بانکی دات آی آر: هر سال اواخر اسفند کارمندان سازمان‌های مختلف (دولتی و خصوصی) به آبدارچی‌شان مبلغی (کم یا زیاد) به عنوان عیدی کادو می‌دهند. عیدی دادن به آبدارچی تقریبا در همه جای ایران به شکل رسم درآمده است. از طرفی در مقابل همه کارهای یدی که آبدارچی در طول سال برای کارمندان کرده، این عیدی نوعی تشکرِ کارمندان از او محسوب می‌شود. حالا که اواخر اسفند است این رسم دوباره به جریان افتاده. امروز با یکی از دوستانم صحبت می‌کردم و از مبلغ بالایی که قرار بود هدیه بدهد متعجب شدم. اما او توضیح داد که این مبلغ فقط برای هدیه به آبدارچی نیست بلکه برای مدیرشان هم هست. مساله‌ای که باعث شد این پست درباره عیدی دادن در شرکت باشد، صحبت‌های امروز صبحِ دوستم بود. طبق گفته‌های او قرار است برای مدیر شرکت هم کادویی تهیه کنند. در شرکت آنها عیدی دادن به مدیر هم مثل عیدی دادن به آبدارچی به یک رسم تبدیل شده است. خاطرم هست سال گذشته دوستم از خرید کادوی مدیر انصراف داد. آنطور که او می‌گفت دلیل موجهی نداشت به مدیرش عیدی بدهد. سال گذشته، سال پر از استرسی برای من بود؛ به همین دلیل فرصت جستجو و تامل درباره کادو دادن به مدیر را نداشتم. اما امسال با فراغِ بال در اینترنت گشتی زدم و مطالب زیادی درباره کادو دادن در محیط کار خواندم. کارشناسان منابع انسانی نظرهای متفاوتی داشتند؛ بعضی معتقدند نباید برای مدیر کادو خرید، بعضی معتقدند کادوهای گران‌قیمت نخریم و بعضی معتقدند هر جور دوست داریم رفتار کنیم. کارشناسانِ سایت‌های inc، businessinsider و entrepreneur خرید کادوی عید یا هر مناسبت دیگر، برای مدیر را کار ناپسندی عنوان کرده‌اند. اینطور که معلوم است قوانین اخلاقی به من و همکارانم اجازه نمی‌دهد که به مدیرمان هدیه بدهیم. به نظر این کارشناسان کادو دادن به مدیر نوعی تلاش برای به دست آوردن دلِ مدیر است. آقا یا خانمِ مدیر در مناسب‌های مختلف بنا به قوانین سازمانی و وزارت کار به شما عیدی، پاداش یا کادو می‌دهند. اما در هیچکدام از این قوانین نامی از عیدی دادن از جانب کارمند به مدیر نیامده است.
به عقیده کارشناسان بهترین هدیه‌ای که می‌توانیم به مدیر یا همکارهای‌مان بدهیم این است که کارمند نمونه‌ای باشیم؛ چه از لحاظ اخلاق و چه از لحاظ انجام دادنِ وظایف‌مان. این هدیه از طریق رفتارهای هر روزه ما به اطرافیان‌مان داده می‌شود، نه یک روز در طول سال، آنهم به عنوان عیدی.
بنابراین قبل از کنار گذاشتن پول برای خرید هدیه‌ی مدیر، از خودتان بپرسید «آیا من باید به مدیرم هدیه بدهم؟». جواب این سوال از دید کارشناسان منابع انسانی، نه است. نَفسِ هدیه دادن، گرامی‌داشت رابطه فعلی است نه شروع رابطه‌ایی جدید و دوستانه. کارشناسان با هدیه دادن در محیط کار، آن هم به نیت درست کردن رابطه کاری یا جبران رفتاری ناشایست، کاملا مخالف‌اند. شاید به همین دلیل است که دوستم امسال هم از کادو دادن به مدیرش سر باز زد. بهتر است قبل از خرید کادوی عید با خودتان فکر کنید که کادوی من چه پیامی برای مدیرم دارد؟
امید من این است که تمام کارمندها صرفا به خاطر حسن نیت و حس خوب عیدی بدهند؛ چه به آبدارچی شرکت و چه به مدیر. ولی معنای عیدی دادن به مدیر چیز دیگری است. عیدی دادن به مدیر، به معنای این است که می‌خواهید رابطه‌تان را از حالت کاری خارج کنید و دوست مدیرتان باشید. باز هم ممکن است این کار را از روی حسن نیت انجام دهید، ولی مدیران معمولا این برداشت را نمی‌کنند. بلکه تصورشان این خواهد بود که شما به دنبال ایجاد رابطه‌ای دوستانه هستید تا از آن سو‌استفاده کنید.
هدیه و عیدی دادن، برای محل کار نیست؛ بلکه راهی برای محکم کردن روابط دوستانه است. راستش را بخواهید، مدیرتان با شما دوست نیست. اگر هم بخواهید رابطه‌ای دوستانه با او داشته باشید، احتمالا به کارتان لطمه بخورد. البته این در صورتی است که مدیر، از این رابطه به نفع خودش استفاده نکند.
حرف آخر این که رابطه‌ی دوستانه در محل کار اتفاق زیبایی نیست. محل کار قرار نیست برای شما دوستان جدیدی به ارمغان بیاورد. اگر با کسی دوست شدید، باید منتظر این باشید که به خاطر حفظ دوستی با او از حق‌تان بگذرید یا حتی حق کس دیگری را پایمال کنید.
بانکی: سمیرا همتی
