ادامه تحصیل
زمینه ادامه تحصیلات در مقطع دکتری در این رشته، چه در خارج و چه در داخل و بویژه بورسیه از سازمانهای گوناگون وجود دارد. لازم به ذکر است که رشته شهرسازی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در ایران دانشجو می پذیرد. در مقطع کارشناسی، نخستین گروه از دانشجویان رشته شهرسازی در سال ۱۳۸۲ فارغ التحصیل شدند. ولی در مقطع کارشناسی ارشد، این رشته از سابقه طولانی برخوردار است و در مقطع دکترا نیز تعدادی از دانشگاه های کشور شروع به فعالیت کرده اند و دانشجویانی نیز فارغ التحصیل شده اند.
درس های مهم در این رشته
ضرایب و عنوان درس های اختصاصی رشته ی شهر سازی در آزمون سراسری به شرح زیر است: ریاضیات:۴، فیزیک مکانیک:۴، شیمی:۱
برخی از دروس این رشته در طول تحصیل عبارت اند از: شهرشناسی، درک و بیان محیط شهری، بوم‌شناسی طبیعی و ریاضیات در شهرسازی، کارگاه بیان تصویری، کاربرد هندسه در شهرسازی ،زبان تخصصی .کاربرد نقشه‌برداری، کاربرد رایانه در شهرسازی، تاریخ و فرهنگ شهرنشینی جهان و ایران، آشنایی با مبانی معماری وساختمان، مبانی مهندسی شبکه حمل و نقل، کارگاه مهندسی شبکه حمل و نقل، مبانی مهندسی تأسیسات شهری، کارگاه مهندسی تأسیسات شهری، طراحی و کاربرد نظام اطلاعات ، آمار و روشهای کمی ، آشنایی با مصالح و ساخت ، جغرافیای شهری ، جامعه‌شناسی شهری ، اقتصاد شهری ، کارگاه مطالعات شهری، مبانی و روشهای برنامه‌ریزی شهری ، مبانی و روشهای طراحی شهری ، کارگاه برنامه‌ریزی شهری، کارگاه طراحی شهری، مبانی و روشهای برنامه‌ریزی مسکن ، کارگاه برنامه‌ریزی مسکن، کارگاه طرحهای اجرایی ، شناخت فضاهای شهری ایران ، روش تحقیق در شهرسازی ، کارگاه آماده سازی زمین، کارگاه برداشت کاربری ، طرح نهایی.
دانشگاه هایی که در رشته مهندسی شهرسازی پذیرش می کنند
رشته شهرسازی از سال ۱۳۶۵ در دانشگاه تهران تدریس می شود. قبل از انقلاب نیز برای مدت کوتاهی در سالهای ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ این رشته در دانشگاهها تدریس می شد. پس از دانشگاه تهران، در سال ۱۳۶۹، دانشگاه شهید بهشتی (دانشکده معماری و شهرسازی) در این رشته دانشجو پذیرفت. سپس دانشگاههای علم و صنعت، تربیت مدرس، شیراز ، هنر اصفهان و آزاد اسلامی نیز جهت تربیت کارشناسان شهرسازی اقدام به پذیرش دانشجو کردند. هم اکنون رشته مهندسی شهرسازی در مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش زیر را شامل می شود: برنامه ریزی شهری و طراحی شهری.
دانشگاه شیراز/ کارشناسی – کارشناسی ارشد / www.sumu.ac.ir
دانشگاه تهران/ کارشناسی – کارشناسی ارشد- دکتری/ www.ut.ac.ir
دانشگاه تربیت مدرس/ کارشناسی ارشد/ www.modares.ac.ir
دانشگاه شهید بهشتی/ کارشناسی ارشد/ www.sbu.ac,ir
دانشگاه علم و صنعت/ کارشناسی ارشد/ www.iust.ac.ir
دانشگاه هنر اصفهان/ کارشناسی و کارشناسی ارشد / www.ui.ac.ir
دانشگاه تربیت مدرس/ کارشناسی ارشد/ www.modares.ac.ir
دانشگاه ارومیه/ کارشناسی/ www.urmia- ac.ir
دانشگاه امام خمینی قزوین/ کارشناسی/ www.ikiu.ac.ir
دانشگاه گیلان/ کارشناسی/ www.gu.ac.ir
دانشگاه مازندران (بابلسر)/ کارشناسی/ www.umz.ac.ir
دانشگاه هنر (کرج)/ کارشناسی/ www.art.ac.ir
دانشگاه شهر کرد/ کارشناسی/ www.sku.ac.ir
دانشگاه کردستان/ کارشناسی/ www.uok.ac.ir
دانشگاه فردوسی مشهد / کارشناسی/ www.um.ac.ir
دانشگاه یزد/ کارشناسی/ www.yazduni.ac.ir
دانشگاه بجنورد/ کارشناسی
درس های رشته(لیسانس)
آشنایی با برنامه‌ریزی و طراحی محیط
آشنایی با مبانی معماری و ساختمان
آشنایی با مصالح و ساخت
آشنایی با منظرسازی شهری
آمار و روشهای کمی در شهرسازی
اقتصاد شهری
انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن
بوم‌شناسی طبیعی و انسانی
تاریخ اسلام
تاریخ و فرهنگ شهرنشینی جهان
تربیت بدنی ۲
جامعه شناسی شهری
جغرافیای شهری
حقوق و قوانین شهری
درآمدی بر شهرشناسی
درک و بیان محیط شهری
روش تحقیق در شهرسازی
زبان تخصصی
زبان خارجی
سمینار شهرسازی
شناخت فضاهای شهری ایران
طراحی و کاربرد نظام اطلاعات
طرح نهائی
علم و هنر شهرسازی
فارسی
مبانی اقتصاد
مبانی جامعه‌شناسی
مبانی جغرافیا
مبانی مهندسی تاسیسات شهری
مبانی مهندسی شبکه حمل و نقل
مبانی و روشهای برنامه ریزی مسکن
مبانی و روشهای برنامه‌ریزی شهری
مبانی و روشهای طراحی شهری
متون اسلامی (آموزش زبان عربی)
مدیریت و سازمان اجرایی شهری
معارف اسلامی ۲
کاربرد رایانه در شهرسازی
کاربرد ریاضیات در شهرسازی
کاربرد نقشه‌برداری در شهرسازی
کاربرد هندسه در شهرسازی
کارگاه آماده‌سازی زمین
کارگاه برداشت کالبدی
کارگاه برنامه‌ریزی شهری (کاربری زمین)
کارگاه برنامه‌ریزی مسکن
کارگاه بیان تصویری ۱
کارگاه بیان تصویری ۲
کارگاه طراحی شهری
کارگاه طرحهای اجرایی
کارگاه مطالعات شهری
کارگاه مهندسی تاسیسات شهری
کارگاه مهندسی شبکه حل و نقل
ارشد:
معرفی رشته
شهرسازي دانشي ميان‌رشته‌اي است، كه به بررسي كليه روابط موجود در يك شهر و محيط پيراموني ان، به‌عنوان يك نظام پويا مي‌پردازد. شهرساز در اين بين به‌عنوان سياست‌گزار و هماهنگ‌كننده معماران، مهندسين عمران، اقتصاددانان، جامعه‌شناسان و… نقش خود را ايفا مي‌كند.دانشجويان اين رشته بايد تا حدودي با طراحي آشنا بوده و داراي ذوق و استعداد هنري نيز باشند. همچنين بايستي به مسائل اجتماعي و انساني، اقتصادي و مسائل فني علاقه‌مند باشند و در طي دوره تحصيل، بايستي كارهاي تحقيقاتي و پژوهشي فراواني انجام دهند.دانش‌آموختگان اين دوره، قدرت طراحي و اجراي طرحهاي سكونت‌گاه‌هاي شهرك و يا در حال شهر شدن را در چارچوب آموخته‌هاي خود دارا بوده و آمادگي لازم جهت تهيه طرحهاي شهري با گروه‌هاي تخصصي را خواهند داشت.هم‌اكنون رشته شهرسازي در مقطع كارشناسي ارشد شامل دو گرايش برنامه‌ريزي شهري و منطقه‌اي و طراحي شهري است. البته قرار است در طي سال‌هاي آتي، گرايش‌هايي چون برنامه‌ريزي منطقه‌اي، مديريت شهري و برنامه‌ريزي مسكن نيز جزء زيرشاخه‌هاي رشته شهرسازي قرار گيرند و به رشته‌هاي دانشگاهي در مقطع كارشناسي ارشد اضافه شوند.
گرایش ها وابعاد مختلف دوره در کارشناسی ارشد
توانايي‌هاي لازم براي داوطلبان
مهمترين توانايي كه دانشجويان اين رشته بايد داشته باشند، توانايي شركت در يك كار گروهي است. از آنجايي كه فعاليت‌‌هاي مرتبط با اين رشته نياز به تشكيل يك گروه است، فردي كه وارد اين رشته مي‌شود بايد توانايي عضوي از گروه بودن و مطابقت با ساير اعضاء را داشته باشد.
رشته شهرسازي سرشار از عدم قطعيت‌هاست، مسائلي كه از ديدگاه‌هاي مختلف قابل تحليل هستند و نميتوان در بسياري موارد در مورد آن‌ها اظهار نظر قطعي نمود. شهرسازي با خط كشيدن بر روي نقشه‌ها حاصل نمي‌شود و دانشجويان بايد توانايي پذيرش ديدگاه‌هاي متفاوت را داشته باشند و بتوانند در مباحث بدون غرض‌ورزي ديدگاه‌هاي خود را مطرح كنند.
علاوه بر موارد مذكور، به تبع دروس و ارائه شونده در اين رشته كه مباحث تئوري و عملي را شامل مي‌شود، دانشجويان بايد توانايي پرداختن به هر دو مورد را داشته باشند و بتوانند مباحث تئوري و عملي را در كنار هم پيش ببرند.
زمینه های اشتغال
تخصص‌هاي مرتبط با سامان‌دهي مسائل شهري از جمله تخصص‌هاي مورد نياز كشور است. با توجه به وضعيت فعلي شهرها و فضاهاي شهري نياز فراواني به افراد متخصص در اين رشته وجود دارد. علاوه بر اين پويايي شهرها، دگرگوني شرايط و …… موجب تداوم اين نياز شده است. در واقع نميتوان در يك مقطع زماني طرحي براي شهر يا قسمتي از آن تهيه كرد و كار را تمام شده فرض نمود بلكه در طول روند رشد و توسعه شهرها بايد بطور مداوم آن‌ها را مورد بازبيني و كنترل قرارداد كه اين كار در شمار وظايف شهرسازان قرار مي‌گيرد.
وضعیت نیاز کشور به این رشته:
در ايران تا ۵ سال پيش رشته شهرسازي تنها در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري وجود داشته است و به تازگي مدت كوتاهي است در مقطع كارشناسي نيز فعاليت‌هايي صورت گرفته است، بنابراين بازار كار اشباع نشده است.
زمينه‌هاي كاري رشته شهرسازي بسيار متنوع است. در بخش دولتي سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور، شهرداري‌ها، وزارت كشور، استانداري‌ها، وزارت مسكن و شهرسازي و ارگانهاي وابسته و….. و در بخش‌هاي خصوصي شركت‌هاي مهندسين مشاور شهرسازي، معماري و برنامه‌ريزي منطقه‌اي و……. از جمله مراكزي‌اند كه فارغ‌التحصيلان رشته شهرسازي مي‌توانند در آن فعاليت نمايند.
در پايان به برخي از زمينه‌هاي كاري اشاره مي‌شود:
۱- تهيه طرحهاي شهري و منطقه‌اي (جامع، تفصيلي و……)
۲- مشاوره در امور شهري و منطقه‌اي به مديران رده بالا
۳- فعاليت در شهرداري‌ها
۴- فعاليت در استانداردي‌ها
۵- فعاليت در وزارت‌خانه‌هاي مسكوني و شهرسازي، كشور و…….
۶- برنامه‌ريزي و طراحي شهرك‌هاي گوناگون
۷- برنامه‌ريزي و طراحي شهرهاي جديد
۸- فعاليت در مشاوران خصوصي، شهرسازي ، معماري و….
۹- تدريس دانشگاهي
۱۰- فعاليت گروهي با ساير تخصص‌ها در پروژه‌هاي گوناگون
