اطلاعات دانشگاهی رشته مدیریت اجرایی
مجموعه مديـريت اجرايي در ایران و در مقطع کارشناسی ارشد به سه گرایش 1) مـديريت اجـرايي2 MBA (3) مديريت امور شهری تقسیم می شود.
ضرایب دروس امتحانی مدیریت اجرایی EMBAبه صورت زیر می باشد:
۱. زبان عمومی و تخصصی( انگلیسی) : ۱
۲. استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه رشته مدیریت : ۲
۳. دانش مسایل روز در زمینه مدیریت مؤسسات تولیدی , خدماتی و عمرانی : 2
۴. نظریه های عمومی مدیریت : ۲
۵.زبان فارسی : ۱
۶.ریاضیات عمومی ۱و ۲ دوره فنی و مهندسی : ۰
و ضرایب دروس امتحانی مدیریت MBA ،
۱.زبان عمومی و تخصصی ( انگلیسی) : ۰
۲.استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه رشته مدیریت : ۲
۳.دانش مسایل روز در زمینه مدیریت مؤسسات تولیدی , خدماتی و عمرانی : 0
۴.نظریه های عمومی مدیریت : ۰
۵.زبان فارسی : ۰
۶.ریاضیات عمومی ۱و ۲ دوره فنی و مهندسی : ۲
۷.زبان تخصصی:۱
در سال های اخیر، رشته “مدیریت اجرایی” برای عده ای جذاب به نظر رسیده است و به اعتقاد آنان این رشته بنا به دلایلی با ویژگی های مثبت مضاعف می باشد. در حالی که عده ای نیز معتقدند دانشجویان MBA به مراتب آموزش های کاملتری در زمینه مدیریت می بینند.
در حالی کهMBA با تئوری های روز مدیریت مرتبط است، کسانی که در رشته مدیریت اجرایی تحصیل می کنند یا تحصیل کرده اند سعی در افزایش تجارب شخصی دارند.
مدیریت اجرایی مدنظر اشخاص باتجربه است که به طور آگاهانه قصد دارند، توانایی خود را برای شکل دهی ایده هایشان بالا ببرند تا مهارت در مدیریت. در مقابل،MBA مورد تقاضای جوانترهاست که تمایل دارند مهارتشان را در مدیریت بالا ببرند.
در مدیریت اجرایی دید، مدیریتی تر است اما در MBA نگاه فنی به مسائل مدیریتی بیشتر است.اما آن چه که در این میان مشترک و البته مهم است این است که:
دوره كارشناسي ارشد MBA به صورت كارشناسي ارشد ناپيوسته و آموزشي است. باتوجه به نام این رشته، که نام انگلیسی کوتاه شده “کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی” است پیداست که دوره حداقل با دو سال آموزش همراه است، پس دوره کوتاه مدت مدیریت MBA که توسط برخی موسسات تبلیغ می شود نمی تواند مفهوم داشته باشد و کسانی که چنین تبلیغی می کنند در اشتباهند و باید نامی مناسب برای دوره های مدیریتی کوتاه مدت خود انتخاب کنند تا داوطلبان را نیز دچار اشتباه نکنند. اين دوره در اكثر نظامهاي آموزش عالي كشورهاي پيشرفته و در حال توسعه ارائه ميشود . باتوجه به اينكه فارغ التحصيلان رشته هاي مختلف و به خصوص رشته هاي فني و مهندسي وارد اين دوره مي شوند و بايد با مباني و اصول مديريت علمي و دانش روز مديريت در حوزه هاي مختلف آشنا شوند، طول دروه حداقل 2 و حد اكثر 3 سال بوده و تعداد واحدهاي لازم براي فارغ التحصيل شدن بر خلاف ساير فوق ليسانسها که ۳۶ واحد است 58 واحد درسي است. بنابراين دانشجويان اين دوره، مانند ساير دانشجوياني كه در ساير نقاط جهان در اين رشته به تحصيل مي پردازند، براي تكميل دوره خود در طي 2 سال يا 4 ترم بايد به طور متوسط در هر نيمسال تحصيلي حدود 14 واحد درسي را بگذرانند. به اين لحاظ دوره كارشناسي ارشد MBA ، دوره سنگين و پر كاري است و دانشجوياني كه وارد اين دوره ميشوند بايد از لحاظ استعداد و فرصت مطالعه و تحصيل در وضعيت خوبي قرار داشته باشند.
برای رشته MBA حدود 30 گرایش مختلف در کشورهای مختلف تعریف شده است. اما چهار گرایش اصلی این رشته که تقریبا در همه دانشگاه ها تدریس می شوند به شرح زیر است:
۱- بازاریابی و مدیریت فروش ( Marketing )
۲- مدیریت مالی و مدیریت موسسات مالی ( Finance )
۳- مدیریت تولید و سیستمهای تولید و پروژه ( Operation )
۴- مدیریت منابع انسانی ( Human Resources )
امروزه حتی MBA با گرایش هایی مانند تجارت الکترونیک و فن آوری اطلاعات نیز ارائه می شود که نشان از انعطاف پذیری بالا و نیاز روز افزون به فارغ التحصیلان این رشته است.
متاسفانه امروزه بسیاری بدون توجه به محتوای MBA آن را با نام مدیریت سازمان می شناسند و تنها به بخش بسیار کوچکی از اهدافی که در این دوره بررسی می شود می پردازند. اگر بخواهیم تعریفی دقیقتر از اهداف MBA داشته باشیم باید توجه داشت که هدف این دوره پذیرش فارغ التحصیلان دوره های کارشناسی در رشته های مختلف به خصوص رشته های فنی و مهندسی و پرورش افرادی است که قادر باشند در زمینه های ذیل انجام وظیفه نمایند:
(۱) اداره و راهبری مؤثر و کارآمد سازمان یا یک بخش تخصصی از آن نظیر بخش های تولیدی، بازاریابی و فروش، اطلاعات و مالی
(۲) ایجاد تحول در یک بخش تخصصی سازمان
(۳) طراحی، هدایت و رهبری تحول در کل سازمان پس از کسب تجارب عملی در مدیریت
(۴) کارآفرینی با ایجاد فعالیت های جدید در درون سازمان و یا ایجاد سازمانهای جدید
(۵) ارائه خدمات مشاوره ای و مطالعاتی در زمینه های مزبور به مدیران سازمانهای اقتصادی و اجتماعی
افرادیکه در این دوره پذیرفته می شوند، حداقل دوره کارشناسی را در یکی از رشته های دانشگاهی گذرانده و با حوزه تخصصی دوره کارشناسی آشنائی پیدا کرده اند. این افراد پس از فرا گرفتن دانش مدیریت و تمرین مهارتهای مدیریتی در این دوره، نیروهای ارزنده ای خواهند شد که می توانند با ترکیب دانش تخصصی و مدیریتی خود در جهت تحقق هدفهای بالا نقش مهمی در بهبود مدیریت جامعه ایفا نمایند
طول دوره و شرایط ورود MBA
دوره کارشناسی ارشد MBA به صورت کارشناسی ارشد ناپیوسته و آموزشی است. این دوره به نام دوره MBA در اکثر نظامهای آموزش عالی کشورهای پیشرفته و در حال توسعه ارائه می شود. با توجه به اینکه فارغ التحصیلان رشته های مختلف و به خصوص رشته های فنی و مهندسی وارد این دوره می شوند و باید با مبانی و اصول مدیریت علمی و دانش روز مدیریت در حوزه های مختلف آشنا شوند، طول دوره حداقل 2 و حداکثر 3 سال بوده و تعداد واحدهای لازم برای فارغ التحصیل شدن بر خلاف سایر فوق لیسانسها که 32 واحد است 58 واحد درسی است. بنابراین دانشجویان این دوره، مانند سایر دانشجویانی که در سایر نقاط جهان در این رشته به تحصیل می پردازند، برای تکمیل دوره خود در طی 2 سال یا 4 ترم باید به طور متوسط در هر نیمسال تحصیلی حدود 14 واحد درسی را بگذرانند. به این لحاظ دوره کارشناسی ارشد MBA ، دوره سنگین و پر کاری است و دانشجویانی که وارد این دوره می شوند باید از لحاظ استعداد و فرصت مطالعه و تحصیل در وضعیت خوبی قرار داشته باشند.
طول دوره هایMBA و EMBA:
دوره کارشناسی ارشد مدیریت (MBA) بصورت کارشناسی ارشد ناپیوسته و آموزشی است با توجه به اینکه فارغالتحصیلان رشتههای مختلف و به خصوص رشتههای فنی و مهندسی وارد این دوره میشوند و باید به مبانی و اصول مدیریت عملی و دانش روز مدیریت در حوزههای مختلف آشنا شوند. طول دوره حداقل ۲ و حداکثر ۳ سال بوده و تعداد واحدهای لازم برای فارغالتحصیل شدن ۵۷ واحد درسی است.اما EMBAدارای 34 واحد با حداکثر 10 واحد پیش نیاز می باشد
دانشگاههای ارائه دهنده رشته مدیریت شهری – آزاد
این گرایش در دانشگاه آزاد در چهار سال گذشته (۸۷-۸۸-۸۹-۹۰) تنها در واحد علوم و تحقیقات تهران دایر بوده است.
داوطلبان رشته مدیریت شهری باید حداقل ۵ سال سابقه کار ترجیحاً در حوزه مطالعات شهری یا خدمات شهری پس از اخذ لیسانس را داشته و گذراندن دروس کمبود و موفقیت در مصاحبه ورودی از شرایط تحصیل در این دوره است.
گروه بندی دروس دوره کارشناسی ارشد MBA
برنامه دوره کارشناسی ارشد MBA شامل 58 واحد نیمسالی به شرح ذیل است :
الف- دانش زیر بنائی مدیریت ۱۹ واحد
ب- دانش عملیات پنجگانه مدیران ۱۵ واحد
ج- دانش یک حوزه تخصصی ۲۱ واحد
د- پروژه کارشناسی ارشد ۳ واحد
هدف دروس ارائه شده در هریک از گروه های مزبور به شرح زیر است:
الف- در گروه دروس مربوط به دانش زیر بنائی مدیریت، دانشجویان با زیرساخت های دانش مدیریت آشنا می شوند. این زیرساخت ها در زمینه های علوم اقتصادی، حسابداری، روشهای کمی در تصمیم گیری و بهینه سازی، سیستمهای اطلاعاتی، حقوق تجارت و ارتباطات قراردارد.
ب- در گروه مربوط به دانش عملیات پنجگانه مدیریت دانشجویان با مبانی نظری مربوط به عملیات اصلی مدیران آشنا می شوند. دانشجویان صرفنظر از گرایش تخصصی خود در این دوره کارشناسی ارشد لازمست با نظریات و تئوریهای موجود در حوزه عملیات اصلی همه مدیران شامل برنامه ریزی، کنترل، سازماندهی، مدیریت نیروی انسانی، رهبری و رفتار سازمانی آشنا شوند. در حوزه رهبری و رفتار سازمانی، روانشناسی و رفتار انسانی نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت.
ج- در گروه دروس مربوط به دانش یک حوزه تخصصی، دانشجویان با دانش و فنون یک حوزه تخصصی مدیریت به طور عمیقتر آشنا میشوند. امروزه با گسترش رشته مدیریت، هر یک از حوزه های تخصصی آن نظیر مدیریت عملیات، مدیر مالی و یا مدیریت استراتژیک حاوی نظریه ها و مطالب گسترده و عمیقی است که فراگیری همه آنها در یک دوره کارشناسی ارشد عملی و ضروری نیست. در واقع دانشجویان دوره کارشناسی ارشد با توجه به علاقه خود و امکانات مرکز آموزشی محل تحصیل خود میتوانند به طور عمیق فقط وارد یک حوزه تخصصی شود. لذا ۲۱ واحد درسی در هر یک از ده حوزه تخصصی ارائه میشود. حوزه های تخصصی عبارتند از :
۱- استراتژی ۲- اقتصاد مدیریت ۳- مدیریت بازاریابی ۴- مدیریت تکنولوژی ۵- مدیریت توسعه سازمان و منابع انسانی ۶- مدیریت دینامیک سیستمها ۷- سیستمهای اطلاعاتی مدیریت ۸- مدیریت عملیات ۹- کارآفرینی و ۱۰- مدیریت مالی است.
علاوه بر ده حوزه تخصصی مزبور یک حوزه عمومی نیز در نظر گرفته شده است تا دانشجویان بتوانند با موافقت آموزش دانشکده ترکیبی از دروس دو یا چند حوزه را مطابق با نیازها و علایق خود انتخاب نمایند.
د- علاوه بر دروس تخصصی، دانشجویان موظف به انجام یک پروژه به ارزش ۳ واحد در حوزه تخصصی خود میباشند. هدف از انجام این پروژه کاربرد دانش تخصصی کسب شده در ارتباط با یک مورد عملی است.
نظر به اینکه دانشجویان از گرایش های مختلف وارد این دوره خواهند شد، لذا برای موفقیت در واحدهای درسی مزبور میبایست در صورت ضرورت چند درس را به عنوان پیش نیاز اخذ نمایند. بدیهی است چنانچه درسی از دروس پیشنیاز در مقاطع تحصیلی قبلی اخذ شده باشد، در صورت موافقت دانشکده دانشجو از گذاراندن مجدد آن معاف خواهد بود.
دو نکته مهم :
۱- علاوه بر دروس تخصصی، دانشجویان موظف به انجام یک پروژه پایان تحصیل به ارزش ۳ واحد هستند. این پروژه بیشتر جنبه کاربردی دارد و هدف از آن آشنائی دانشجویان با مشکلات کاربرد مباحث تئوریک در عمل است.
۲- برای آشنائی دانشجویان با مسائل سازمانها در حوزه های تخصصی دو دوره کارورزی نیز در نظر گرفته شده است. کارورزی اول در تابستان سال اول تحصیل و کارورزی دوم در تابستان سال دوم انجام خواهد گرفت. در هر دوره کارورزی دانشجویان موظف به سپری کردن ۲۴۰ ساعت در یکی از سازمانهای خدماتی یا تولیدی در ارتباط با حوزه تخصصی مورد علاقه خود هستند. در انتهای هر کارورزی دانشجو ملزم به ارائه گزارش کار و دفاع از آن در مقابل یک هیأت منصفه خواهد بود. درس کارورزی دارای واحد و نمره نیست، بلکه بصورت قبول یا رد در کارنامه دانشجو وارد خواهد شد.