پرو

جمهوری پرو (به اسپانیایی: República del Perú) کشوری است در آمریکای جنوبی. پایتخت آن لیما است. این کشور از شمال با اکوادور و کلمبیا، از شرق با برزیل، از جنوب شرقی با بولیوی، از جنوب با شیلی و از غرب با اقیانوس آرام هم مرز است.

پرو علاوه بر این که به عنوان مهد امپراتوری اینکا شناخته می‌شود، وطن شمار زیادی از بومیان قارهٔ آمریکا است. از این رو، پرو کشوری است با پشتوانه غنی تاریخی و فرهنگی.

تاریخچه

از معروف ترین دوره‌های تاریخی در پرو، امپراتوری اینکاها پیش از ورود اسپانیایی‌ها به این کشور را می‌توان نام برد. نخستین اسپانیایی‌ها در سدهٔ ۱۶ میلادی وارد این کشور شدند و این سرزمین به مستعمرهٔ اسپانیا تبدیل گشت. پرو استقلال خود از اسپانیا را در روز ۲۸ ژوئیه سال ۱۸۲۱ میلادی اعلام کرد.

سیاست

سیاست های سابق پرو در یک چارچوب نظام ریاست جمهوری و دموکراتیک پارلمانی قرار گرفته‌است که از طریق آن رئیس جمهور پرو هم به عنوان رئیس کشور و هم رئیس دولت و هم در یک نظام چندحزبی جمع گرا قرار می‌گیرد. قدرت اجرائی نیز در اختیار دولت است. قدرت قانونگذاری بین هردو بخش دولت و کنگره تقسیم می‌شود. قوه قضائیه از دو قوه مجریه و مقننه مستقل به‌شمار می‌آید.

جغرافیا

پرو با مساحتی بالغ بر۱۲۸۲۲۲۰ کیلومتر مربع (پس از مغولستان) بیستمین کشور جهان از لحاظ وسعت می‌باشد.

قلمرو پرو با داشتن مساحتی بالغ بر ۱٬۲۸۵٬۲۲۰ کیلومتر مربع، با کشورهای اکوادور و کلمبیا از شمال، برزیل و بولیوی از شرق، و بالاخره شیلی و بولیوی از جنوب هم مرز است. از سمت غرب در کنار اقیانوس آرام واقع شده‌است. این کشور دارای جمعیتی بیش از ۲۷ میلیون نفر بوده که به زبان اسپانیایی تکلم می‌کنند، و دیگر مردم دو زبانه به زبانهای کوئچوا یا زبان آیمارا و دیگر زبانهای بومی صحبت می‌کنند.

شرق پرو عمدتاً شامل جنگلهای مرطوب گرمسیری از جنگل بارانی آمازون، که بزرگترین در نوع خود است، تشکیل می‌شود. در جنوب شرق در امتداد مرزش با بولیوی، دریاچه تیتیکاکا؛ مرتفع ترین دریاچه قابل کشتیرانی جهان قرار دارد. جلگه آلتیپلانو یک خور خشک شده‌است که در دامنه‌های کوه‌های آند در جنوب شرقی پرو واقع است. در امتداد مرز آن با شیلی، کویر آتاکاما، خشک ترین مکان روی سیاره زمین است.

دریای پرو، وطن مقدار فراوان و متنوعی از حیات آبزیان (ماهی) می‌باشد. صحرای سچورا در ساحل شمال غربی پرو در امتداد نوار ساحلی اقیانوس آرام واقع شده‌است.

رودخانه‌های اصلی پرو شامل اوکایالی، رود مارانیون، رود آمازون، (که از جریان مشترک رودهای مارانیون و اوکایالی به وجود آمده)، پوتومایو، پاستازا، رود ناپو، جوروا، و پوروس می‌باشد.

نژاد

پرو یکی از سه کشور آمریکای لاتین دارندهٔ بزرگترین جمعیت سرخ‌پوست است؛ حدود ٪۴۵ از کل مردم پرو را سرخ‌پوستان تشکیل می‌دهند. بیشتر آنها در کوه‌های آند جنوبی وجود دارند، اما بخش عمده‌ای از آنها نیز در ساحل جنوبی و مرکزی هستند که به دلیل مهاجرتهای گسترده داخلی برای کار از نواحی دور آند به شهرهای ساحلی به ویژه لیما، طی چهار دهه گذشته به آنجا آمده‌اند. در حالی که کوه‌های آند «قلب» مردم بومی پرو است، منطقه آمازونیای این کشور تقریباً ٪۶۰ کل محدوده ملی پرو و بندرگاه‌ها و گروه عمده‌ای از دسته‌های بومی را که تنها از طریق تنازع بقا با هم رقابت می‌کنند، تشکیل می‌دهد. اما، این سرزمینهای پست گرمسیری بطور پراکنده و نایکنواخت با جمعیت اشغال شده‌است.

دو گروه اصلی بومی و نژادی عبارتند از کوئچواس (متعلق به زیرگروه‌های گوناگون فرهنگی)، به همراه آیمارایی‌ها، که بیشتر در محدوده جنوبی کوه‌های آند یافت می‌شوند. نسبت فراوانی از جمعیت بومی که در سرزمینهای مرتفع آند زندگی می‌کنند هنوز به زبان کوئچوا یا زبان آیمارائی تکلم می‌نمایند، و دارای سنتهای فرهنگی پرشوری هستند، که برخی از آنها بخشی از قلمرو اینکا بوده، به شکلی قابل بحث پیشرفته‌ترین تمدن کشاورزی دنیا. در واقع، ده‌ها فرهنگ بومی نیز در سراسر کشور فراتر از کوه‌های آند و در خور آمازون پراکنده شده‌اند.