اين روزها همه از کشتار مسلمانان در چين مي‌گويند اما چيني‌ها از مدت‌ها پيش بازار کالاهاي ملي و مذهبي ايران، پرجمعيت ترين کشور شيعه را تصاحب کرده‌اند. جنس چيني حتي به زير پيشاني ما شيعيان هم خزيده وما هرگز نفهميده‌ايم جانماز و مهري که با آن نماز مي‌خوانيم ساخت همان کشوري است که اين روزها مسلمانان را لت وپار مي‌کند. تاپيش ازاين،کفش و کيف و لباسمان چيني بود، حالا جانماز و تسبيح و مهر مکانيزه چيني هم داريم.
اين چشم‌بادامي‌هاي پر تلاش اين روزها از مهر ونماز ما هم گذشته‌اند وحالا دست گذاشته‌اند روي کالاهاي سنتي ما.کار به جايي رسيده که سير و رب گوجه فرنگي و نمک چيني هم سر سفره ما آمده اما تاسف بارتر اين است که مديران ما پرچم‌هاي ايران ساخت چين روي ميز خود مي‌گذارند .
چيني‌ها ما را محاصره کرده‌اند و نه تنها در صنعت نفت ما که در بازار کوچک شاه عبدالعظيم و جانماز دوزهاي مشهد و قم هم حضور دارند وبراي ما زنجير عزاداري و کلاهخود تعزيه مي‌سازند که جز ايران در هيچ جاي ديگر دنيا کاربرد ندارد.کالاهاي چيني، همه جا هستند، از تسبيح، مهر، قليان، تنباکوي ميوه اي، پليور و دوچرخه گرفته تا لباس زير و وسايل پيشگيري از بارداري، همه چيز در ايران چيني «هم» دارد، حتي «پرچم ايران» چيني هم داريم!
هرچقدر کالاهاي اروپايي و آمريکايي در ايران ناياب و گرانقيمت هستند، در عوض جنس چيني همه رقم، ارزان. سري به بازارهاي کفش بزنيد، اگر کفش ملي، بلا، توليدکنندگان کوچک کفش ورشکست شده‌اند يا در آستانه ورشکستگي هستند، در عوض هر روز يک برند که حتي آرم آن کپي استپ از کشور دوست و برادر «چين» در ايران، کيش، قشم، تهران، بالاي شهر، پايين شهر و… هرجاکه پول باشد افتتاح مي‌شود.
خيلي از کشورهاي توسعه يافته ورود کالاهاي بي کيفيت چيني، تازه از نوع درجه يک آن را ممنوع کردند، اين در حالي است که اجناس درجه دو و سه که چين نمي‌تواند به کشورهاي توسعه يافته و بعضا درحال توسعه صادر کند را گمرک ايران با آغوش باز پذيراست. کاش لااقل جنس چيني خوب بود، بدبختي آنجاست که اجناس درجه دو و سه که چين نمي‌تواند به اروپا و آمريکا صادر کند، از بازار ايران سر در مي‌آورد.
و مسوولان هم سکوت معناداري کردند. موضوع تا آنجا ادامه پيدا مي‌کند که با بخشنامه برخي اجناس بنجل چيني از گمرک رد مي‌شود و در اين بين آنچه به جايي نمي‌رسد فرياد حقوق مصرف کننده است که جنس را به نام ايتاليا مي‌خرد در حالي که چيني است.
شعارهاي جديد
اين روزها گوش ما به شعار عادت کرده اما روزي که شنيديم در نماز جمعه عليه دو کشور سابقا کمونيستي شعار داده شده،تعجب کرديم.روزي که اکبرهاشمي رفسنجاني در نماز جمعه تهران حاضر شد تا به غيبت طولاني‌اش پايان دهد،بعضي نمازگزاران تهراني عليه دو کشور روسيه وچين شعار دادند.درحاشيه نماز جمعه آن روز،مردم بحثي قديمي را پيش کشيدند که قبل ازآن، هم دراينترنت دنبال شده بود وهم از سوي توليدکنندگان ايراني بارها شنيده بوديم.
آن روز مردم که تعدادشان کم نبود،براي نخستين بار به صورت گسترده،از تحريم کالاهاي چيني سخن گفتند.بحثي که پيش ازاين بارها توسط تشکل‌هاي اقتصادي وفعالان بخش خصوصي مطرح شده بود.به اين ترتيب به نظر مي‌رسد مردم براي نخستين بار کنار تشکل‌هاي اقتصادي وتوليدي قرار گرفته‌اند تا کالاهاي بي کيفيت کشوري که دولتش سرکوبگري مي‌کند را تحريم کنند.اين درحالي است که سايه کالاها وسياست والگوي چيني،بدجوري بر زندگي ما سايه افکنده است.
پرچم ايران: Made In China
هنوز ۶ ماه نگذشته؛ بهمن ماه سال ۸۷، در راهپيمايي پرشکوه ايرانيان در ۲۲ بهمن، براي اولين‌بار بعد از پيروزي انقلاب پرچم‌هاي کوچک ايران در حجم بسيار گسترده‌اي بين راهپيمايان توزيع شد. همه جاي دنيا معمول است، پرچم‌هاي کوچکي که در فستيوال‌ها و راهپيمايي‌ها به دست بچه‌ها و بزرگترها مي‌دهند تا نشان دهنده حس ميهن دوستي ايشان باشد. در پرچم سه رنگ ايران هم نشانه‌هاي ميهن دوستي هست، هم نشاني از اسلام.
اما نکته آنکه در پايه پرچم، نام سازنده آن «چين» قيد شده بود: «made in china». چين را اين روزها خوب مي‌شناسيم. کشوري که حاکمانش مسلمانان را مي‌کشند و مراجع ايران هم نسبت به بي تفاوتي مقامات چين اين روزها مدام هشدار مي‌دهند. مباحث ايدئولوژيک سر جاي خود، کشوري که مقامات ايران پرچم ايران را براي استفاده در راهپيمايي سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي از آن وارد مي‌کنند، کمر توليدکنندگان داخلي را هم شکسته و حالا نشان سه رنگ ميهن‌دوستي ما از چين وارد مي‌شود. به نظر نمي‌رسد ساخت اين پرچم‌هاي کوچک نياز به تکنولوژي خارق‌العاده‌اي داشته باشد که توليدکنندگان داخلي از آن بي نصيب مانده باشند و بالاجبار بايد از چين وارد شود.
باتوم و شوک الکتريکي: Made In China
البته مشخص نيست که در ايران مدل توسعه متعادل، نامتعادل، صنايع جايگزين، صنايع مادر يا… کدام مدل مورد استفاده است اما کشورهاي جهان سوم در هر حال که رو به توسعه باشند، تلاش مي‌کنند تا لااقل بخشي از نيازهاي ساده خود را که به تکنولوژي‌هاي انحصاري نياز ندارد، خودشان توليد کنند. در اين مسير براي پاگرفتن اين حرکت، دولت تا حدي با وضع پاره‌اي قوانين مثل تعرفه‌هاي واردات يا ممنوع کردن واردات برخي کالاها به توليد کنندگان داخلي مهلت مي‌دهد تا سرپا بايستند. باتوم‌ها عموما يا پلاستيکي يا فولادي هستند.
برخي از آنها ساختار کمي پيچيده‌اي دارد براي مصارف خاص. در ايران گاهي از باتوم‌هاي چوبي هم استفاده مي‌شود. با اين شرايط جاي سوال است که آيا ايران که در زمينه نانوتکنولوژي به دستاوردهايي جهاني رسيده، ايا واقعا نياز دارد از چين وسايل ضد شورش و دفاع شخصي وارد کند؟! وسايل چيني مثل شوکرها، اسپري‌هاي اشک آور و… قابل قبول هستند اما باتوم و دستبند ديگر وسيله‌هاي پيچيده‌اي نيستند. با اين حال شايد برايتان جالب باشد که بدانيد انواع وسايل ضد شورش، دفاع شخصي و باتوم‌هاي چيني در بازار داخل وجود دارند. با اين توضيح که طي چند سال اخير شرکت‌هاي خصوصي معدودي به صورت تخصصي اجازه پيدا کردند تا وسايل نظامي و دفاعي را به کشور وارد کنند. اين وسايل توسط شرکت‌هايي خاص به کشور وارد و تنها به نهادها و مراکز خاصي با طي مراحل لازم فروخته مي‌شوند. شوکر‌هاي چيني حدودا 400 الي 500هزارتومان و باتوم‌ها هم در پيشرفته‌ترين انواع(فنري) 15 هزار تومان قيمت دارند.
وسايل تعزيه: Made In China
از سازهايي مثل تبل که در دسته‌هاي عزاداري بگذريم، آنها اکثرا چيني هستند اما ورود چيني‌ها به کالاهاي ريز و سنتي عزاداري جالب است. شرکت‌هاي چيني از «کلاهخود» مراسم تعزيه گرفته تا «حلقه‌هاي فلزي» زنجير را توليد و عرضه مي‌کنند که قيمت‌هاي مناسب و کيفيت‌هاي مشابه با انواع توليد داخل آنها سبب شده تا ميزان استقبال مردم از اين کالاها بيشتر شود.چيني‌ها توليدات خود را حداقل 20 درصد ارزان تر از توليدات ايراني عرضه مي‌کنند، مثلا انواع زنجير بچه گانه چيني(جهت استفاده در عزاداري‌هاي محرم) بين 500 تا 1000 تومان و نوع بزرگ آن نيز بين 2500 تا 4000 تومان عرضه مي‌شود، در صورتي که نوع ايراني اين کالاها بين 20 تا 50 درصد گران تر هستند.
«فانوس‌هاي چيني» براي استفاده در چلچراغ‌هاي دسته‌هاي عزاداري امام حسين(ع) هم مشابه چيني دارد. اين فانوس‌هاي الکترونيکي به دليل قيمت مناسب در ايام محرم و صفر بسيار مورد توجه هيات‌هاي عزاداري قرار مي‌گيرند. حتي هيکلي (کمربند حمل چلچراغ) که تا چند سال قبل از همدان وارد بازارهاي مصرف مي‌شد طي يکي دو سال گذشته با چرم‌هاي مصنوعي چيني در دسته‌هاي عزاداري استفاده مي‌شود.
مهرهاي رکعت شمار: Made In China
در شهرهاي مقدس به خصوص مشهد و قم، همچنين در کنار اکثر امامزاده‌ها، فروشگاه‌هاي خاصي به فروش کالاهاي خاص مذهبي نظير مهر، تسبيح، جانماز و… اختصاص دارند. انواع مهر که از اصلي ترين کالاهاي اين بازارها به شمار مي‌روند يا از خاک مشهد مقدس ساخته مي‌شوند که طبيعتا توليد داخل بوده يا از خاک سرزمين مقدس کربلا هستند که به گفته فروشندگان، در کشور عراق توليد و به کشور وارد مي‌شوند. حدودا از يک دهه اخير «مهر کربلا» در بازارهاي حاشيه اماکن مقدس به صورت گسترده وارد شد.
پيش از آن نيز اين مهر‌ها که از تربت مقدس سرزمين کربلا ساخته مي‌شدند، در بازار ايران که از اصلي‌ترين مصرف کنندگان اين کالا به شمار مي‌رود، وجود داشت اما با تغييرات و برداشته شدن برخي محدوديت‌ها در مرز‌هاي کشور، ورود اين دست کالاها به کشور با سهولت بيشتري انجام شد. هم اکنون مهرهاي هوشمند يا رکعت شمار – دسته‌اي از مهر‌ها که با سازوکار خاص خود، مناسب براي افراد سالمند و «کثيرالشک» هستند که علاوه بر مهر بودن، موجب از بين رفتن شک در نماز هم مي‌شوند – که محصول يک دهه اخير بوده و عمدتا چيني هستند در تمام بازارها وجود دارند.
سجاده و تسبيح: Made In China
بازهم چيني‌ها. جانماز و سجاده عمدتا ً در ايران و به خصوص در دو شهر قم و مشهد توليد مي‌شوند. در اين شهرها کارگاه‌هاي متعددي به توليد جانماز و سجاده اختصاص دارد اما مدتي است که عرضه سجاده‌هاي چيني که سفري بوده و بسيارمورد توجه شرکت‌هاي تبليغاتي قرار گرفته است اندکي بازار جانماز و سجاده‌هاي ايراني را تحت تاثير قرار داده است. جانماز و سجاده در انواع مختلف و از جنس پارچه‌هاي مختلف و دوخت‌هاي متفاوت در اين بازارها وجود دارند. به طور کلي قيمت انواع جانماز و سجاده، براساس نوع پارچه و اندازه و دوخت سجاده و جانماز به طور متوسط از يک هزار تا 10 هزار تومان متغير است. تسبيح‌ها نيز در چهار دسته سنگي، گلي، چوبي و پلاستيکي وجود دارند که در بازار تمامي اين تسبيح‌ها، نمونه‌هاي ايراني،چيني و ترکي به چشم مي‌خورد که طبيعتا قيمت نوع چيني ارزان‌تر و به تبع آن پرفروش‌تر است.
ماست، پنير، خامه: Made In China (يا چيني‌ها رقيب گاوهاي ايران)
اي كاش فقط اجناسي از اين دست بود. انگار در ايران «گاو» هم نداريم! واردات بي‌رويه و بي‌دروپيكر شير خشك كه با آن ماست و لبنيات درست مي‌كردند فروردين ماه همين امسال صداي دامپروران داخلي را درآورد. ماجرا از اين قرار بود كه دامداران به دليل افزايش قيمت نهاده‌هاي مورد نياز خود، قيمت شير توليدي‌شان افزايش يافت. دولت هم به واردات شير خشك در حجم انبوه از كشورهايي مثل چين و نيوزيلند روي آورد.
دامداراني كه در آستانه ورشكستگي قرار داشتند مي‌گفتند: كارخانه‌داران (توليدكننده مواد لبني) با مخلوط كردن هر كيلو شيرخشك با 10 كيلو آب آن را به قيمت 250 تومان تهيه مي‌كنند و نيازي به خريد شير تازه از دامداران احساس نمي‌‌كنند. مصرف‌كننده بخت‌برگشته ايراني، هر شب سر ميز شام قاشق‌هاي ماستي كه شبيه بستني كش مي‌آيد را در دهان مي‌گذارد، شك مي‌كند كه مزه ماست فرق كرده، روي پاكت را نگاه مي‌كند نوشته: «تهيه شده با شير تازه گاو» و خبر ندارد، گاو مزبور چشمانش بادامي بوده و شيرش خشك!
واردات با چه توجيهي؟
بديهي است که در بازارهاي ديجيتال و ساير تکنولوژي‌هاي همتراز يا صادرات فرش که در غفلت مسوولان و سياستگذاران ديگر به دست چيني‌ها افتاده، چيني‌ها حضور دارند. اما در اين گزارش تعمدا به ذکر مواردي پرداخته شده که در آنها از تکنولوژي خاصي استفاده نشده و تماما در داخل ايران ظرفيت توليد آنها وجود دارد. نکته جالب آنکه چين از يک طرف مسلمانان را در کشور خودش سرکوب و از طرف ديگر بازار کشورهاي اسلامي نظير ايران را به دست گرفته است. اين در حالي است که شايد در بخش‌هاي خاصي واردات برخي کالاها براي جمهوري اسلامي ايران ضروري و واردات آنها از چين به صرفه باشد. اما به نظر نمي‌رسد پرچم پلاستيکي و پارچه‌اي ايران، باتوم، تسبيح و… کالاهاي پيچيده‌اي باشند که کشورما ناگزير از واردات آنها باشد.
* در اين گزارش از آرشيو سايت خبري آينده و روزنامه سرمايه استفاده شده است.
خلاصه گزارش
انواع وسايل ضد شورش، دفاع شخصي و باتوم‌هاي چيني در بازار داخل وجود دارند.
شرکت‌هاي چيني از «کلاهخود» مراسم تعزيه گرفته تا «حلقه‌هاي فلزي» زنجير را توليد و عرضه مي‌کنند.
انواع زنجير بچه‌گانه چيني(جهت استفاده در عزاداري‌هاي محرم) بين 500 تا 1000 تومان و نوع بزرگ آن نيز بين 2500 تا 4000 تومان عرضه مي‌شود
مهرهاي هوشمند يا رکعت شمار – دسته‌اي از مهر‌ها که با سازوکار خاص خود مناسب براي افراد سالمند و «کثيرالشک» هستند که علاوه بر مهر بودن، موجب از بين رفتن شک در نماز هم مي‌شوند – که محصول يک دهه اخير بوده و عمدتا چيني هستند.
مدتي است که عرضه سجاده‌هاي چيني که سفري بوده و بسيارمورد توجه شرکت‌هاي تبليغاتي قرار گرفته اندکي بازار جانماز و سجاده‌هاي ايراني را تحت تاثير قرار داده است.
منبع: روزنامه اعتماد ملی
