خبرهايي كه هر از گاهي درباره كشف محلهاي چاپ اسكناس و چك پولهاي تقلبي در رسانهها منتشر ميشود، براي اقتصاد و پول ملي ما به يك اندازه آسيبزا و خطرناك است.
حتي با همه دقت و توجهي كه مسوولان شعب بانكها در شناسايي اسكناسها و چكپولهاي جعلي از انواع واقعي آن از خود نشان ميدهند، اين امكان وجود دارد كه درصدي هر چند اندك از چكپولها و اسكناسهاي تقلبي به شبكه بانكي راه پيدا كند و از آنجا به صورت پولهايي بدون كمترين پشتوانه وارد چرخه بازارپول كشور شده، اقتصاد نه چندان سالم ما را مورد تهديدي مضاعف قرار دهد.
گرچه خوشبختانه نيروي انتظامي هوشياري و تلاش بيوقفهاي براي كشف چاپخانههاي محل چاپ اسكناسها و چكپولهاي تقلبي و دستگيري گردانندگان آنها به خرج ميدهد و تنها طي يكسال گذشته تعداد زيادي از اين باندهاي تبهكار و ابزار كار آنها كشف و متلاشي شده است، اما همانگونه كه بهرغم تلاشهاي شبانهروزي نيروي انتظامي در مبارزه با باندهاي قاچاق مواد مخدر تاكنون صددرصد به نتيجه نرسيده است، اين نگراني وجود دارد كه امكان ريشهكنسازي كامل تبهكاراني كه در گوشه و كنار كشور به چاپ و توزيع اسكناسها و چكپولهاي تقلبي مشغولند، توسط نيروي انتظامي به تنهايي وجود نداشته باشد و به همين سبب علاوه بر عمليات قهري و سلبي كه نيروي انتظامي در زمينه شناسايي و دستگيري جاعلان اسكناس و چكپولهاي تقلبي انجام ميدهد، خود نظام بانكي كشور نيز بايد در راستاي صيانت از ارزش و اعتبار پول ملي، وارد عمل شده و با انجام يك سلسله اقدامات مشترك ايجابي، امكان تشخيص پولهاي جعلي از واقعي را براي فرد فرد شهروندان ساكن در روستاها و شهرهاي كشور فراهم سازد، زيرا اين خطر وجود دارد كه جاعلان حرفهاي با بهرهگيري از كماطلاعي گروههايي از مردم و با بهرهگيري از ترفندهاي گوناگون به اهداف سوء خود در نشر و توزيع پولهاي تقلبي دسترسي پيدا كنند.
اين وظيفه مشترك بانك مركزي و كليه بانكهاي كشور است كه با دادن آموزشهاي مستمر به مردم و توزيع وسايل پيشرفته شناسايي اسكناسها و چكپولهاي تقلبي در ميان آنها، بازار پولي كشور را در برابر تهاجمي كه جاعلان حرفهاي عليه آن به راه انداختهاند، واكسينه كنند.
متاسفانه به همان اندازه كه پيشرفت تكنولوژي IT و چاپ ديجيتال در سرعت بخشيدن به توسعه اقتصادي و اجتماعي جوامع بشري و گسترش مبادلات تجاري ميان كشورها موثر بوده، كار چاپ و نشر اسكناس و انواع اسناد و مدارك جعلي را براي تبهكاراني كه ميخواهند راه صدساله دستيابي به ثروت را يك شبه طي كنند، بسيار هموار ساخته است و در كشوري با وسعت خاك ايران و داشتن مرزهاي طولاني با همسايگاني فاقد نظامهاي حكومتي باثبات، نميتوان تنها با توسل به قوه قهريه از ورود تجهيزات و مواد اوليه چاپ اسكناسها و چكپولهاي جعلي توسط باندهاي تبهكار جلوگيري كرد.
در تازهترين گزارشهايي كه به نقل از رييس حفاظت اطلاعات قوه قضائيه و يكي از فرماندهان ارشد نيروي انتظامي در خصوص كشف يك چاپخانه مخفي چاپ اسكناس، چكپول و انواع اسناد و مدارك جعلي دولتي در رسانههاي عمومي انتشار يافته، گفته شده كه تنها درهمين يك چاپخانه مخفي ميلياردها تومان اسكناس و چك پول جعلي آماده توزيع در سطح كشور، به دست ماموران افتاده است.
در شرايطي كه كارشناسان اقتصادي متفقالقول از رشد بي رويه حجم نقدينگي به عنوان يكي از اصليترين عوامل افزايش افسارگسيخته نرخ تورم در كشور ياد ميكنند، اگر بر فرض محال اين حجم بالا از پولهاي جعلي به چرخه بازار پولي كشور راه پيدا ميكرد، تا قبل از آن كه تمامي آنها شناسايي و جمعآوري شود، ميتوانست ضربههاي مهلكي هم براعتبار پول ملي و هم بر نظام اقتصادي بيمار ما وارد سازد. بنابراين چنانچه به منظور جلوگيري از وقوع چنين فاجعههايي، بايد نظام بانكي كشور هر چه زودتر با اختصاص درصدي از هزينههاي تبليغاتي خود به امر مبارزه با چكپولها و اسكناسهاي تقلبي و از بين بردن زمينه هر گونه تقاضا براي آن در سطح جامعه دست به كار شود، چه همان گونه كه ذكر آن رفت، بانكهاي ما هم نميتوانند خود را از آسيب اين پولهاي تقلبي صددرصد مصون و در امان تصور كنند. ريشه كن سازي جعل و انتشار پولهاي تقلبي يك عزم ملي را طلب ميكند كه نظام بانكي ما بايد نقش پيشتازي در اين عزم ملي برعهده بگيرد.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد