ارز چگونه در دولت یازدهم تک نرخی می شود؟!

نرخ ارز يکي از متغيرهاي کليدي اقتصاد است که تحولات آن مي‌تواند واجد آثار معني‌داري بر ساير مولفه‌هاي اقتصادي نظير رشد اقتصادي، تجارت خارجي و به طور کلي تعادل‌هاي داخلي و خارجي اقتصاد باشد و به همين دليل نيز در تمامي اقتصادهای جهان از اهميت بالايي برخوردار است و ارتباط مستقیم با ارزش پول ملی دارد.
سرویس اقتصاد شفاف: نرخ ارز يکي از متغيرهاي کليدي اقتصاد است که تحولات آن مي‌تواند واجد آثار معني‌داري بر ساير مولفه‌هاي اقتصادي نظير رشد اقتصادي، تجارت خارجي و به طور کلي تعادل‌هاي داخلي و خارجي اقتصاد باشد و به همين دليل نيز در تمامي اقتصادهای جهان از اهميت بالايي برخوردار است و ارتباط مستقیم با ارزش پول ملی دارد.

در ۸ سال ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد اما این متغیر کلیدی به دلیل پیش گرفتن سیاست های غلط مالی و پولی همواره در نوسان و التهاب بود تا اقتصاد کلان کشور را با مشکلا عدیده ای مواجه کند.
در واقع بیشترین نوسانات ارزی در زمان احمدی نژاد با آمدن سال ۹۰ و جدی تر شدن ماجرای تحریم ایران اغاز شد.

بازار ارز در نيمه دوم سال ۱۳۹۰ با التهابات و نوسانات زيادي همراه بود كه اين نوسانات در ماه‌هاي آغازين زمستان به اوج خود رسيد؛ به طوري كه قيمت دلار در برخي از روزها در حدود 15 تا 20 درصد نوسان داشت و در روزهاي مياني دي‌ماه 1390 به بيش از 2200 تومان هم رسيد.

نوسانات شديد در بازار ارز، ساير بازارهاي مالي و غير مالي كشور را نيز تحت تاثير شديد قرار داده بود. قيمت سكه تا مرز يك ميليون و پنجاه هزار تومان پيش رفت و قيمت‌ها در بازار كالاهاي خارجي يا حتي داخلي، به صورت لحظه‌اي تعيين مي‌شد. ترس فراگير ناشي از كاهش ارزش پول در عموم مردم نيز فضاي كلي اقتصاد كشور را ملتهب كرده بود.

از طرف ديگر نااطميناني در بازار ارز، تاثير شديدي در قراردادهاي خارجي چه در طرف صادرات و چه واردات گذاشته بود؛ به طوري كه عملا هرگونه معامله بر اساس دلار تا زماني كه بازار از ثبات نسبي برخوردار شود، متوقف شده بود.

نوسانات شديد بازار ارز سرانجام در بهمن ماه ۱۳۹۰ و با اعلام خبر موافقت رييس‌جمهور با افزايش نرخ سود بانكي تا مرز 20 درصد اندكي كاهش يافت و نرخ ارز به يكباره از 2200 تومان تا 1600 تومان كاهش يافت و به دنبال آن پس از فروكش كردن التهابات اوليه به مرز اطمينان 1800 تومان رسيد.

اين شرايط تقريبا تا پايان سال ادامه داشت و بازار، سال ۱۳۹۱ را تقريبا بدون نوسان و التهاب آغاز كرد و در سال ۹۲ نیز با روی کار آمدن دولت یازدهم آرامش بیشتر شد اما نکته اینجاست که این نوسانات بازار ارز که امروز هم با کمی غفلت دولتمردان دور از دسترس نیست می تواند تاثیرات منفی زیادی بر بازارهای مختلف از جمله بازار خودرو، مسکن، لوازم خانگی، تلفن همراه و… بگذارد.

تاثیراتی که آثار تورمی ان در طی ۸ سال گذشته به خوبی احساس شد.

به عنوان مثال در هشت سال عملکرد دولت های نهم و دهم نرخ دلار با یک صعود ۳ برابری از ۹۶۰ تومان به بالای ۳ هزار تومان رسید و میزان نقدینگی در دست مردم نیز با رشد ۶ برابری همراه شد که این امر اختلال و تلاطمات بازار ارز را بخصوص در دو سال پایانی دولت قبل به همراه داشت.

یکی از این راهکارهایی که کارشناسان اقتصادی برای مدیریت نوسانات ارزی پیش بینی می کنند تک نرخی کرن ارز است.سیاستی که دولت یازدهمی ها بارها و بارها اعلام کرده اند در پی رسیدن به آن کردند.

برهمين اساس چند وقت پیش ولي الله سيف رئيس کل بانک مرکزي با اشاره به سياست‌هاي بانک مرکزي درخصوص نرخ ارز، مهمترين سياست را ادامه يکسان سازي نرخ ارز عنوان کردو تاکيد کرد که اين امر موجب نخواهد شد که از ديگر بخش‌ها و وظايف اين بانک غافل شويم.

غلامعلي کامياب معاون ارزي بانک مرکزي نيز در اين خصوص گفته : اين بانک به دنبال تک نرخي کردن نرخ ارز است زيرا نرخي که بازار تعيين مي‌کند، بهترين نرخ و اين نرخ ناشي از انتظارات بوجود آمده در مردم است.

حالا اما در حالی که انتظار می رفت نرخ دلار در بازار آزاد به نرخ ارز مبادله ای نزدیک شود ماجرا برعکس شده است.

به تازگی قیمت دلار در مرکز مبادلات ارزی، از قیمت دلار در بودجه سال‌جاری فراتر رفت؛ قیمت دلار در مرکز مبادلات ارزی دوهزارو655تومان شده است. این در حالی است که دلار در بودجه دوهزارو650تومان پیش‌بینی شده بود.

از اولین‌روز روی‌کارآمدن دولت یازدهم تاکنون، قیمت دلار در مرکز مبادلات ارزی 177تومان افزایش یافته است. روز 12 مرداد سال 92 که دولت یازدهم فعالیت خود را رسما آغاز کرد، قیمت دلار در مرکز مبادلات ارزی دوهزارو478تومان بود و روز پنجشنبه این رقم به دوهزارو655تومان رسید.

این هدف را هم می‌توان از دو منظر بررسی کرد؛ یکی از افزایش درآمدهای دولت از محل افزایش نرخ ارز؛ هرچند که رقم قابل‌توجهی نمی‌شود و دیگری کاهش فاصله میان نرخ ارز آزاد و ارز مبادله‌ای است.

از طرف دیگر مدتی است قیمت ارز آزاد در پایه سه‌هزاروصدتومان ثابت مانده است؛ موضوعی که نشان می‌دهد نرخ دلار آزاد میل به نزول ندارد و نرخ ارز مبادله‌ای است که در حال حرکت به سمت دلار آزاد است؛ موضوعی که اظهارات رییس کل بانک مرکزی هم آن را تایید می‌کند. سیف در سخنانی جنجالی گفته بود قیمت مطلوب دلار آزاد سه‌هزارتومان است. بر این اساس در حالی که دولت نمی‌تواند و گویا نباید قیمت دلار آزاد را کاهش دهد، قیمت ارز مبادله‌ای به آن سمت در حرکت است تا به این طریق یکسان سازی نرخ ارز انجام شود.

امری که می تواند بر گرانی ها دامن بزند.هر چند که تک نرخی شدن دلار گامی بسیار مثبت برای اقتصاد ایران است اما سوال اینجاست که آیا به هر طریقی عملی کردن آن به سود وضعیت فعلی اقتصادی کشور هست یا خیر؟

اخبار منتخب بانکی دات آی آر:

=================