پانزده راه جدید برای لذت بردن از فایرفاکس! - 1

مرورگر محبوب فایرفاکس دیگر نیازی به معرفی ندارد. یک مرورگر اپن‌سورس که هم کاربران ویندوز به خوبی آن را مي‌شناسند و هم کاربران دیگر سیستم های عامل، به ويژه لینوکس، دیگر به آن خوگرفته‌اند. یک مرورگر کامل و با قابلیت اعتماد بالا که از یک نقطه قوت بسیار خوب نیز سود مي‌برد: افزونه‌هاي بی‌شمار.

برای مشاهده قسمت دوم گزارش اینجا کلیک کنید.

موزیلا با فراهم‌کردن امکان توسعه افزونه‌هاي سفارشی برای فایرفاکس با استفاده از ساده‌ترین ابزارها، زمینه‌هاي تشکیل یک مجموعه عظیم از خرده نرم افزارهای سودمند را فراهم کرده است. با استفاده از این خرده نرم‌افزارها، هر کاربر مي‌تواند روشی جدید، سفارشی و منحصر به فرد از مرور وب را تجربه کند و با آزادی هرچه تمام‌تر، از محدودیت‌هایی که یک نرم‌افزار ایستا به آن‌ها تحمیل مي‌کند، رها شود. با این اوصاف، فایرفاکس را مي‌توان چیزی فراتر از یک مرورگر، بلکه یک پلتفرم مرور وب دانست که همانند یک سیستم عامل، مجموعه‌اي عظیم از نرم افزارهای سفارشی و مخصوص به خود را دارد. یک مدل تجاری که گوگل با استفاده از كروم، راه و رسم آن را پیشه کرد و سپس برنامه تبدیل آن به یک سیستم‌عامل کامل را در پیش گرفت: Chrome OS. سیستم‌عاملی که یک مرورگر بزرگ و احاطه كننده یک ماشین منفرد است. کسی چه مي‌داند؟ شاید اگر در تجربه خود موفق باشد، موزیلا هم کم‌کم به فکر تولید سیستم عامل Firefox OS بیفتد و بازار مرورگر‌هاي به سیستم عامل تبدیل شده، رونق بگیرد. در این مقاله، به معرفی پانزده افزونه سودمند برای فایرفاکس خواهیم پرداخت که تجربه مرور اینترنت را به مراتب بهبود بخشیده و امکانات جدیدی را در اختیار کاربر قرار خواهند داد.

مرورگر فایرفاکس، محبوب‌ترین مرورگر آزاد (قابل نصب و انتخاب) است که هم اکنون حدود سي‌درصد بازار مرورگر‌ها را به خود اختصاص داده است. در جدول رده‌بندی سهم از بازار مرورگرها، اینترنت اکسپلورر با داشتن سهمی حدود 42درصد، همچنان یکه تاز میدان رقابت مرورگرها است که یکی از مهم‌ترین دلایل آن، عرضه آن به‌صورت پیش فرض روی سیستم عامل ویندوز است. در جدول‌ها و نمودارهای منتشر شده سهم بازار مرورگر‌ها، مرورگر گوگل كروم که با استفاده از مدل تجاری موزیلا و با تکیه بر شایستگی‌هاي Webkit عرضه شد، در حال صعود شدید در میزان سهم بازار است و با توجه به ثابت بودن میزان سهم فایرفاکس و دیگر مرورگرها، به نظر مي‌رسد کاهش در سهم اینترنت اکسپلورر، به طور مستقيم به نفع گوگل کروم تمام مي‌شود.

در این مقاله، به بررسی یکی از شایستگی‌هاي مرورگر فایرفاکس خواهیم پرداخت. دانلود و نصب افزونه‌ها و شخصی سازی تجربه مرور وب با استفاده از آن‌ها. برای نصب افزونه‌ها در مرورگر فایرفاکس، باید به منوی Tools و گزینه Add-ons بروید. با انتخاب این گزینه، پنجره مدیریت افزونه‌هاي فایرفاکس نمایان مي‌شود که امکان جست‌وجو، نصب و سفارشی سازی افزونه‌ها را فراهم مي‌سازد (شكل‌1).

شکل ۱

جست‌وجو و نصب افزونه‌ها از این طریق ساده و بسیار سرراست است. راه دیگر برای جست‌وجوی افزونه‌هاي فایرفاکس استفاده از سايت موزیلا به آدرس /https://addons.mozilla.org است که با قرار دادن اطلاعات بیشتر از هر افزونه، امکان آشنایی بیشتر با آن‌ها را برای کاربر فراهم مي‌سازد (شكل2). در این سایت، امکان نصب مستقیم افزونه‌ها در فایرفاکس به راحتی فراهم شده است. در صورتی که با نصب افزونه‌ها از طریق سایت موزیلا مشکل دارید، مي‌توانید فایل‌هاي هر افزونه (با پسوند xpi.) را به‌صورت مجزا تهیه کرده و آن‌ها را در سیستم محلی با فایرفاکس باز کنید. مرورگر به‌صورت خودکار آن‌ها را تشخیص داده و پیشنهاد نصب افزونه را ارائه مي‌كند. پس از نصب هر افزونه، فایرفاکس اعلام خواهد کرد برای استفاده از محتوای جدید باید دوباره راه اندازی شود. در صورتی که زبانه‌هاي مختلفی را در مرورگر باز کرده باشید، فایرفاکس آن‌ها را ذخیره کرده و پس از راه‌اندازي دوباره آن‌ها را باز خواهد كرد. هم اکنون مي‌توانید به راحتی از خرده نرم افزار بسیار سودمند موزیلا استفاده كنيد.

شکل ۲

۱- ظاهر فایرفاکس را دلخواه کنید (Personas)

نخستين افزونه‌اي که باید برای اضافه كردن به فایرفاکس در نظر بگیرید، افزونه Personas است که امکان تغییر کلی ظاهر مرورگر را فراهم مي‌سازد. محیط اصلی مرورگر، طراحی بسیار ساده‌اي دارد و بسیاری از کاربران در همان لحظه نخست، از کار کردن با آن احساس کسالت مي‌کنند. پس از یافتن و دانلود این افزونه، مي‌توانید مجموعه‌اي بسیار بزرگ از کارهای گرافیکی کاربران مختلف را که در دسته‌هاي مختلف مرتب شده‌اند، مورد مرور قرار داده و طرح دلخواه خود را برای محیط مرورگر انتخاب كنيد. پس از نصب، Personas، شمایل یک روباه کوچک در گوشه پایین و سمت چپ مرورگر نمایان مي‌شود که میانبری برای دسترسی به منوی انتخاب گرافیک‌هاي موجود روی اینترنت برای استفاده روی فایرفاکس است. با نگه داشتن ماوس روی هر کدام از این گزینه‌ها، نمای فایرفاکس تغییر کرده و پیش نمایشی از آنچه اتفاق خواهد افتاد، به نمایش در خواهد‌آمد. انتخاب هر گزینه از این منو نیز به اعمال طرح تصویری به فایرفاکس خواهد انجامید (شكل 3)؛ به همین سادگی.

شکل ۳

۲- یک تغییر کوچک (FlagFox)

پس از دلخواه سازی ظاهر نرم‌افزار، اضافه کردن یک افزونه کوچک اما سودمند را به شما پیشنهاد مي‌کنم. این افزونه که FlagFox نام دارد، با استفاده از نام دامنه و‌ آي پی سايت مقصد، محل قرار گیری سرورهای آن را تشخیص داده و با نمایش یک پرچم کوچک در نوار آدرس، این محل را به ما یادآوری مي‌کند. این افزونه کار چندان مهمی انجام نمی‌دهد، اما تجربه سفارشی‌سازی سیستم و نمایش یک پرچم کوچک در بالای مرورگر، خیلی لذت بخش است (شكل 4).

شکل ۴

۳- یک تغییر خوب (New Tab King)

در بسیاری از موارد، سنت‌هاي قدیمی و پیش فرض‌هاي یک نرم افزار برای ما به عادت تبدیل مي‌شوند. یکی از این عادت‌ها، محتوایی است که در یک زبانه تازه باز شده به نمایش در مي‌آید. در حالت اصلی و پیش فرض نرم‌افزار، در حین باز کردن زبانه جدید یک صفحه خالی به نمایش در‌مي‌آید و پس از آن، مجبوریم تا آدرس سايت مقصد را وارد کرده و به ادامه کار بپردازیم. افزونه New Tab King یک راه مناسب برای رهایی از این بیهودگی در زبانه جدید و خالی است! با نصب این افزونه، مي‌توانید در هر زبانه جدیدی که باز مي‌کنید، فهرستي از سایت‌هاي پر بازدید خود را که به همراه اطلاعات آماری مراجعه شما به آن‌ها به‌صورت روزانه، هفتگی و ماهانه به نمایش در آمده است، مشاهده كنيد. همچنین، مي‌توانید بعضی سایت‌ها را از این فهرست‌ها حذف کرده یا به آن اضافه كنيد. تصویر زمینه این صفحه نیز قابل سفارشی‌سازی است و مي‌توانید از منابع آنلاینی مانند پیکاسا یا فلیکر یا یک فایل محلی استفاده كنيد (شكل 5). نوار جست‌وجوی موجود در این صفحه این امکان را فراهم مي‌کند که بدون به یاد داشتن آدرس یک سايت خاص، تنها قسمتی از عنوان آن را وارد کرده، سپس به سادگی به محل مورد‌نظر هدایت شوید. همچنين، نمونه‌اي از یافته‌ها بر‌اساس عبارت جست‌وجو شده به‌صورت زنده و در پایین این جعبه جست‌وجو به نمایش در‌مي‌آید.

این افزونه محبوب حرفه‌ای‌ها و علاقه‌مندان به استفاده از صفحه‌كليد است (شكل 6). همچنين، با فشردن یک دکمه کوچک در این صفحه مي‌توانید یک پانل میانبر در قسمت راست صفحه باز كنيد که حاوی یک فهرست برای ثبت کارهای در دست اقدام، تب‌هاي بسته شده به تازگي و میانبر به نرم افزارهای سیستم است. این افزونه و امکاناتی که فراهم مي‌كند بسیار سودمند بوده و به مرور زمان به ارزش آن پی خواهید برد. اطلاعات آماری که این افزونه ارائه مي‌کند، به مراتب مهم‌تر و تأمل بر انگیزتر از میانبرهایی است كه در اختیار كاربر مي‌گذارد. با یک نگاه کلی مقایسه‌اي به آمار گشت و گذار خود در فایرفاکس، به نكته‌هاي جالب توجه و مهمی پی خواهید برد.

شکل ۵

۴- رنگین کمان زبانه‌ها (ColorfulTabs)

یک قدم دیگر برای تغییر در یکنواختی محیط استاندارد فایرفاکس، استفاده از افزونه‌اي با نام ColorfulTabs است که رنگ زبانه‌ها را به‌صورت تصادفی تغییر مي‌دهد و از این طریق جذابیت و تنوع محیط کاری مرورگر را افزایش مي‌دهد. این افزونه امکانی مشابه IE 8 را فراهم مي‌کند تا زبانه‌ها به رنگ‌هاي مختلف درآمده و در عین حال، زبانه‌هاي مربوط به یک سايت یا یک دامنه هم رنگ باشند. این قابلیت باعث مي‌شود تا چشم در تشخیص سریع مجموعه زبانه‌هاي باز راحت‌تر باشد و سردرگمی و احساس شلوغی در کاربر کاهش یابد. این افزونه آن‌قدر کوچک و در عین حال سودمند است که هیچ‌گاه، کاربری از افزودن این خرده نرم‌افزار رنگین‌کمانی پشیمان نخواهد شد (شكل 6).

شکل ۶

۵- حذف ناخواسته‌ها (Adblock Plus)

حال پس از اضافه‌كردن چند مورد سودمند به مرورگر، نوبت حذف محتوای ناخواسته از صفحات وبي است که هر روز با آن‌ها سروکار دارید. افزونه Adblock Plus با هدف حذف تبلیغات در سایت‌ها ایجاد شده که مي‌تواند برای حذف دیگر موارد نیز مورد استفاده قرار گیرد. این کار علاوه بر این‌که محتوای زائد و ناخواسته را از صفحه‌هاي وب حذف كرده و ظاهر مناسب‌تر و کاربر پسند‌تری را ارائه مي‌كند، موجب کاهش میزان دانلود وب پیج‌ها شده و سرعت بارگذاری صفحات را افزایش مي‌دهد. این قابلیت به خصوص در مواقعی که میزان حجم مبادله شده داده‌ها برای کاربر مهم است (در مواقعی که با یک اتصال موبایل به اینترنت متصل هستید)، بسیار سودمند واقع مي‌شود. پس از نصب این افزونه در فایرفاکس، آیکونی در کنار نوار جست‌وجو مطابق آانچه در شكل 7 نشان داده شده است، به نمایش در مي‌آید.

شکل ۷

با کلیک کردن این آیکون، یک منوی دسترسی سریع نمایان مي‌شود که امکان فعال سازی یا غیر‌فعال کردن سیستم بلوکه كردن تبلیغات در صفحه جاری را فراهم مي‌سازد. در حالت پیش‌فرض، این نرم افزار از پایگاه داده درونی خود برای بلوکه کردن محتوای تبلیغاتی استفاده مي‌كند. در این پایگاه داده، تعداد بسیار زیادی از آدرس دامنه‌ سايت‌هایی که سرویس دهنده محتوای تبلیغاتی هستند درج شده است و این افزونه به‌صورت خودکار از آن‌ها استفاده مي‌كند. به‌عنوان مثال، با فعال سازی این افزونه، تبلیغات داخل ایمیل تحت وب یاهو به‌صورت خودکار حذف خواهند شد و سرعت لود شدن صفحات به میزان محسوسی بهبود پیدا خواهد‌كرد. در صورتی که همچنان تبلیغات یا محتوای ناخواسته در وب پیج مورد نظر شما نمایش داده‌مي‌شوند، مي‌توانید با فشردن دکمه کوچکی که این افزونه در کنار المان‌هایی چون فایل‌هاي ویدیویی، فلش یا انیمیشن‌ها نمایش مي‌دهد، آن آیتم خاص و آدرس مربوطه‌اش را بلوکه كنيد. شكل 8 نمونه‌اي از این دکمه کوچک را نشان مي‌دهد. با فشردن این دکمه، پنجره‌اي باز مي‌شود که امکان تعریف یک قانون جدید را برای پردازش توسط افزونه ایجاد مي‌كند. در این پنجره، همان‌طور که در شكل 8 نیز مشهود است مي‌توان قانون جدید را که شامل آیتم کلیک شده است، به‌صورت قانونی برای بلوکه کردن یا قانونی برای استثنا قائل شدن‌تعریف‌كرد. در ادامه، مي‌توان از پیشنهادهای ارائه شده برای اعمال قانون جدید، یکی را به دلخواه انتخاب كرد. گزینه نخست منحصراً به فایل انتخاب شده مربوط است. گزینه دوم، حالت کلی تری را در نظر گرفته و آدرس محل قرارگیری فایل مورد نظر را در سايت مربوطه پیشنهاد مي‌دهد. گزینه دیگری نیز از طرف افزونه پیشنهاد مي‌شود که در بر‌گیرنده کل دامنه مربوطه است. در حالت کلی سعی کنید تا از انتخاب نام یک دامنه برای فیلتر‌شدن خودداری كنيد. این به آن دلیل است که ممکن است با این کار، جریان تمام محتوای ارائه شده توسط سايت مربوطه را بسته و از دیدن عکس‌هاي ساده در آن سایت نیز محروم شوید. در صورتی که با چنین مشکلی مواجه شدید، مي‌توانید با کلیک روی آیکون این افزونه، آن را غیر فعال كرده و به طور موقت به مرور عادی سايت مربوطه بپردازید.