پس از اعلام وعده احمدی نژاد مبنی بر توزیع یارانه نقدی ۵۰ تا ۷۰ هزارتومان درصورت تصویب لایحه هدفمند کردن یارانه ها و سپس تایید این رقم توسط وزارت اقتصاد، رئیس کمیسیون طرح تحول اقتصادی مجلس این ادعا را نادرست خواند.
محمود احمدی نژاد در سفر اخیر خود به شهریار در جمع مردم این شهر گفته بود: «ما پیش بینی کرده بودیم بین 50 تا 70 هزار تومان به ازای هر نفر یارانه و در اختیار یک خانواده قرار دهیم. فرض کنیم متوسط 60 هزار تومان برای یک خانواده پنج نفری 300 هزار تومان در ماه یارانه توزیع می شود… اجازه بدهید این یارانه را بدهیم به این 70 درصد کشور که 50 میلیون نفرند. یک خانواده پنج نفره می شود 300 هزار تومان… »
روز گذشته مصباحی مقدم در نقد وعده رئیس جمهوری به مردم گفت: «براساس برآورد کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی و بر اساس درآمدهایی که به دست می آید، به هفت دهک جامعه، کمتر از 20 هزار تومان یارانه نقدی تعلق می گیرد بنابراین دادن وعده 50 تا 70 هزار تومانی را درست نمی دانم.» غلامرضا مصباحی مقدم با بیان اینکه یارانه نقدی50 تا 70 هزار تومانی زمانی مطرح بود که قیمت نفت هر بشکه 140 دلار بوده است، گفت: «دولت پیش بینی کرده بود از راه افزایش قیمت ها که حدود 34 هزار میلیارد تومان می شد، درآمد دولت 60 درصد افزایش یابد و بر همین اساس می خواست حدود 50 تا 70 هزار تومان به هفت دهک جامعه یارانه نقدی بدهند.»
وی یادآور شد: «اما اکنون ما نه با نفت 140 دلاری روبه رو هستیم و نه بر اساس آنچه که کمیسیون ویژه تصویب کرده، درآمدی به دست می آید که دولت بخواهد بر اساس آن افزایش درآمد، این مبلغ یارانه نقدی را پرداخت کند.» نماینده تهران ادامه داد: «بر اساس بررسی ها و مصوبه کمیسیون ویژه اگر بخواهند به هفت دهک جامعه یارانه ای بدهند، این مبلغ کمتر از 20 هزار تومان خواهد بود و اگر بخواهند تنها به پنج دهک جامعه یارانه بدهند این مبلغ به حدود 22 هزار تومان می رسد، بنابراین این وعده ها را درست نمی دانم.»
فروش نفت خام به پالایشگاه ها به فوب بازار
مصباحی مقدم همچنین با بیان اینکه لایحه هدفمند کردن یارانه ها ۱۴ ماده دارد، گفت: «مهم ترین مواد این لایحه ماده یک است که در کمیسیون بررسی و نهایی شده است که بر اساس آن فروش نفت خام به پالایشگاه ها مدنظر قرار گرفته و معادل 95 درصد قیمت فوب پیش بینی شده است.»
وی افزود: «فروش حامل های انرژی به مردم حداکثر معادل 90 درصد قیمت فوب خلیج فارس تا پایان برنامه پنجم درنظر گرفته شده است و فروش گاز نیز در همین مدت زمانی معادل 75 درصد قیمت صادراتی آن پیش بینی شده است.»
مصباحی مقدم با بیان اینکه :«در طول این مدت قیمت به تدریج می تواند توسط دولت تغییر کند تا به نقطه مطلوب برسد»، گفت: «یکی از نکاتی که مصوب شده آن است که قیمت گاز و برق برای مصرف کنندگان خانوار به صورت پلکانی از قیمت سال 87 برای پایین ترین دهک مصرفی درنظر گرفته شده و یک قیمت میانگین داده شده که می توانند آن را اعمال کنند که معنایش آن است اگر افراد از یک میزان بالاتر استفاده کردند باید از این قیمت میانگین بیشتر بپردازند.»
رئیس کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی اضافه کرد: «به عنوان مثال قیمت میانگین گاز برای هر متر مکعب 100 تومان در نظر گرفته شده است که دهک اول مصرفی قیمت گاز را مطابق سال 87 پرداخت کرده و بر قیمت آن افزوده نمی شود اما دهک های بالای مصرفی هر متر مکعب گاز را 200 تومان خواهند داد که این مساله مشوق مصرف کمتر خواهد بود.»
رئیس کمیسیون اقتصادی یادآور شد: یک الگوی متفاوت برای مناطق گرمسیری و سردسیری و معتدل در نظر گرفته شده است که براساس آن مصرف گاز و برق در این مناطق متفاوت خواهد بود، در واقع مناطق گرمسیری برق بیشتری با قیمت پایین تر و گاز با قیمت بالاتر می توانند استفاده کنند و مناطق سردسیری برعکس خواهد بود. سیاست ها تدوین و قیمت ها در یک جدول تنظیم شده است که قبلاً نیز اعلام شده است.
رئیس کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی با بیان اینکه بررسی ماده دو لایحه هدفمند کردن یارانه ها در کمیسیون ویژه شروع شده است، تصریح کرد: «پیش بینی می کنیم این ماده تا پایان خردادماه در کمیسیون به نتیجه برسد.»
مصباحی مقدم با تاکید بر اینکه نکته مهم لایحه هدفمند کردن آن است که ما ناگزیریم برای کنترل و مدیریت مصرف حامل های انرژی به سمت آزادسازی قیمت آنها برویم، خاطرنشان کرد: «اگر آن را انجام ندهیم با توجه به رشد مصرف هشت درصدی در سال، امکان ادامه این مسیر وجود ندارد و تمام تولید نفت خود را باید در داخل استفاده کنیم و امکان صادرات نخواهیم داشت و حتی بعد از گذشت یک دهه ناگزیر به واردات نفت خام و فرآورده ها باشیم.»
وزارت اقتصاد:۶۰هزارتومان یارانه قابل توزیع
در حالی که افکار عمومی وعده های احمدی نژاد مبنی بر توزیع یارانه ۵۰تا ۷۰ هزار تومانی را بیشتر دارای ابعاد تبلیغاتی تفسیر کرده و کارشناسان و برخی نمایندگان مجلس آن را بعید دانستند اما وزارت اقتصاد در اطلاعیه ای به استناد جلسه ۲۵ شهریور ۸۷ کمیسیون ویژه مجلس، گفته های احمدی نژاد را تایید و آورده که در جلسه مذکور رقم قابل پرداخت ماهانه به ۵۰ میلیون نفر در سه سناریوی حداکثری، میانی و حداقلی به ترتیب ۶۸۶۰۰، ۵۸۷۰۰ و ۴۶۷۰۰ تومان تخمین زده شده است. در واقع وزارت اقتصاد برای اثبات حرف رئیس جمهوری به جلسه ای استناد می کند که در زمان انجام، قیمت نفت همچنان بالای ۱۲۰دلار بود.
در حالی که لایحه هدفمند کردن نیز در دی ماه به مجلس رفت و بعد از تاریخ فوق دولت ارقام دیگری تحت عنوان «هزینه ماهانه پرداختی به هر فرد خانواده» ارائه داد و در همان ارقام هم بارها تجدیدنظر کرد اما دولت در قالب لایحه بودجه از محل درآمد اصلاح قیمت ها در قالب هدفمند کردن یارانه ها 34هزار میلیارد تومان را پیش بینی کرده بود که دریک ضرب و تقسیم ساده نمایان می شود60 درصد 34 هزار میلیارد تومان برای پرداخت نقدی به 50 میلیون نفر، نفری 34 هزار تومان در ماه می شود. بدیهی است این سوال مطرح شود که رئیس جمهوری و کارگروه طرح تحول اقتصادی رقم ماهانه 60 هزار تومان به هر نفر را چگونه با نفت 40 دلار محاسبه کرده اند؟
مطالعات بانک مرکزی: یارانه ۱۹ تا ۲۶هزارتومانی در همین حال رامین پاشایی فام معاون اقتصادی بانک مرکزی به نمایندگی از دولت طی یک طرح مطالعاتی سناریوی های نقدی کردن یارانه ها را محاسبه کرد. وی نتایج مطالعات خود را در کارگاه آموزشی ارائه مدل های طرح تحول اقتصادی که در وزارت اقتصاد در نهم دی ماه گذشته تشکیل شد عنوان کرد: «فرض قیمت نفت 35 دلار، به هر نفر ماهانه حداقل 19 هزار و500 تومان یارانه پرداخت می شود.»
پاشایی فام در سناریوی اول بر اساس قیمت نفت ۳۵ دلار و با قیمت اصلاح شده حامل های انرژی در طی این مدت، با بنزین لیتری۴۰۰تومان، نفت گاز ۲۷۰ تومان، نفت کوره ۱۶۰ تومان، نفت سفید ۲۷۵ تومان، گاز مایع ۱۵۰ تومان، گاز طبیعی ۷۵ تومان و به تبع آن ساعت برق هم۸۰ تومان مبلغ پرداختی را ۱۹ هزار تومان عنوان کرد.
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی تورم ۱۲ ماهه را در صورت اجرای طرح تحول اقتصادی با پیش بینی قیمت نفت ۳۵ دلار را ۳۱ درصد اعلام و تصریح کرده بود: در صورتی که طرح تحول اقتصادی اجرا نشود نرخ تورم ۱۲ ماهه۲۰ درصد خواهد بود و اثرات تورمی این طرح ۱۱ درصد عنوان می شود.
معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به اینکه با فرض قیمت نفت ۳۵ دلاری چنانچه بخواهیم ۶۰درصد آن را توزیع مجدد و نقدی کنیم به دهک های پایین درآمدی حداقل ۱۹هزار و۵۰۰ تومان و حداکثر ۲۶ هزار تومان برای هر نفر در هر ماه اختصاص پیدا می کند.
او به تشریح سناریوی دوم با فرض اینکه قیمت نفت ۸۰ دلار اعلام شود، گفت: در این سناریو فرض بر این است که متوسط قیمت نفت طی سه سال به ۴۸ دلار برسد که با فرض متوسط قیمت نفت ۴۸ دلار بنزین لیتری ۴۰۰ تومان، گازوئیل۳۵۰ تومان، نفت کوره ۲۰۰ تومان، نفت سفید ۳۵۰ تومان، گاز مایع ۲۰۰ تومان، گاز طبیعی ۱۳۰ تومان و به تبع آن قیمت ساعت برق ۱۰۰ تومان خواهد بود.
رشد ۵۰ درصدی هزینه دولت با نقدی کردن یارانه ها
همچنین مسعود نیلی صاحب نظر اقتصادی و معاون اسبق سازمان مدیریت و برنامه ریزی با ارائه یک مدل فرضی به تحلیل سه سناریو پیش روی بودجه ۸۸ پرداخت و خاطرنشان کرد هزینه خانوارها همسو با هزینه های دولت رشد نخواهد کرد و در سال آینده سطح عمومی قیمت ها در صورت افزایش قیمت حامل های انرژی و ارز بین ۳۱ تا ۳۳ درصد افزایش خواهد یافت.
این استاد دانشگاه شریف تاکید کرد: «راهکار مناسب برای آنکه در سال آینده تراز بودجه دچار کسری نشود آن است که افزایش قیمت حامل های انرژی و ارز در قالب یک بسته سیاستی، به گونه ای پیش بینی شود که ضمن ایجاد افزایش تقاضای داخلی و کاهش تقاضای کالاهای وارداتی به گونه ای عمل کند که هزینه خانوارها و دولت به میزان حداقلی رشد کند.»
وی افزود: «دولت چنانچه سناریوی دوم را اجرا کند (افزایش قیمت حامل های انرژی بدون افزایش نرخ ارز) هزینه های جاری دولت را بیش از 50 درصد افزایش می دهد. دولت درقالب این سناریو حدود 11هزار میلیارد تومان بین مردم یارانه توزیع می کرد.» یکی از دلایل اثبات گفته نیلی فروش نفت به پالایشگاه ها به قیمت 95درصد فوب خلیج فارس است.
منبع: سایت خبری تابناک