این حجم قابل توجه داده، فرصتی برای کسب و کارهای آینده‌نگر در حوزه های مختلف ایجاد می‌کند تا روی آن داده‌ها سرمایه‌گذاری کنند؛ صنعت بانکداری هم از این قاعده مستثنی نیست.
با توجه به اینکه تقریبا نیمی از جمعیت بزرگسال جهان از بانکداری دیجیتال استفاده می‌کنند، موسسات مالی داده‌های کافی برای بازنگری در نحوه عملکرد خود دارند تا کارآمدتر، مشتری محورتر و در نتیجه سودآور شوند. در این مقاله قصد داریم به اهمیت کلان داده یا بیگ دیتا و همچنین راهکارهای مبتنی بر بیگ‌دیتا در حوزه بانکی بپردازیم و در پایان مختصری درباره فناوری مالی یا همان فین‌تک در ایران صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
تعریف بیگ‌دیتا در حوزه بانکی چیست؟
بیگ‌دیتا که در فارسی به آن کلان‌داده هم می‌گویند، می‌تواند به عنوان یک «دارایی» در تمام صنایع در نظر گرفته شود. با این حال بد نیست برای معرفی بیگ‌دیتا به تعریفی که توسط گارتنر ارائه شده است، استناد کنیم:
«بیگ‌دیتا عبارت است از داراریی‌های اطلاعاتی، با حجم بالا، سرعت بالا و با تنوع بالا که اشکال مقرون به صرفه و نوآورانه پردازش اطلاعات را ایجاب می‌کند تا بینش، تصمیم‌گیری و خودکارسازی فرآیندها را بهبود دهد.»
زمانی که صحبت از «بیگ‌دیتا در بانکداری» به میان می‌آید، در مورد یک پدیده بسیار گسترده‌تر صحبت می‌کنیم: تمام فعالیت‌های انجام شده در بازار محصولات مالی که یک ردپای دیجیتال بر جای می‌گذارند. اما این بیگ‌دیتا چه تاثیری می‌تواند در حوزه بانکی داشته باشد؟ به عبارت دیگر بانک‌ها با استفاده از این حجم داده، چه ارزشی می‌توانند خلق کنند
مزایای بیگ‌دیتا در بانکداری
حوزه بانکی، موتوری است که به اقتصادها، کشورها و سازمان‌ها قدرت می‌دهد. همچنین در هر ثانیه حجم عظیمی از داده تولید می‌کند. هر معامله، ردی از خود بر جای می‌گذارد و داده‌هایی را تولید می‌کند که قبلاً تصور می‌شد منفعل است و فقط برای حسابرسان برای اهداف حسابداری و حسابرسی کارایی دارد.
با این حال، زمانی که فناوری‌های بیگ‌دیتا در حوزه‌های دیگر مانند مراقبت‌های بهداشتی پتانسیل واقعی خود را نشان دادند، استفاده از داده‌هایی که پیش از این «بی‌ارزش» و «منسوخ» شمرده می‌شدند، شروع شد. در نتیجه پتانسیل و کارایی واقعی بیگ‌دیتا و امکان کسب بینش مالی از آن‌ها در حوزه مالی و بانکی مشاهده شد و سازمان‌ها فهمیدند که برای اهداف مختلفی می‌توانند از داده‌ها استفاده کنند. نکته جالب توجه این که در سال ۲۰۰۸ میلادی، کم کم ادغام فناوری‌های بیگ‌دیتا و هوش تجاری (BI) شروع شد و بانک‌ها و مؤسسات مالی توانستند وضعیت موجود را به چالش بکشند و به طور رسمی ظهور بیگ دیتا در حوزه بانکداری آغاز شد
همانطور که گفتیم، بیگ‌دیتا می‌تواند نقش پررنگی در بانک‌ها داشته باشد. چرا که در بانک‌ها ما انواع مختلفی از داده‌ها را به اشکال گوناگون تولید می‌شوند و این فرصت را پیش می‌آورند که صنعت بانکداری هر روز بیشتر و بیشتر با فناوری ادغام شود و خدمات بهرتی و شخصی‌سازس شده‌تری را با امنیت بسیار بالاتر ارائه دهد.
به طور کلی بیگ‌دیتا ۴ مزیت اصلی را برای صنعت بانکداری ارائه می‌دهد: ۱) ارائه راه‌حل‌های بانکی شخصی‌سازی شده به مشتریان ۲) تقسیم‌بندی (Segmentation) مشتریان ۳) تجزیه و تحلیل موثر بازخورد مشتریان ۴) تشخیص و پیشگیری از تقلب و کلاهبرداری مالی. در ادامه در مورد هر کدام از مزیت‌ها بیشتر توضیح می‌دهیم.
ارائه راه‌حل‌های بانکی شخصی‌سازی شده به مشتریان
هنگامی که بیگ‌دیتا با ابزارها و فناوری‌های موثر ترکیب شوند، بانک‌ها می‌توانند بر اساس داده‌های ورودی به درک بهتری از هر کدام از مشتریانشان برسند. این درک می‌تواند عادات سرمایه‌گذاری، عادات خرید، انگیزه سرمایه‌گذاری و پیشینه شخصی یا مالی آن‌ها شامل شود. به عنوان مثال، آن‌ها می‌توانند با داشتن مشخصات و داده‌های کامل مشتری، میزان ریزش احتمالی مشتریان را پیش‌بینی و از آن جلوگیری کنند.
تقسیم‌بندی (Segmentation) مشتریان
تقسیم بندی مشتریان در دسته‌بندی‌های مختلف، به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که با مناسب‌ترین کمپین‌های بازاریابی، مشتریان خود را بهتر مورد هدف قرار دهند. همچنین این کمپین‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که نیازهای آن‌ها را به شیوه‌ای معنادارتر برآورده کنند.
تجزیه و تحلیل موثر بازخورد مشتریان
ابزارهای Big Data می‌تواند با تجزیه و تحلیل بازخوردهای مشتریان، سؤالات، نظرات و نگرانی‌های مشتریان را در اختیار بانک‌ها قرار دهد. این کار به آن‌ها در پاسخگویی به موقع کمک می‌کند. ناگفته پیداست که اگر مشتریان معتقد باشند بانک‌هایشان برای بازخورد آن‌ها ارزش قائل هستند و به سرعت با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنند، به یک شرکت وفادار می‌مانند.
تشخیص و پیشگیری از تقلب و کلاهبرداری مالی
یکی از سخت ترین چالش های پیش روی صنعت بانکداری امروز، کشف تقلب و جلوگیری از تراکنش‌های مشکوک است. بیگ‌دیتا در بانکداری آن‌ها را قادر می‌سازد تا اطمینان حاصل کنند که هیچ تراکنشی خارج از چارچوب‌های تعیین شده انجام نمی‌شود.
بیگ‌دیتا همچنین ایمنی و امنیت کلی صنعت بانکداری را تضمین می‌کند. علاوه بر این، بانک‌ها می‌توانند از کلان داده‌ها برای جلوگیری از تقلب استفاده کنند و با نظارت بر الگوهای مخارج مشتریان و شناسایی رفتارهای غیرعادی، احساس امنیت بیشتری در مشتریان ایجاد کنند.
صنعت بانکداری در ایران
در دهه‌های اخیر تکنولوژی راه خود را به صنایع مالی ایران هم باز کرده است و موسسات مالی مختلف از بانک‌ها گرفته تا کارگزاری‌ها و صرافی‌ها بیشتر و بیشتر این تکنولوژی جدید را پذیرفته‌اند. کارگزاری آگاه که در حال حاضر یکی از برترین کارگزاری‌های فعال در ایران است، یکی از اولین موسسات مالی بود که استفاده از تکنولوژی را آغاز کرد. در همین راستا در سال ۹۱ یک شرکت آی‌تی به نام ویستا سامانه آسا را راه‌اندازی کرد تا متمرکزتر از قبل از تکنولوژی‌های روز دنیا استفاده کند.
ویستا سامانه آسا
شرکت IT ویستا سامانه آسا، بیش از یک دهه است که در زمینه فناوری مالی یا همان فین‌تک فعالیت می‌کند. این شرکت از تیم‌های مختلفی تشکیل شده است که تیم‌های هوش تجاری و دیتابیس هم جزء این تیم‌ها هستند و به طور مشخص روی تجزیه و تحلیل بیگ دیتا تمرکز دارند.
شرکت آسا که محصولات نام‌آشنایی مثل سامانه معاملاتی آسا تریدر، آوای آگاه و نرم‌افزار بانکی هارمونی را توسعه داده است، از ده‌ها تیم با حضور حدود ۴۰۰ نفر تشکیل شده است. با مراجعه به وبسایت رسمی ویستا سامانه آسا می‌توانید به اطلاعات دقیق‌تری از این شرکت برسید و در صورت تمایل رزومه خود را از طریق صفحه «همکاری با آسا» برای این شرکت ارسال کنید. این شرکت همچنین در صفحه بلاگ خود، در مقاله‌هایی منتشر می‌کند که مباحث مختلف مرتبط با طراحی و توسعه محصولات نرم‌افزاری را پوشش می‌دهد.
سخن پایانی
به طور کلی، صنایع زیادی وجود دارند که از بیگ‌دیتا برای بهینه‌سازی تصمیم‌گیری‌های خود، ارائه خدمات بهتر به مشتریان و در نتیجه کسب سود بیشتر بهره می‌برند. صنعت بانکداری هم یکی از این صنایع است. ارائه راه‌حل‌های بانکی شخصی‌سازی شده به مشتریان، تقسیم‌بندی (Segmentation) مشتریان،تجزیه و تحلیل موثر بازخورد مشتریان و تشخیص و پیشگیری از تقلب و کلاهبرداری مالی، مزیت‌هایی هستند که بیگ‌دیتا در اختیار صنایع مالی و بانکی قرار می‌دهد. در ایران هم موسسات مالی مختلفی، مانند کارگزاری آگاه از بیگ‌دیتا به طور جدی استفاده می‌کنند و از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند.
