قبر رضا شاه کجاست و چه بلایی سر جنازه او آمد؟

رضا پهلوی به عنوان بنیانگذاری سلسله پهلوی زندگی و مرگ پر ماجرایی داشت. قبر و جنازه او نیز پس از مرگ ماجراهای زیادی داشت.

سلام نو – سرویس گردشگری: رضا شاه که با عنوان رسمی اعلی‌حضرت همایونی، شاهنشاه خطاب می‌شد، بنیان‌گذار دودمان پهلوی بود که از سال ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰، شاه ایران بود. او پیش‌تر، از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۰۴، وزیر جنگ و از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۴، نخست‌ وزیر ایران بود. رضاشاه که تلاش ناکامی برای جمهوری‌خواهی کرد، با پایان دوره قاجار به پادشاهی رسید و با اشغال ایران توسط متفقین استعفا داد و پادشاهی را به ولیعهدش محمدرضا پهلوی واگذار کرد.

روایتی از مرگ رضا شاه  و خاکسپاری رضا شاه

در حدود ۵ ماه در جزیره موریس زندگی کرد. پس از گذشت ۵ ماه، رضاشاه را به شهر ژوهانسبورگ انتقال دادند. سرانجام رضاشاه در ۴ مرداد ۱۳۲۳ هجری خورشیدی پس از دومین سکته قلبی در ژوهانسبورگ درگذشت.

رضا پهلوی به عنوان بنیانگذاری سلسله پهلوی زندگی و مرگ پر ماجرایی داشت. قبر و جنازه او نیز پس از مرگ ماجراهای زیادی داشت.

ابوالحسن بنی‌صدر کوشش نمود که از تخریب آرامگاه جلوگیری به عمل آورد و آنگونه که صادق خلخالی در خاطرات خود می‌نویسد بنی صدر قصد داشت ساختمان آن را به موزه جنایات رضاشاه و محمدرضاشاه تبدیل کنند.

صادق خلخالی در پاسخ به این استدلال در خاطرات خود نوشت: «اگر آن‌ها می‌خواستند آثار جنایات پهلوی را در موزه‌ای جمع‌آوری کنند، موزه ایران باستان می‌توانست جای بهتر و بزرگ‌تری برای این امر باشد.»خلخالی در کتاب خاطرات خود اذعان می‌کند مقبره رضاشاه سازه بسیار مقاومی بود و تنها با استفاده از دینامیت و در مدت زمان ۲۰ روز موفق به تخریب آن شدیم.

چه کسی مقبره رضا شاه را ساخت؟

آرامگاه توسط محسن فروغی، قباد ظفر و علی‌اکبر صادق در سمت غرب حرم شاه‌عبدالعظیم طراحی شد و در سال ۱۳۲۹ به بهره‌برداری رسید. مساحت آن ۹٬۰۰۰ مترمربع و ارتفاع آن ۲۵ متر بود که ۷ متر از ارتفاع گنبد حرم شاه‌عبدالعظیم کوتاه‌تر ساخته شده بود. ساختمان دو طبقه بود که طبقه بالا سالن ورودی و بازدید بود و در طبقه پایین سنگ قبر سیاه رنگی قرار داشت که آرامگاه رضاشاه در آن واقع شده‌بود و بر بالای آن سنگ، تاج پادشاهی طلایی نصب شده بود.

جنازه رضا شاه پیدا شد؟

درست یک روز پیش از نود و دومین سالگرد تاجگذاری رضا شاه در کاخ گلستان، خبر و تصاویری در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های در ایران درباره کشف یک جسد مومیایی شده در حرم عبدالعظیم در شهرری منتشر شد.

عده‌ای این جسد را به دلیل مشابهت ظاهری به رضا شاه منتسب کردند. گفته می شود این جسد داخل محفظه‌ای بتنی بود و وسایلی مانند شمشیر هم همراه آن بود.

پیکر رضاشاه را پس از مرگ به صورت مومیایی به قاهره، مصر بردند و در آن‌جا به امانت در مسجد رفاعی گذاشتند، شمار زیادی از منابع دلیل این امانت را پرداخت نشدن مهریه فوزیه همسر مطلقه محمدرضا پهلوی بیان کردند.

برای انجام مراسم رسمی خاکسپاری در مصر، شمشیر طلای رضاشاه که مرصع به گوهرها و سنگ‌های گران‌بها بود، به قاهره فرستاده شد تا طبق رسوم درباری، پیشاپیش جنازه حمل شود، ولی ملک فاروق این شمشیر گران‌بها را بعد از انجام مراسم تشییع جنازه، به کاخ سلطنتی برد و مراجعات مکرر هیئت اعزامی ایران برای پس گرفتن آن بی‌نتیجه ماند. ماجرای ربوده شدن شمشیر مرصع رضاشاه از طرف ملک فاروق، پس از کودتای ضد سلطنتی مصر در سال ۱۹۵۳ در مطبوعات مصر انعکاس یافت، ولی دولت جمهوری مصر نیز مدعی شد که اثری از این شمشیر نیافته‌است.

در اردیبهشت ۱۳۲۹، در دوره نخست‌وزیری رجبعلی منصور قرار شد جنازه رضاشاه از مصر به ایران آورده شود و هواپیمای حامل جنازه رضاشاه پیش از آمدن به ایران، به منظور طواف در مکه از قاهره به طرف جده پرواز کرد. سرانجام هفدهم اردیبهشت ۱۳۲۹، جنازه رضاشاه به وسیله هواپیما و سپس با قطار مخصوص به تهران حمل شد و با تشریفات رسمی به شاه عبدالعظیم برده شد و در آرامگاه ویژه او دفن شد. ابتدا برخی از نمایندگان جبهه ملی با برگزاری تشریفات رسمی مخالفت کردند و قصد داشتند در مجلس سخنرانی‌هایی درباره دوره رضاشاه و علیه او ایراد کنند که این امر منجر به نگرانی دربار شد. سرانجام با وساطت منصورالملک نخست‌وزیر وقت با حسین مکی و مذاکره مکی با محمد مصدق قرار بر این شد که مجلس در اینباره سکوت کند و نطقی علیه یا له او ایراد نشود.

به اعتقاد حسین مکی، در روز ۲۴ دی‌ماه ۱۳۵۷ و زمان کوتاهی پیش از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ پیکر وی بار دیگر به همراه پیکر پسرش علیرضا پهلوی توسط محمدرضا، نخست به لس‌آنجلس و سپس به مسجدالرفاعی مصر برده شد. فرح پهلوی ادعای انتقال جسد رضاشاه را تکذیب کرده‌است.

به اشتراک بگذارید
فریناز مختاری
فریناز مختاری
مقاله‌ها: 519

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *