رئیس کل بانک مرکزی از کاهش حجم چک پول در جامعه از ۱۳۶ هزار میلیارد ریال به ۴۰ هزار میلیارد ریال پس از ممنوعیت انتشار چک پول توسط بانکها خبر داد.
اوایل زمستان سال گذشته بود که روند رشد نقدینگی در کشور نگران کننده شد و طهماسب مظاهری رئیس کل وقت بانک مرکزی نیز دائما نسبت به رشد آن هشدار می داد.
برخی مسئولان ارشد دولتی نیز در آن مقطع با ریشه یابی رشد فزاینده حجم نقدینگی از پشت پرده چاپ چک پولهای بانکها گفتند که نشان می داد: حرکت خزنده این نظام در آن مقطع موجب افزایش شدید حجم نقدینگی شده بود.
دکتر محمود احمدی نژاد رئیس جمهور نیز در همان زمان گفته بود: بانک‌های دولتی از تغییر و تحولات مدیریتی بانک مرکزی سوء استفاده کرده و چک پولهای وسیعی چاپ کردند و منابع را به سمت بازرگانی و خدمات سوق دادند که در نتیجه سهم بخش بازرگانی و خدمات از 4 درصد سال 83 به 48 درصد در شرایط فعلی رسید. چک پول‌هایی هم که چاپ شد عمدتاً خلاف قانون بود.
رئیس قوه مجریه خاطر نشان کرده بود: این خلق پول از طرف بانک‌های دولتی اتفاق افتاد و این منابع به سمت کالاهای بازرگانی و خدمات سوق پیدا کرد که به یکباره نقدینگی سنگینی را به بازار تحمیل کرد.
برهمین اساس، اواخر زمستان سال گذشته و بهار امسال بانک مرکزی سیاستهایی جدید اتخاذ کرد که براساس آن، انتشار چک پول ضابطه مند شد. در این میان، اختیار انتشار انواع چک پول از بانکها از اواخر مردادماه امسال سلب و بانک مرکزی رسا وارد انتشار چک پول شد.
محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه روند انتشار چک پول توسط بانکها دیگر کاملا منتفی است و اگر چک پولی توسط بانکی منتشر می شود باید معادل همان مبلغ بلوکه شود، گفت: در غیراین صورت، مثل این است که به جای چک، اسکناس چاپ می کنیم ، یعنی این مفهوم را می یابد که علاوه بر بانک مرکزی ، تمام بانکها اسکناس منتشر می کنند.
وی درباره چگونگی جایگزینی ایران چکهای بانک مرکزی به جای ایران چک بانکها یادآور شد: درمرحله اول ، قرار شد هر میزان چکی به این بانک در اختیار بانکها قرار می دهد را معادل آن اسکناس از آنها گرفته و بلوکه شود تا افزایش نقدینگی نداشته باشیم و در مراحل بعدی یا اسکناس درشت جایگزین می شود و چکها به طور کلی جمع می شود و یا اگر چکی در اختیار بانکها قرار دهیم ، باز باید کنترل شده باشد و معادل آن به بانک مرکزی اسکناس بدهند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: قبل از اینکه ایران چکهای بانک منتشر شود، ۱۳۶ هزار میلیارد ریال ایران چک در جامعه موجود بود که با توجه به اعتبار چک ها که بین ۶ تا یک سال است الان این چک پولها جمع آوری شده و حدود ۴۰ هزار میلیارد ریال رسیده است.
وی با اشاره به اینکه حجم نقدینگی کاهش یافته و از حدود ۳۷ درصد به زیر ۲۰ درصد رسیده است، افزود: این رشد در پایان اسفند امسال از ۲۰ درصد تجاوز نخواهد کرد.
منبع: خبرگزاری مهر
