اعمال فشارهاي بيروني بر شبکه بانکي در زمينه اعطاي تسهيلات به بخشهاي تحت حمايت دولت و نيز تعيين دستوري نرخهاي سود بانکي، مهم‌ترين دليل افزايش “نسبت تسهيلات به سپرده‌ها” در بانک‌هاي دولتي است که بانک‌ها را ناگزير به استفاده از منابع بانک مرکزي کرده است.
آمارهاي رسمي بانک مرکزي در حالي حکايت از افزايش نسبت تسهيلات به سپرده‌هاي بانک‌هاي کشور دارد که نظام بانکي با چالش اساسي کمبود منابع روبروست.
بر اين اساس، نسبت تسهيلات به سپرده‌ها به عنوان يکي از شاخص‌هاي مديريت منابع و مصارف بانک‌ها، با 9.6 واحد درصد افزايش از2.87 درصد در سال 1385 به1.94 درصد در سال 1386 رسيده است.
همچنين در اين مدت نسبت تغيير در تسهيلات به تغيير در سپرده‌هاي شبکه بانکي نيز از2.91درصد در سال 1385 به 0.119 درصد در سال 1386 افزايش يافته است.
شبکه بانکي در سال ۱۳۸۶ در ارائه تسهيلات به صورت غيرمحتاطانه‌اي عمل کرده و تناسب لازم ميان منابع و مصارف بانکي را رعايت نکرده به طوري که در سال گذشته، نابساماني ناشي از عدم توجه به مديريت منابع و مصارف نقدينگي در اغلب بانک‌هاي کشور به چشم مي خورد.
اين در حالي است که بانک مرکزي اعلام کرده است اعمال فشارهاي بيروني بر شبکه بانکي در زمينه اعطاي تسهيلات به بخشهاي تحت حمايت دولت و نيز تعيين دستوري نرخهاي سود بانکي، مهم‌ترين دليل افزايش “نسبت تسهيلات به سپرده‌ها” در بانک‌هاي دولتي است که بانک‌ها را ناگزير به استفاده از منابع بانک مرکزي کرده است.
بدهي بانک‌ها به بانک مرکزي در سال 1385 برابر 9.54 هزار ميليارد ريال بود که سهم اضافه برداشت بانک‌ها از آن معادل 5.17 درصد بود. همچنين بدهي بانک‌ها به بانک مرکزي در پايان سال 1386 به 0.137 هزار ميليارد ريال رسيد که 5.55 درصد آن به اضافه برداشت بانک‌ها مربوط بود. به عبارت ديگر از کل 1.82 هزار ميليارد ريال افزايش در بدهي بانک‌ها به بانک مرکزي، 0.81 درصد به اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزي مربوط بوده است.
بر اساس اين گزارش، آنچه منجر شد تا بانک مرکزي در تعيين نرخ سود سپرده‌ها دست برده و براي آن ضوابط خاصي را تعريف کند کاهش ماندگاري سپرده‌هاي بانکي بوده چراکه طي سال‌هاي اخير همگام با کاهش نرخ سود سپرده‌ها، ترکيب سپرده‌هاي سرمايه‌گذاري مدت‌دار به نفع سپرده‌هاي ديداري و کوتاهمدت تغيير يافته و ماندگاري سپرده‌ها همواره در حال کاهش بوده، به طوري که ماندگاري سپرده‌هاي مدت‌دار از 27 ماه در پايان 1384 به 20 ماه در پايان 1386 کاهش يافته است.
منبع: خبرگزاری ایلنا
