اول یک میلیارد دلار سپرده ارزی منتشر می شود.»
البته حسین قضاوی ، انتشار “گواهی سپرده ارزی بین المللی” را در حد پیشنهاد خوانده و گفته بود: «این مساله در حد یک پیشنهاد کارشناسی است که در جلسات داخلی بانک مرکزی ابعاد گوناگون آن در حال بررسی است.»
اما مساله‌ی عجیب آنجاست که این مقام ارشد اقتصادی ایران با اشاره به محدودیت های بین المللی برای ورود فاینانس به ایران گفته بود: «استفاده از «گواهی سپرده ارزی» می تواند جایگزین مناسبی برای فاینانس باشد… در بهترین شرایط هزینه مالی پروژه های فاینانس فراتر از 9 درصد در سال بود؛ در حالی که در شرایط حاضر می توان با استفاده از شهرت بانک مرکزی به بانک ها این اجازه را داد که تحت ضمانت بانک مرکزی گواهی سپرده ارزی دو تا 10 ساله برای پروژه های مختلف منتشر کنند.»
این در حالیست که بررسی دقیق‌تر محتوای این “پیشنهاد” که گویا در دست اقدام نیز هست نشان می دهد که انتشار و فروش این اوراق نه به معنای سرمایه‌گذاری خارجی در ایران بلکه به معنای قرض کردن دولت ایران از اتباع خارجی با بهره‌های سنگین است. چرا که بر خلاف سرمایه‌گذاری‌های واقعی که شخص سرمایه‌گذار در سود و زیان شریک می‌شود، در این نوع خاص از سرمایه‌گذاری، بانک مرکزی ایران اصل سرمایه و سود آن را تضمین می کند.
یک کارشناس اقتصادی که نخواست نامش فاش شود در گفتگو باما، ضمن ذلت‌بار خواندن این نوع قرض گرفتن که وی آن را “دست به دامن شدن نزول خواران خارجی” توصیف کرد، این اقدام دولت را مرتبط با خالی بودن صندوق ذخیره ارزی دانست و گفت: «دولت که با خرج کردن نفت صد و پنجاه دلاری، صندوق ذخیره ارزی را نیز تقریبا خالی کرده است برای انجام تعهدات خود که مهمترین آنها واریز حقوق کارکنان دولت است چنین کاری می کند و مردم و دولت‌های بعدی را با تعهدات سنگین و بهره های کمرشکن مواجه خواهد کرد.»
این کارشناس مقایسه‌ی این نوع قرض گرفتن با فاینانس و سرمایه‌گذاری خارجی را مضحک و نوعی خط زدن صورت مساله خواند.
قائم مقام بانک مرکزی ضمن اشاره به امکان عرضه‌ی این اوراق در کشورهایی نظیر افغانستان و عراق توسط بانک‌ها، گفته‌بود: «اقتصاد ایران برای سال های متمادی در وضعیت مازاد تراز پرداخت های خارجی به سر برده است که این وضعیت هنوز هم ادامه دارد؛ لذا از دید سیاست گذاری پولی، انگیزه چندانی برای جذب سرمایه کوتاه مدت وجود ندارد. این اوراق می تواند ماندگاری ورود سرمایه های خارجی را به کشور تضمین کند و سپرده سرمایه گذاران مالی خارجی با اطمینان خاطر در پروژه های مختلفی از جمله پتروشیمی که ایران در این بخش دارای مزیت نسبی است، حضور یابد.»
شایان ذکر است که بر خلاف رسانه‌های داخلی، بسیاری از رسانه‌های خارجی این موضوع را بسیار مهم و نشان‌دهنده‌ی اوج ضعف اقتصادی ایران تلقی کرده اند.
منبع: سایت خبری فرارو
