بانکی دات آی آر: خانواده با هوش مالی بالا، به خانواده‌اي گفته مي‌شود که اعضای آن از پدر و مادر گرفته تا فرزندان، مهارت‌های مدیریت پول را در سطوح مختلف فراگرفته‌اند و به صورت اجرایی و کاربردی این آموخته‌ها را در زندگی روزمره مورد استفاده قرار مي‌دهند. اکنون سوال اساسی این است که برای تبدیل شدن به یک خانواده با هوش مالی بالا چه باید کرد؟ در گام نخست، اعضای خانواده باید یکسری عادت‌هاي مالی ارزشمند را در خود ایجاد کنند و والدین اولین افرادی هستند که باید در این مسیر قدم بگذارند، در این‌صورت است که نظم مالی آنها و تبعیت سایر اعضا باعث موفقیت اقتصاد خانواده و افزایش سطح هوش مالی آنها خواهد شد. در این مقاله ده مورد از مهم‌ترین نکاتی را که اعضای خانواده باید تلاش کنند تا به عادات روزانه خود تبدیل نمایند؛ مورد بررسی قرار خواهیم داد.
1- شناخت جایگاه مالی خانواده
نقطه شروع برای هر خانواده، شناخت جایگاه مالی و اقتصادی خود است، پس باید ارزش خالص دارايی‌هاي خود را برآورد کنید، برای این کار ابتدا باید صورت دارايی‌ها، بدهی‌ها و بستانکاری‌هاي خود را مشخص کنید. سپس مطمئن شوید که دارايی‌های شما در مسیر زیاد شدن و بدهی هایتان در مسیر کاهشی باشد.
یک خانواده موفق در مدیریت پول، پس از شناخت صحیح جایگاه مالی خود در جامعه مي‌داند که حدودا چه مقدار در یک ماه و به طور مشخص در یک سال درآمد دارد. درک این مطلب که درآمد خانواده محدود است و باید از آن به‌درستی استفاده کرد، یکی از مهم‌ترین نکات آموزشی در افزایش هوش مالی خانواده است. به همین اندازه، این نکته نیز دارای اهمیت است که اعضای خانواده بدانند، برای صحیح خرج کردن پولشان باید دست به انتخاب بین گزینه‌هاي مختلف بزنند. آنها با توجه به سطح درآمد خانواده، باید تصمیم بگیرند که چه مقدار خرج کنند، چه مقدار پس انداز نمایند و چه مقدار از درآمد خود را سرمایه‌گذاری و البته چه مقدار از آن را در امور خیریه و نیکوکاری استفاده نمایند. با شناخت و اطلاع کافی از جایگاه مالی خانواده، والدین مي‌توانند مدیریت صحیح و موفقی در مورد گردش مالی خانواده خود داشته باشند.
2- خرج کردن پول کمتر از درآمد خانواده
مسلما یکی از مهم‌ترین مواردی که مي‌توانید به اعضای خانواده خود آموزش دهید، این است که همیشه کمتر از منابع درآمدی خود خرج نمایند و بهترین روش برای آموزش قدم به قدم این عادت مالی به اعضای، اجرای آن ابتدا توسط خود والدین در خانواده است.
3- توجه به پس انداز خانواده
اعضای یک خانواده با هوش مالی بالا، هر ماه مقدار مشخصی از پول خود را پس انداز مي‌کنند و برای اینکه این کار را به آسان‌ترین روش انجام دهند، به صورت خودکار بخشی از درآمد خود را برای پس انداز کنار مي‌گذارند. گاهی خانواده‌هاي موفق، فقط با مقدار پول باقیمانده شان بعد از کسر مبلغ پس انداز، زندگی مي‌کنند و فکر مي‌کنند آن پولی را که برای پس انداز کنار گذاشته اند، گویا هیچ وقت نداشته اند.
4- درک تفاوت بین بدهی خوب و بدهی بد
همانطور که مي‌دانید داشتن وام مسکن برای خانواده‌هاي ایرانی چیز غریبی نیست و اکثر خانواده‌ها سال‌های زیادی از زندگیشان را به پرداخت اقساط وام‌هاي خود اختصاص مي‌دهند. از نمونه‌هاي بدهی‌هاي خوب همین وام مسکن یا خرید سایر دارایی‌هاي مشابه است. بدهی به خاطر گرفتن وام دانشجویی نیز یکی دیگر از بدهی‌هاي خوب مي‌باشد، زیرا یک نوع سرمایه‌گذاری برای آینده است.
با توجه به تمامی موارد فوق باید دقت کنید که تمامی این بدهی‌ها نباید از توان بازپرداخت ما بیشتر باشد و گرنه تبدیل به یک بدهی بد مي‌شود. اگر در کوتاه‌مدت در پرداخت بدهی خود تاخیر داشته باشید، در بلندمدت به اعتبار خود لطمه زده‌اید. از طرف دیگر دریافت وام با بهره و سود خیلی بالا نمونه‌اي از بدهی‌هاي بد است که به اعتبار شما و البته برنامه ریزی اقتصادی خانواده لطمه سنگینی مي‌زند.
5- ایجاد محدوده مالی مطمئن
هر خانواده‌اي ممکن است در شرایط اضطراری و اورژانسی قرار گیرد یا یکی از منابع مالی خود را برای مدتی از دست بدهد، یک خانواده با هوش مالی بالا، باید برای این شرایط ناگهانی آماده باشد. والدین خانواده باید بتوانند در این شرایط از اعضای خانواده خود محافظت کنند. بنابراین بهتر است همیشه مبلغی برای مدیریت زندگی بدون داشتن درآمد حداقل برای 3 تا 6 ماه را پس‌انداز کنیم تا در شرایط بحرانی بتوانیم با خیال آسوده و بدون آسیب‌هاي مالی کوتاه مدت زندگی اعضای خانواده را مدیریت کنیم.
6- درک تفاوت نیاز و خواسته
شما به عنوان والدین و مدیران مالی خانواده باید تفاوت بین نیازها و خواسته‌هاي اعضای خانواده را به خوبی درک کنید تا بتوانید آن را به سایر اعضا نیز منتقل کنید. از همان دوران کودکی بچه‌ها، مي‌توانید به روش‌هاي مختلف، تفاوت بین نیاز و خواسته را برای آنها بازگو کنید. نیازها شامل آن دسته از احتیاجاتی است که برای داشتن یک زندگی معمولی و به عبارت دیگر گذراندن زندگی لازم مي‌باشد، ولی خواسته‌ها آن دسته از مایحتاج است که نبود آن در زندگی تاثیر آنچنانی ندارد، اما اگر آنها را تهیه کنیم، کیفیت زندگی مي‌تواند بهتر شود، هر خانواده‌اي ابتدا باید مطمئن شود که توان مالی تهیه نیاز‌هاي خود را دارد و سپس اگر پول بیشتری در دسترس بود با برنامه‌ریزی به خواسته‌هاي اعضای خود رسیدگی کند
7- به تاخیر انداختن شادی‌هاي زودگذر و رسیدن به اهداف مالی بزرگ
یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در زندگی مالی که شما مي‌توانید آن را به اعضای خانواده خود آموزش دهید، به تاخیر انداختن خوشی‌ها و رضایتمندی‌هاي کوتاه مدت است. کودکان باید بیاموزند که اگر امروز از یکسری خوشی‌ها و شادی‌هاي زودگذر و هزینه زا چشم پوشی کنند، در آینده مي‌توانند چیزهای بهتر و باارزش‌تری را نصیب خود کنند. باید در ذهن کودک خود اهداف بلندمدت ترسیم کنید تا او انگیزه کافی برای مدیریت پول خود داشته باشد.
8- پیگیری مخارج
روش‌هاي مختلفی برای پیگیری مخارج وجود دارد. اینکه شما از چه روشی مي‌خواهید استفاده کنید، زیاد مهم نیست، بلکه مطلب مهم این است که شما بتوانید هزینه‌ها و مخارج خود را تحت کنترل داشته باشید و به سمت عادت‌هاي خرید و هزینه کردن خوب پیش بروید. این یکی از بزرگ‌ترین دستاورد‌هاي شما در بحث آموزش مدیریت مالی خانواده خواهد بود. برای این کار بهتر است یک لیست از مخارج و خرج کردهای خود داشته باشید، اگر در مورد مخارج خود شروع به نوشتن کنید، از نتایج آن بسیار شگفت‌زده خواهید شد. پس از مدتی خواهید دید که خیلی از مخارج موجود در بودجه خانواده اصلا نیاز به تخصیص پول ندارد و بخش زیادی از این مخارج از بودجه شما حذف خواهد شد.
9- پس‌انداز‌هاي تخصصی
با توجه به وضعیت تحصیلات تکمیلی در کشور و حرکت در مسیر خصوصی‌سازی هر چه بیشتر این بخش، در آینده‌اي نزدیک همین حداقل تسهیلات آموزشی را که دولت برای کودکان در نظر گرفته است از دست خواهیم داد. بنابراین شما به عنوان والدین کودک باید این وظیفه را نیز خود تحمل کنید، پس بهتر است از همین حالا پس‌اندازی برای مدیریت هزینه‌هاي آموزشی کودکان خود در آینده کنار بگذارید. در سیستم بانکی نیز حساب‌هاي خوبی برای این منظور ایجاد شده است که خانواده‌ها مي‌توانند از این امکان برای تامین مالی آینده کودکان خود، به‌خصوص در زمینه امکانات آموزشی استفاده کنند.
10- به وجود آمدن فاجعه در صورت عدم مدیریت مالی صحیح
یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش طلاق در بین خانواده‌ها در کشور ما، به مباحث مالی خانواده بر مي‌گردد. تعداد زیادی از طلاق‌هاي ثبت شده در کشور، به دلیل مشکلات اقتصادی خانواده و عدم توانایی زوجین در کنترل مباحث مالی است. شما به عنوان والدین باید آگاه باشید که حرکت در مسیر مالی اشتباه مي‌تواند نتایج بسیار وحشتناکی برای شما و همسر و در نتیجه قرزندان‌تان داشته باشد.
منبع: سایت کارآفرینی
