ماچوپیچو, یکی از عجایب هفتگانه دنیای متمدن

ساختار ,تاریخچه و حتی محل قرارگرفتنش هم مثل نامش عجیب و غریب است. بی سبب نیست که لقب یکی از عجایب هفتگانه دنیای متمدن را از آن خود کرده و هرساله هزاران گردشگر مشتاق را به سوی خود می خواند.

تاریخچه ماچوپیچو

به گزارش بانکی دات آی آر “ماچوپیچو,شهرگمشده اینکاها” در حدود سال ۱۴۵۰ میلادی ساخته‌شده و صدها سال پیش در زمان فتح اینکاها توسط اسپانیایی‌ها متروک شده‌است. برای قرن‌ها فراموش شده‌بود و به جز عده‌ای از مردم محلی کسی از آن نامی به خاطر نداشته است.تا اینکه در روز ۲۴ جولای سال ۱۹۱۱ میلادی، این شهر باستانی «پرو» توسط یكی از باستان شناسان دانشگاه «ییل» (Yale) كشور «آمریكا» به نام «هیرام بینگهام» (Hiram Bingham) كه فارغ التحصیل رشته ی باستان شناسی و رشته ی علوم سیاسی بود، كشف شد.

البته بسیاری معتقدند،پیش از وی هم افراد محلی و حتی برخی مبلغان مسیحی به این مکان رفته بودند،اما بدون شک «هیرام بینگهام» نخستین باستان شناسی بود که به این منتطقه راه یافت.

ماچوپیچو machupicchu به معنای “قله قدیمی” ,یکی از زیباترین و اسرار آمیز ترین مکانهای تاریخی جهان است. این شهر در ارتفاع 2430متری بالای سطح دریاو در کوه های آند ساخته شده است.

اینکاها ساختن این شهر را از ابتدای قرن ۱۵ میلادی شروع کردند و در حوالی سال۱۴۵۰ میلادی در اوج قدرت امپراطوریشان ساخت آن را به پایان بردند .بینگهام آثار تاریخی زیادی در بقایای این شهر تاریخی كشف كرد كه بخش اعظم آن ها اكنون در موزه ی دانشگاه ییل نگهداری می شوند و مسؤولان این موزه پس از سالها حاضر به عودت ۴۰۰۰۰ اثر تاریخی این شهر شدندو رئیس جمهور و مردم پرو در تلاش اند که این آثار را باز پس گیرند.

عجایب ماچوپیچو

بر اساس شواهد باستان‌شناسي، ماچوپيچو شهري معمولي نبوده و از آن به عنوان خلوت‌گاهي براي گذران اوقات فراغت بزرگان اينكا استفاده مي‌شده است. اين محوطه باستاني از يك قصر بزرگ، چندين معبد كه در اطراف حياط قصر براي خدايان اينكا ساخته شده و حدود 150 خانه براي خدمت‌گذاران،تشكيل شده است.

تخمين زده مي‌شود كه حداكثر 750 نفر قادر به سكونت هم‌زمان در اين شهر كه در حدود 5 كيلومتر مربع وسعت دارد، بوده‌اند و به احتمال زياد در فصل‌هاي باراني كه سفرهاي بزرگان اينكا به ماچوپيچو قطع مي‌شده است،جمعيت شهر بسيار كمتر از اين تعداد مي‌شده است.

اينكاها اين محوطه را به خاطر موقعيت جغرافيايي و زمين‌شناختي استثنايي‌اش براي ساخت ماچوپيچو انتخاب كرده‌اند. بر اساس اعتقاد اينكاها، شبح سلسله جبالي كه در پشت ماچوپيچو به چشم مي‌خورد، نمايانگر چهره اينكا است كه سر به آسمان برداشته است. اينكاها اعتقاد داشتند كه سنگ‌ها و صخره‌هاي استوار زمين نبايد از سرجاي‌شان خارج يا قطعه‌قطعه شوند و به همين خاطر كل بناهاي ماچوپيچو را با قطعه سنگ‌هايي ساختند كه به صورت منفرد در كوهستان پيدا مي‌كردند.

در ساخت بسياري از عمارت‌هاي ماچوپيچو از هيچ نوع ملاطي استفاده نشده است و معماران اينكا با محاسبات دقيق و برش ظريف سنگ‌ها، موفق به ساخت ديوارهاي عظيمي شده‌اند كه درز ميان سنگ‌هايش كمتر از يك ميلي‌متر است. ديگر ويژگي منحصر به فرد معماري ماچوپيچو، يكپارچگي و تركيب عناصر معماري با ويژگي‌هاي محيطي است، چنان كه معماران اينكا از بسياري از ديواره‌ها و تخته‌سنگ‌هاي موجود در محوطه براي ساخت قسمت‌هاي مختلف ماچوپيچو استفاده كرده‌اند.

بخش های مختلف ماچوپیچو

مجموعه ماچوپيچو را مي‌توان به سه بخش كشاورزي، مسكوني و مذهبي تقسيم كرد. ورودي اصلي اين قلعه در قسمت جنوب غربي آن و در انتهاي جاده‌اي موسوم به «مسير اينكا» قرار داشته است. اما ورودي فعلي كه در جنوب شرقي اين محوطه قرار دارد، به محوطه‌هاي كشاورزي ماچوپيچو منتهي مي‌شود. در بخش‌هاي كشاورزي ماچوپيچو كه از مزارع پلكاني و كانال‌هاي آبياري تشكيل شده است، اينكاها محصولاتي چون سيب‌زميني و ذرت مي‌كاشته‌اند كه با توجه به دورافتادگي اين قلعه از ديگر نقاط امپراطوري اينكا، نقش مهمي در تأمين آذوقه ساكنانش داشته است.

بخش مسكوني ماچوپيچو كه با ديواري از بخش كشاورزي آن جدا شده است، از خانه‌هايي با بام‌هاي شيب‌دار پوشالي و درهاي ذوزنقه‌اي شكل تشكيل شده است. بعضي از اين خانه‌ها دو طبقه هستند كه احتمالاً دسترسي به طبقه دوم آن‌ها به كمك نردبان‌هاي طنابي ميسر مي‌شده است، چرا كه در ارتفاعي كه ماچوپيچو ساخته شده است درخت چنداني براي ساخت نردبان وجود ندارد.

‌بخش مسكوني ماچوپيچو با ميدان بزرگي از بخش مذهبي آن جدا مي‌شود. اين بخش باشكوه‌ترين جلوه‌هاي هنر و معماري اينكاها را در خود جاي داده كه از مهم‌ترين آن‌ها مي‌توان به «معبد بزرگ مركزي»، «معبد سه پنجره»، «معبد خورشيد» و آرامگاه‌هاي سلطنتي تشكيل شده است.
در اين بخش همچنين قطعه سنگي موسوم به «سنگ اينتيهواتانا» وجود دارد كه اطلاعات باارزشي درباره دانش نجوم و ستاره‌شناسي اينكاها در اختيار كارشناسان گذاشته است. اين سنگ به طور دقيق نقاط اعتدال پاييزي و بهاري (زماني كه روز و شب طول يكساني پيدا مي‌كنند) و ديگر پديده‌هاي نجومي را نشان مي‌داده است. شيوه كاركرد اين سنگ كه بر فراز ستوني قرار دارد به اين ترتيب است كه در ظهر روز 21 مارس (اعتدال بهاري) و 21 سپتامبر (اعتدال پاييزي) خورشيد درست بر فراز ستون و روي سنگ اينتيهواتانا قرار مي‌گرفته است، به طوري كه سنگ و ستون هيچ سايه‌اي تشكيل نمي‌داده‌اند.

شهر ماچوپیچو سال ها پیش در فهرست میراث جهانی یونسكو به ثبت رسید و پس از مدتی نیز در فهرست میراث جهانی در خطر یونسكو قرار گرفت.با این وجود، تعداد زیادی از باستان شناسان جهان بر این باورند كه نبود كنترل بر تعداد گردشگران ماچوپیچو، این شهر و اكوسیستم اطراف آن را به سمت نابودی پیش می برد.