اکونومیست : هر کاری امریکا می کند به نفع ایران تمام می شود

سياست آمريكا در خاورميانه با هر حركتي بيشتر پيچ مي خورد و در سوي ديگر، اين ايران انقلابي است كه قد مي كشد و قدرتمندتر مي شود.

 

نشريه انگليسي اكونوميست ضمن انتشار اين تحليل به ارزيابي موقعيت رو به نزول قدرت آمريكا در منطقه پرداخت. اكونوميست نوشت: خاورميانه منابع عظيم انرژي مورد نياز جهان را در اختيار دارد و به همان اندازه بزرگ ترين دردسر سياسي را هم دارد. جاي تعجب ندارد كه آمريكا در دهه اخير بيش از پيش روي اين منطقه متمركز شد اما اين تمركز به خاطر بحران اقتصادي از يك سو و ظهور قدرت هاي نوين از سوي ديگر به هدر رفته است. در دهه پيش وقتي آمريكا به عراق به خاطر حمله به كويت حمله كرد، بدون هيچ چالشي در منطقه حاكم شد اما از ۱۰ سال پيش اوضاع شكل ديگري پيدا كرد و ضربه ها و واكنش هاي منفي آغاز شد. به جاي اينكه حمله به افغانستان و عراق در سال هاي ۲۰۰۱ و ۲۰۰۳ نفوذ آمريكا را بيشتر كند، دود آن در چشم كاخ سفيد رفت. موفقيت اوليه در اين جنگ ها براي آمريكا اعتبار به بار نياورد و از سوي ديگر ايران انقلابي بود كه قد كشيد و قدرتمندتر شد.

 

نشريه انگليسي اضافه مي كند: سياست آمريكا در خاورميانه با هر حركت بيشتر پيچ مي خورد. اسرائيل كه در ده سال گذشته بيش از ۲۷ ميليارد دلار كمك نظامي از ايالات متحده دريافت كرده، به رغم تعهدها، مدام پيمان شكني كرده و به كار غيرقانوني شهرك سازي يهوديان ادامه مي دهد. ديگر متحد خاورميانه اي و دريافت كننده كمك هاي مالي يعني مصر، پدر آمريكا را درآورده تا يك مثلاً اصلاح سياسي و درست در منطقه خاورميانه انجام دهد. در عراق، آمريكا اين همه هزينه مالي و جاني داد تا ۹ ماه دولت نداشته باشد و دست آخر دولتي تشكيل شود كه به جاي انعطاف به آمريكا، علاقمند به ايران باشد. ايران هم كه به رغم اين همه حرف و تهديد و تحريم هاي آمريكا و متحدان، هنوز به سمت توسعه فناوري اتمي پيش مي رود. حتي محبوبيت باراك اوباما در كشورهاي عربي و مسلمان كه پس از انتخابش بالا رفته بود هم پايين آمده است. وقتي از اعراب بپرسيد كدام رهبر سياسي را مي پسندند، آن را انتخاب مي كنند كه عليه آمريكا و متحد نزديكش يعني اسرائيل قد علم كرده باشد.

 

نويسنده اكونوميست معتقد است: كشورهايي نظير عربستان كه زماني واسطه و دست نفوذ آمريكا در منطقه بود، ضعيف و بي خود شده اند. عربستان نفت و ثروت زيادي دارد ولي شاهزاده هاي راس قدرت در آن پير و فرتوت شده اند و براي كسب قدرت با هم مي جنگند. زماني آن ها مي توانستند كشورهاي عربي را پشت آمريكا به خط كنند اما الان حتي مصر نمي تواند دو جناح شكاف خورده حماس و فتح در تشكيلات خودگردان فلسطيني را دور هم گرد آورد تا با هم حداقل گفت وگو كنند. مبارك و آل سعود در ميان كشورهاي عربي ديگر نفوذ ندارند و در ميان مردم كشورهاي عربي، اين «نافرماني و مقاومت» است كه طرفدار دارد. اسكات كارپنتر، از مقامات دولت جرج دبليوبوش كه الان در انستيتو مطالعات خاور نزديك در واشنگتن كار مي كند، مي گويد: «هر قدر كه متحدان ما ضعيف شوند، به همان اندازه هم ما ضعيف مي شويم.»

 

اكونوميست با بيان اينكه «اشتباه هاي استراتژيكي و تاكتيكي آمريكا در اين نزول قدرت موثر بوده است» مي افزايد: ناكارآمدي در پيدا كردن سلاح هاي كشتار جمعي صدام پس از حمله به عراق و شكنجه در گوانتانامو و ابوغريب باعث شد قدرت اخلاقي آمريكا خدشه دار شود. ايران و متحدانش چون سوريه، حماس و حزب الله لبنان به دليل اين كه فكر مي كنند دست هاي آمريكا روي آتش افغانستان و عراق سوخته، مي توانند بلوف هاي آمريكا را رو كنند چون مي دانند تهديدهاي آمريكا براي حمله نظامي ديگر خريدار ندارد و عملي نمي شود. الان نشان مي دهيم كه چطور ممكن است به اين نتيجه برسند. بيش از حدود 6 هزار خسارت جاني براي آمريكا در عراق و افغانستان و خرج بالا و صرف هزينه اي بالغ بر 1/1 تريليون دلار باعث شده ديگر توانايي حرف زدن از جنگي ديگر، واقعيت نداشته باشد. هزينه نگهداري يك سرباز در منطقه سالانه حدود 500 هزار دلار است .

 

اكونوميست در عين حال تاكيد مي كند: برخي ناظران در واشنگتن مي گويند هنوز مانده تا آمريكا طعم شكست را در خاورميانه تجربه كند. پيچ خوردن سياست هاي آمريكا باعث شده تا برخي بگويند تيم اوباما در خاورميانه حتي بدتر از تيم جرج بوش عمل مي كند. با وجود برخي پيشرفت ها در دولت اوباما، سختي هاي موجود جلوي موفقيت آينده را مي گيرد. گري سيك كه در زمان فورد و جيمي كارتر، در شوراي امنيت ملي كاخ سفيد بوده پيش بيني كرده كه نفوذ در خاورميانه با كاهش روبرو خواهد بود. اما حتي اگر نفوذ آمريكا ادامه داشته باشد، آيا ارزشش را دارد؟ آمريكا شايد روزي به اين فكر كند كه چرا اين قدر خود را به دردسر انداخته و در مقابل قرار است چه چيزي كه ارزشش را داشته باشد، دريافت كند؟

 

به اشتراک بگذارید
فریناز مختاری
فریناز مختاری
مقاله‌ها: 35586

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *