مصوبه هفته گذشته مجلس درخصوص تغيير مجمع عمومي بانك مركزي و نحوه انتخاب رييس و قائم‌مقام بانك مركزي، صف‌آرايي موافقان و مخالفان را در پي داشته است. در حالي كه برخي مخالفان مصوبه مجلس را نقض حاكميت دولت مي‌دانند، اما موافقان اين استدلال را رد كرده و مي‌گويند كاركرد اصلي بانك مركزي حفظ ارزش پول ملي است و نمي‌توان گفت كه استقلال بانك مركزي به معناي نقض وظايف حاكميتي دولت است و در واقع اين مقوله ربطي به يكديگر ندارند.
به گزارش بانکی دات آی آر به نقل از دنیای اقتصاد در ادامه بررسي لايحه برنامه پنجم، نمايندگان مجلس يكشنبه گذشته با تاكيد بر استقلال بانك مركزي و افزايش قدرت تصميم‌گيري بخش خصوصي با حضور 7 كارشناس اقتصادي تركيب مجمع عمومي بانك مركزي را تغيير دادند و با حذف مسووليت رياست‌جمهوري به‌عنوان رييس مجمع عمومي بانك مركزي این طرح را تصویب کردند. موافقان و مخالفان این مصوبه نظرات گوناگوني در اين خصوص مطرح كردند.
گروه موافق مصوبه مجلس اعتقاد دارند، با اینکه طرح فوق ایده آل نیست و جای اصلاحات زیادی دارد، اما باید مراقب بود که با تفویض اختیارات دولت به مجلس، اختیار بانک مرکزی به این نهاد قانون‌گذار واگذار نشود.
گروه موافق، عدم ارائه گزارش‌های اقتصادی از سوی دکتربهمنی و تغییر روسای کل بانک مرکزی ایران طی چند سال اخیر را حکایت از عدم ثبات مدیریتی در بانک مرکزی می‌دانند و می‌گویند: رييس كل بانك مركزي باید به پيشنهاد شوراي پول و اعتبار با حكم رييس‌جمهور انتخاب شود، اما عزل آن با مصوبه مجلس شوراي اسلامي صورت گیرد.
اما برخی از مدیران بانک‌های خصوصی که بر عدم ذکر نامشان مصر بودند اعتقاد دارند: آنچه موجب استقلال بانک مرکزی می‌شود، اختیار انتخاب رییس کل و قائم‌مقام او به عنوان عناصر کلیدی بانک مرکزی است.
درعین حال مخالفان مصوبه مجلس می‌گویند: وقتی سیاست‌های پولی توسط دولت تنظیم می‌شود، این حق دولت است که نمایندگانش در شورای پول و اعتبار و مجمع عمومی حضور داشته باشند؛ آنان حضور بخش خصوصی در ترکیب مجمع عمومی بانک مرکزی را کار غیرعقلانی می‌دانند.
این درحالی است که طهماسب مظاهری رییس کل سابق بانک مرکزی ایران ضمن موافقت ضمنی با مصوبه مجلس ارائه نظراتش را به زمان دیگری موکول کرد.
اهميت انتخاب رییس کل بانک مرکزی
یک منبع آگاه در این خصوص گفت: استقلال بانک مرکزی به مجمع عمومی و اینکه چه کسی رییس آن باشد؛ نیست. بلکه به حق انتصاب رییس کل و قائم مقام وی که عناصرکلیدی بانک مرکزی هستند بستگی دارد.
او با یادآوری وظایف بانک مرکزی مبنی بر تعیین روش‌هاي پولی و مالی در راستای حفظ ارزش پول ملی، رشد و توسعه اقتصادی و تحقق رشد نرمال اقتصادی، افزود: این درحالی است که دولت‌ها همواره به دنبال تامین مالی برنامه‌هاي خود که با کسری بودجه مواجه است، با استفاده از امکانات بانک مرکزی هستند.
این منبع آگاه تاکید کرد: دراین زمان رییس‌کل بانک مرکزی باید توان مقاومت با تصمیماتی را که منجر به اختلال اقتصادی مي‌شود، داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه در شرایط کنونی، رییس کل بانک مرکزی ایران درصورت مقاومت موقعیت شغلی خود را به خطر مي‌اندازد، گفت: حضور رییس‌جمهور به‌عنوان رییس مجمع عمومی بانک مرکزی دارای اعتباری ملی است. وي ادامه داد: شاید بهتر بود مجلس درمصوبه خود ضمن حفظ رییس‌جمهور در مقام ریاست مجمع، اختیار انتصاب و عزل رییس کل را مشروط بر اخذ موافقت مجلس قراردهد تا از این طریق ثبات رییس کل حفظ شود.
او ادامه داد: درعین حال رییس کل بانک مرکزی با پیشنهاد رییس جمهور و موافقت مجلس عضوی از هیات دولت مي‌شود و این حق رییس‌جمهور است که کسی را به عنوان رییس کل بانک مرکزی پیشنهاد کند که هماهنگ با دیگر اعضای کابینه باشد.
وی گفت: اما همانطور که گفته شد عزل او باید با صلاحدید مجلس صورت گیرد.
او در پاسخ به این پرسش که «نظر شما در خصوص گفته بهمنی رییس کل بانک مرکزی ایران که بخش خصوصی تنها به فکر سودآوری خود است درحالی که بانک مرکزی باید تصمیماتی در راستای حمایت از تمامی اقشار بگیرد.» چیست؟ گفت: ساختار دولتی یا خصوصی مجمع عمومی بانک مرکزی ملاک عملکرد آن نیست. بانک مرکزی ژاپن کاملا دولتی است اما تصمیمات بسیارمطلوب در حوزه نظام پولی مي‌گیرد و در مقابل فدرال رزرو آمریکا مسوول اتخاذ سیاست‌هاي پولی است و به عنوان بخش خصوصی بهترین تصمیمات را اتخاذ مي‌کند. بنابراین در ایران نیز شاید بهتر باشد رییس کل بانک مرکزی ایران توسط کانون بانک‌ها انتخاب شود.
ضرورت حضور اقتصاددانان در مجمع
یکی دیگر از کارشناسان ارشد نظام پولی کشور درخصوص مصوبه اخیر مجلس گفت: این گفته که کارشناس اقتصادی نمی‌تواند اداره امور را دردست بگیرد، بی‌معنا است. زیرا با توجه به وظایف بانک مرکزی تمام دنیا اعتقاد دارد که رییس کل بانک مرکزی باید اقتصاددان باشد و توسط جامعه اقتصاددانان تایید و انتخاب شود.
این کارشناس که خواست نامش آورده نشود، گفت: ثبات مدیریتی رییس کل بانک مرکزی بسیار حیاتی است و در صورتی که رییس‌جمهور بدون نظر مجلس توان عزل وی را داشته باشد این ثبات را متزلزل مي‌کند.
این منبع آگاه در مورد گفته برخی از آقایان که مي‌گویند «این مصوبه اختیارات دولت را محدود مي‌کند»، خاطرنشان کرد: اقتصاددانانی که قرار است در ترکیب مجمع عمومی بانک مرکزی باشند توسط رییس‌جمهور به مجلس معرفی مي‌شوند و پس از موافقت مجلس منصوب مي‌شوند، بنابراین دولت محدود نمی‌شود، بلکه تنها اختیارات کوتاه‌مدت دولت که تاثیر بسزایی در برنامه‌هاي بلندمدت بانک مرکزی دارد، محدود مي‌شود.
حضور غیرعقلانی بخش خصوصی در مجمع
رييس شوراي رقابت با اشاره به مصوبه اخير مجلس شوراي اسلامي براي تحديد اختيارات رييس‌جمهور گفت: مجلس نبايد مانع از حضور رييس‌جمهور در مجمع عمومي بانك مركزي شود.
با بيان آنكه سياستهاي مالي و پولي از يكديگر منفك نيستند و بايد با يكديگر هماهنگ باشند، افزود: حذف رييس‌جمهوري از مجمع عمومي بانك مركزي، معنايي ندارد. وي يادآور شد: حضور نماينده دولت در مجمع عمومي بانك مركزي براساس اين مصوبه نبايد مانع از حضور رييس قوه مجريه در اين مجمع شود. وي معتقد است: از آنجا كه سياستهاي پولي و مالي توسط دولت تنظيم مي‌شود؛ بنابراين بايد نمايندگان آن در شوراي پول و اعتبار حضور داشته باشند.
پژويان با انتقاد از حضور بخش خصوصي در مجمع عمومي بانك مركزي، گفت: در هيچ كشوري نمايندگان بخش خصوصي در مجمعي كه سياستهاي پولي را اتخاذ مي‌كنند حضور ندارند؛ بنابراين حضور اين بخش در اين مجمع كاري غيرعقلاني است.
به این ترتیب بحث ها در خصوص این مصوبه همچنان ادامه دارد.
خبرهای منتخب بانکی دات آی آر :
*=======================*
شیطنت کودکانه و برداشت از حساب بانکی برای فیس بوک
کدام یک از مشاهیر کارمند بانک بودند؟
اقتصاد غزه به روایت تصاویر / قسمت دوم
تصویر/بانکداری الکترونیک به نوین ترین شیوه!
گزارش تصویری/گزارشی دیدنی از بانک های مرکزی جهان
روش تبلیغاتی نایک در هنگام بحران
بدترین فجایع فناوری در طول تاریخ!
اولین دانشگاه همبرگر مک دونالد در چین!
گزارش تصویری / پولدارها تعطیلات کجا می روند ؟
ساخت بزرگترین جیپ دنیا در امریکا
