نسخه پنجم سیستم‌عامل اندروید (Android 5.0 Lollipop) بانکی دات آی آر: در نوامبر گذشته منتشر شد. سایت تک‌کرانچ در ماه فوریه، یعنی سه ماه بعد از این انتشار، گزارش داد اندروید ۵ روی کمتر از دو درصد دستگاه‌های اندرویدی اجرا می‌شود.
در ماه مارس، این آمار به سه درصد افزایش یافته است. این وضعیت را با رقیب اصلی اندروید مقایسه کنید. iOS 8 به گزارش یک پزشک، در ماه سپتامبر منتشر شد و تنها به فاصله دو ماه بعد یعنی در نوامبر، روی ۶۰ درصد گوشی‌های آیفون در حال اجرا بود. اگر بخواهیم به‌روزرسانی آخر iOS را با نسخه‌های قبلی مقایسه کنیم، تعداد دستگاه‌های کمتری به‌روزرسانی شده‌اند. چرا دستگاه‌های اندرویدی به نسخه جدید به‌روزرسانی نمی‌شوند؟ چرا تمایلی به ارتقاء گوشی اندرویدی خودتان ندارید؟ چرا فقط سه درصد از دستگاه‌ها اندروید آب‌نبات چوبی را اجرا می‌کنند؟
مشکل طراحی اندروید است
همان‌طور که مشخص است، نرخ بسیار پایین به‌روزرسانی سیستم‌عامل اندروید به جدیدترین نسخه، تنها مختص این دوره نیست و با نگاهی به گذشته، درمی‌یابینم که مثلاً در سال ۲۰۱۱ نیز تقریباً ارتقاء به نسخه جدید با همین نرخ رخ داده و حتا کندتر بوده است.. بنابراین، می‌توانیم نتیجه بگیریم این روند مختص یک نسخه خاص یا سالی خاص یا شرایط بازار نیست. مسئله فلسفه طراحی هسته سیستم‌عامل اندروید است. این هسته یک محیط باز است که به هر سازنده گوشی تلفن همراه اجازه می‌دهد یک نسخه سفارشی‌شده و دستکاری‌شده ارائه دهد. قابلیت باز بودن پلتفرم اندروید یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های فروش آن در بازار است چون مشتری‌ها عاشق آزادی و باز بودن هستند. اما همراه با خودش چندین مشکل بزرگ مانند اپلیکیشن‌های جعلی و غیرقانونی نیز به ارمغان آورده است.
در حالی که اندروید ۵ از ماه نوامبر در دسترس است اما در این مدت فقط روی دستگاه‌های نکسوس به طور پیش‌فرض نصب شده است؛ چرا باید این‌طور باشد و دستگاه‌های دیگر جدیدی که روانه بازار شدند این نسخه را نصب شده ندارند؟ چون سازندگان دستگاه‌ها حرکت و توسعه را براساس سرعت و برنامه خودشان پیش می‌برند و تنها برخی از آن‌ها امکان ارتقاء به نسخه جدید را فراهم کردند.
در مقابل، iOS یک اکوسیستم دارد که توسط اپل به شدت محافظت و برنامه‌ریزی می‌شود. این اکوسیستم یک رهبر برای تنظیم و هماهنگ شدن کل بازار دارد و نیازی به هماهنگی با سازندگانی مانند اچ‌تی‌سی، سامسونگ، موتورولا و غیره برای عرضه مدل‌هایی از آیفون ندارد. بنابراین، هنگامی که قرار است آیفون بعدی عرضه شود به راحتی به نسخه جدید iOS مجهز است و سریع‌تر به‌روز و ارتقاء داده می‌شود. در واقع، این دلیل اصلی نرخ پایین ارتقاء به نسخه جدید روی دستگاه‌های اندرویدی است: تعداد دستگاه‌های اصلی که نیاز به پشتیبانی دارند.
شروع همه‌چیز با گوگل است
فرض کنیم شما و دو نفر از دوستان‌تان همزمان یک کیت LEGO خریدید و قرار است یک پروژه منحصربه‌فرد را انجام دهید. چند ماه بعد، LEGO یک کیت جدید منتشر می‌کند و احتمالاً باز هم هر سه نفر شما این کیت را می‌خرید تا چیزهایی که ساختید را بهبود ببخشید. هریک از شما کیت جدید را دارید ولی پروسه به‌روزرسانی متفاوتی را تجربه خواهید کرد چون براساس خلاقیت و زمانی که در اختیار دارید، روش‌های متفاوتی را در پیش می‌گیرید تا به هدف برسید. ممکن است ارتقاء و انطباق برای شما آسان باشد ولی برای دوست شما یک پروسه طولانی‌تر و سخت‌تر باشد. همین وضعیت برای نسخه جدید اندروید و شرکت توسعه دهنده هسته این سیستم‌عامل، گوگل حکم‌فرماست. گوگل در پشت صحنه روی نسخه آینده اندروید کار می‌کند و هنگامی که این نسخه نهایی شده و در معرض معرفی عمومی قرار می‌گیرد، کدهای منبع آن روی وب‌سایت گوگل قرار می‌گیرد به طوری که سازندگان و اپراتورهای مخابراتی آن را ارزیابی و تصمیم می‌گیرند که دستگاه‌های اندرویدی خودشان را به‌روزرسانی کنند. نگاهی به الگوی تاریخی انتشار اندروید نشان می‌دهد گوگل علاقه‌مند است نسخه جدیدی از سیستم‌عامل موبایل‌اش را هر ۶ ماه تا یک سال معرفی کند. و اغلب میان ماه‌های جولای تا نوامبر است. هنگامی که کدهای منبع در دسترس همه قرار می‌گیرند، سازندگان آن را دریافت و برای مصرف‌کنندگان آماده می‌کنند.
و پایان با سازندگان
اما چقدر زمان می‌برد تا نسخه به‌روزرسانی اندروید آماده و منتشر شود؟ تقریباً یک سال پیش، شرکت اچ‌تی‌سی اینفوگرافی از مراحل و جزئیات تبدیل یک نسخه جدید هسته اندروید به نسخه قابل استفاده روی گوشی‌های موبایل این شرکت منتشر ساخت. اچ‌تی‌سی برای ساخت نسخه جدید اندروید متناسب با دستگاه‌هایش نیازمند این است که از تمامی اپراتورهای مخابراتی خواسته‌هایشان را جمع‌آوری کند. باز هم به مثال LEGO برگردیم. اچ‌تی‌سی برای ساخت دستگاه جدیدش باید برای شرکت AT&T قطعات A، B و C را بسازد و برای شرکت T-Mobile قطعات X، Y و Z و همین‌طور برای ده‌ها اپراتورهای مخابراتی قطعات مورد درخواست‌شان را ساخته و به نسخه جدید اندروید اضافه کند. بیش از ۱۰۰ اپراتور مخابراتی در سراسر جهان وجود دارد. اچ‌تی‌سی باید با تمامی آن‌ها صحبت کند و خواسته‌هایشان را فهرست کرده و انجام دهد. بعد صدها قطعه و قابلیت و کد جدید را ارزیابی و بررسی کند.
هنگامی که تمامی باگ‌ها برطرف می‌شوند (تجربه نشان داده ده‌ها باگ کشف نشده در این پروسه باقی می‌مانند)، نسخه جدید اندروید باید به تایید اپراتورهای مخابراتی، گوگل و هر نهاد نظارتی و منطقه‌ای خاص دیگر برسد. وقتی تمامی این تاییدیه‌ها وصول شد و همه‌ی این مراحل به پایان رسید، نوبت به به‌روزرسانی سرورهای OTA می‌رسد. این سرورها، به‌روزرسانی‌های دستگاه‌های مختلف را برای مشتری آماده می‌کنند. هنگامی که تمامی سرورها آماده شدند، اچ‌تی‌سی به مشتری‌ها اعلام می‌کند بسته‌های به‌روزرسانی آماده هستند و آن‌ها می‌توانند دانلود و نصب کنند. شرکت‌های سازنده گوشی تلفن همراه دیگر نیز روش‌های مشابهی را برای انتشار بسته‌های به‌روزرسانی جدید سیستم‌عامل اندروید طی می‌کنند. همان‌طور که خودتان حدس می‌زنید، این فرآیند بسیار درگیرانه و زمان‌بر است و مدام باید به عقب برگردید و درخواست‌ها را اجرا و بعد آزمایش و تکرار کنید. چنین پروسه‌ای برای توسعه هر نرم‌افزاری مشترک است ولی زمانی طولانی‌تر و خسته‌کننده‌تر می‌شود که پای چندین شرکت در میان باشد و با یک اکوسیستم واحد مانند iOS روبرو نباشیم.
شما کدام نسخه اندروید را اجرا می‌کنید؟
چرا شما دستگاه اندرویدی خودتان را به‌روزرسانی نمی‌کنید؟ ممکن است پاسخ دهید دستگاه‌تان از نسخه جدید پشتیبانی نمی‌کند ولی به احتمال زیاد جواب‌تان این است که منتظر رسیدن به‌روزرسانی‌های شرکت سازنده گوشی تلفن همراه‌تان هستید. آیا این روند کند توسعه و به‌روزرسانی اندروید اذیت‌تان نمی‌کند و آزاردهنده نیست؟ دوست نداشتید مانند iOS هر دستگاه جدید به آخرین نسخه اندروید مجهز باشد؟ به‌روزرسانی کند، بهانه خوبی برای مهاجرت از اندروید به iOS نیست؟ اندروید آن‌قدر مزیت دارد که این اشکال را نادیده بگیرید؟ جواب شما برای عدم به‌روزرسانی دستگاه اندرویدی‌تان چیست؟
