معاون ارزی بانک مرکزی اعلام کرد: «دولت اجازه استفاده از ذخایر ارزی را که یک بار در برابر آن ریال دریافت کرده، ندارد.»
رضا راعی با با اعلام این مطلب افزود: «اگر دولت برداشتی از این منابع داشته باشد در سرفصل استقراض از بانک مرکزی قرار می گیرد اما تاکنون از این بخش استقراضی صورت نگرفته و حتی ارزی از منابع بانک مرکزی قرض نکرده است.»
راعی آمار منتشر شده از زیان ایران بابت از دست رفتن ذخایر تسعیر نرخ ارز را نادرست دانسته است:«پیشتر گفته شده که پنج میلیارد دلار از ذخایر تسعیر نرخ ارز از دست رفته است که این آمار نادرست است. البته نوسانات بهای یورو بر ذخایر ارزی کشور تاثیر داشته اما نسبت به زمانی که ذخایر را تبدیل به یورو کردیم هیچ زیانی نکردیم.»
او در ادامه درباره محقق نشدن درآمدهای نفتی ایران به دلیل کاهش یکباره قیمت نفت گفت: «چیزی از ذخایر ارزی کم نمی شود اما ممکن است به میزان آن اضافه نشود.»
راعی افزود: «من پیش بینی کرده بودم که امسال 20 درصد از درآمدهای ارزی محقق نمی شود. ما انتظار داشتیم بین 10 تا 15 میلیارد دلار دیگر درآمد ارزی وصول کنیم که 15 میلیارد دلار از انتظاراتی که داشتیم کم شده است.»
طی سال های 84 تا 87 به میزان 35 هزار میلیارد تومان به حجم دارایی های خارجی بانک مرکزی افزوده شده و دولت در مقابل این افزایش ارز حاصل از فروش دلارهای نفتی، ریال متناسب با آن را دریافت کرده است و بر این اساس دیگر نمی تواند روی این ذخایر ارزی برای تامین هزینه های خود حساب باز کند.
براساس آخرین نماگرهای بانک مرکزی خالص دارایی های خارجی این بانک تا پایان شهریور سال جاری به۵۳.۳هزار میلیارد تومان رسید که این رقم در پایان سال ۸۳ حدود ۱۸.۳ هزار میلیارد تومان بود. با کسر دو رقم فوق، میزان افزایش دارایی های خارجی بانک مرکزی به دست می آید که در طول سه سال و نیم گذشته دولت این ارز را به ریال تبدیل و به جامعه تزریق کرده است و در مقابل این ریال ، دارایی خارجی بانک مرکزی افزایش یافته است.
در سال های ۸۴ تا پایان شهریور ۸۷ معادل ۳۵ هزار میلیارد تومان به دارایی های خارجی بانک مرکزی افزوده شده که صرف هزینه های دولت شده است و براساس نظر کارشناسان معادل این افزایش در دارایی های خارجی حجم پول با ضریب فزاینده ای معاد۴.۷برابر وارد جامعه و منجر به افزایش نقدینگی می شود. به عبارت دیگر معادل هر هزار میلیارد تومان افزایش دارایی خارجی، ۴.۵ تا ۴.۷ هزار میلیارد تومان به نقدینگی افزوده شده است.
رقم ۳۵ هزار میلیارد تومان که در طول سه سال و نیم گذشته به جامعه تزریق شده با احتساب ضریب رشد نقدینگی۴.۷ برابری منجر به افزایش نقدینگی به میزان ۱۶۴.۵هزار میلیارد تومان شده است که البته بخشی از این رشد نقدینگی از طریق رشد تولید و عرضه کالا و خدمات خنثی و جذب شده است.
در پایان سال ۸۳ حجم نقدینگی۶۸ هزار میلیارد تومان بود که تا آخر آبان سال جاری به ۱۷۰ هزار میلیارد تومان رسیده است یعنی در طول سه سال و نیم گذشته نقدینگی به میزان ۱۰۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
با کسر ۱۰۲ هزار میلیارد تومان از۱۶۴.۵ هزار میلیارد تومان نقدینگی تزریق شده به جامعه ۶۲.۵ هزار میلیارد تومان باقی می ماند. کارشناسان اقتصادی معتقدند این رقم در بازار جذب و صرف سرمایه گذاری شده است.
طی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ خالص دارایی های خارجی بانک مرکزی از۱۱.۹ هزار میلیارد تومان در سال ۸۱ به ترتیب به ۱۲.۹ ،۱۵.۱ ، ۲۲.۱ ، ۲۸ و ۳۶.۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافته و۶۰۲ درصد رشد داشته و سه برابر شده است. به عبارت دیگر در سه سال ۸۴ تا ۸۶ در مقابل ۲۱.۴ هزار میلیارد تومان افزایش دارایی خارجی ۹۶ هزار میلیارد تومان نقدینگی اضافه شده است.
منبع: روزنامه سرمایه