بانکی دات آی آر: استفاده از اینترنت به عنوان مهمترین بستر ارتباطی در تجارت الکترونیکی همزمان با رشد روزافزون شبکه جهانی ارتباطات، باعث پیدایش مدلهاي گوناگونی در این تجارت گردیده است. این مدلها حاصل تعامل سه گروه اصلی از نقش آفرینان جامعه از منظر اقتصادی است؛که عبارتند از: دولت و نهادهای وابسته به آن (G)، تولیدکنندگان کالا و ارائه دهندگان خدمات یا بعبارتی بنگاه ها و کسب و کارها(B)، و مردم عادی که خریداران و مصرف کنندگان هستند (C).
۳)مدل مصرف کننده با مصرف کننده
این شیوه در تجارت الکترونیک عمدتاً براساس مدلی به وجود آمده است که، سایتهایی همچون eBay خلق کرده اند. در این مدل، فروشندگان اجناس این امکان را می یابند که در محیطی گسترده، اجناس خود را به خریداران نهایی ارائه کنند. طراح و مالک eBay میگوید :ایده فروش کالا از طریق وب سایت در وهله اول براي فروش شیرینیهای پخته شده توسط همسرش براي توزیع در شهر لس آنجلس به ذهنش رسید. او در طرح اولیه سایت خودش از مدل مصرف کننده با مصرف کننده استفاده کرده بود و به مرور زمان و توسعه این سایت، مدل جدیدي را براساس حراج کالا و فروش اجناس دست دوم در دنیاي حقیقی طراحی کرد. این سایت کوشید با توجه به طیف گسترده بازدیدکنندگان در اینترنت، بستري را فراهم کند که فروشندگان بتوانند کالاهای خود را به شیوه حراج اجناس (مشابه دنیای واقعی) به فروش برسانند. اما تفاوت اصلی این نوع از حراج تعداد بیشمار شرکت کنندگان و مخاطبان حراج است. امروزه Ebay بعنوان نماد مدل مصرفکننده با مصرفکننده تلقی میشود.
۴)مدلهای مرتبط با دولت
مدلهاي مرتبط با دولت را نیز میتوان به سه دسته تقسیم کرد: دسته اول شامل مدلهای بنگاه با دولت و دولت با بنگاه است. در این دو مدل سازمانها، نهادها و مراکز دولتی و وابسته به دولت درارتباط با مراکز اقتصادي، بنگاههای تجاری و شرکتهای تولیدکننده و ارائه دهنده ی کالا و خدمات هستند. در این ساختار طرفین با مراجعه به یکدیگر و تعامل با هم از طریق شبکه های رایانه ای، امور بازرگانی میان خود را انجام میدهد. این امور شامل مواردی همچون،گرفتن انواع مجوزها از دولت و سازمانهاي مربوطه، پرداخت وجه مورد درخواست دولت، گرفتن اطلاعات از نهادهای دولتی و سایر موارد است که همگی در این دو مدل خلاصه میشوند. مزیت اصلی این دو ساختار صرفه جویی در انجام عملیات گوناگون براي دولت و سازمانهای مربوطه، کاهش زمان انجام این امور و کاهش نیروهاییست که بیهوده صرف انجام فعالیتهای کم بازده یا بی بازده در سازمانها میشود.
دسته ی دوم شامل مدلهای مصرفکننده با دولت و دولت با مصرف کننده است. در این دو مدل ارتباط بین مردم و سازمانهای دولتی مطرح میباشد و رابطه میان دولت و مردم بیش از آنکه ماهیتی تجاري داشته باشد، پیرامون خدماتی که دولت میتواند به مردم ارائه کند و یا تسهیل ارتباطات مالی مردم و دولت در زمینه امور مالیاتی و مشابه آن میچرخد. فعالیتهای این دو مدل شامل مواردی همچون گرفتن انواع مدارك شناسایی، انجام عملیات بانکی و گرفتن اطلاعات از دولت است.
دسته سوم نیز براساس مدل دولت با دولت است که ارتباط و تعامل بین دو یا چند سازمان دولتی یا وزارتخانه را محقق میسازد؛ و میتواند شامل مواردی همچون ارتباط شهرداريها با پلیس، وزارت کشور، نهادهای نظامی و … باشد. در این مدل مبادلات میان دوسوی یک فرآیند الکترونیکی ممکن است شامل مبادلات بازرگانی باشد یا صرفاً به تبادل اطلاعات محدود شود.
منبع: Essays on banking_ Cardiff Business School
مترجم: مهرداد دستورانی
