
و سهم آن در بودجه دولت نيز بسيار بالا و عمدتا بيش از 50 درصد است. وقتي قيمت نفت در بازارهاي جهاني سقوط ميكند، اقتصاد ايران با آسيبهاي بسيار بزرگي مواجه ميشود.
در روزهاي اخير، قيمت نفت به تبعيت از بحران مالي غرب و پيشبيني كاهش رشد اقتصاد جهاني با سقوط مواجه شده است و حتي كاهش سقف توليد اوپك به ميزان 5/1ميليون بشكه در روز نيز نتوانست سقوط نفت را متوقف كند و بازارهاي جهاني درحال بازگشت به مرز 60 دلار هستند. بيژن زنگنه وزير اسبق نفت، مسعود نيلي استراتژيست اقتصاد ايران و نرسي قربان كارشناس ارشد بازار نفت، معتقدند تداوم ركود جهاني احتمال تثبيت قيمت نفت در دامنه 60-50دلار را افزايش داده است. اين كاهش شديد قيمت نفت چه آثاري بر اقتصاد ايران بر جاي ميگذارد؟
بيژن زنگنه معتقد است، اگر زماني ميشد اقتصاد كشور را با نفت هر بشكه 20 تا 25 دلار مديريت كرد، اكنون كه بودجه عمومي بيش از پيش به درآمد نفت متكي شده است، شايد با قيمت هر بشكه 70 دلار نيز مديريت كلان اقتصاد دشوار باشد.
تحليل مسعود نيلي بر آثار سقوط قيمت نفت بر روي افزايش كسري بودجه دولت به ويژه در سال 1388 است. اين اقتصاددان برجسته در گفتوگو با دنياياقتصاد گفته است: اگر دولت فقط با لحاظ كردن ميانگين 25 درصد تورم امسال بخواهد بودجه را ببندد و در صورتي كه قيمت هر بشكه نفت كمتر از 70 دلار باشد، با كسري بزرگي مواجه خواهد شد. نرسي قربان نيز به مساله سرمايهگذاري در صنعت نفت ايران اشاره ميكند و معتقد است، كاهش قيمت نفت موجب آهسته شدن نرخ رشد سرمايهگذاري در اين بخش ميشود. هادي زنوز نيز با صراحت از رشد ارقام كسري بودجه به دليل سقوط قيمت نفت سخن گفته و معتقد است كه احتمال اينكه فعاليتهاي توليدي در ايران نيز به مرحله ركود عميق برسد، با شرايط فعلي زياد است.
كارشناسان اقتصادي ميگويند، كاهش درآمدهاي ارزي احتمال ركود بيشتر را افزايش ميدهد و در صورتي كه دولت سياستهاي منضبط مالي اتخاذ نكند و براي تامين نيازهاي خويش اقدام به چاپ پول كند، نرخ تورم نيز افزايش مييابد.
هفتهنامه ضميمه دنياياقتصاد، پرونده اين شماره را به موضوع ياد شده اختصاص داده است. در اين پرونده با بيژن زنگنه، مسعود نيلي، نرسي قربان، سيدحميد حسيني، هادي زنوز و محسن صفاييفراهاني گفتوگو شده است و برخي تحليلهاي مرتبط با پيامدهاي سقوط قيمت نفت از رسانهها و كارشناسان خارجي نيز در اين شماره از هفتهنامه ضميمه دنياياقتصاد درج شده است.