نگاهی به سامانه اتوبوس‌های تندروی جهان+ عکس

حدود ۲۰ سال پیش، سامانه اتوبوس‌های تندرو (BRT) تنها در چند شهر جهان وجود داشت اما به سرعت به راه‌حلی قابل قبول و عملی برای کاهش چالش‌های حمل‌ونقل و جابه‌جایی ساکنان شهرهای پرجمعیت تبدیل شد.

سامانه‌ اتوبوس‌های تندرو برای اولین بار در شهرهای آمریکای لاتین همچون «کوریتیبا»، «سائوپائولو» و «پورتو آلگره» در برزیل و سپس در شهر «بوگوتا» در کلمبیا در حدود دو دهه پیش راه‌اندازی شد و به ویژه تجربه موفق بوگوتا دیگر شهرهای جهان را به استفاده از این سامانه کارآمد تشویق کرد. در سامانه اتوبوس‌های تندرو، تمهیدات مختلفی به منظور افزایش کیفیت و بهره‌وری، کاهش اتلاف وقت مسافران و در نتیجه بالا رفتن میزان رضایتمندی آنان به کار گرفته می‌شود.

کوریتیبا

اکنون بیش از نیمی از جمعیت جهان ساکن شهرها هستند و با تحقق پیش‌بینی‌ها مبنی بر افزایش جمعیت جهان و رسیدن آن به بیش از 9 میلیارد نفر، ضروری است که تعداد بیشتری از شهرهای بزرگ به سیستم سامانه اتوبوس‌های تندرو در ساختار حمل‌و‌نقل شهری مجهز شوند. سامانه اتوبوس‌های تندرو در مقایسه با دیگر وسایل و شیوه‌های حمل‌ونقل از جمله سیستم قطار درون شهری، یک گزینه حمل و نقلی بادوام‌تر و به نسبت ارزان‌تر محسوب می‌شود.

علاوه بر این، مسئولان بیشتر شهرهای جهان به دنبال فراهم آوردن شرایطی هستند تا شهروندانشان از این سامانه و امکانات آن برخوردار شوند. در سال ۲۰۱۰ میلادی، بیش از ۱۵ شهر در جهان عملیات راه‌اندازی سامانه اتوبوس‌های تندرو را آغاز کردند که نسبت به سال 2009 میلادی، رشد 13 درصدی داشته است. همچنین هفت شهر دیگر به ارتقاء سیستم موجود پرداختند، 49 شهر راه اندازی این سیستم را در برنامه خود قرار داده و راه اندازی سامانه اتوبوس‌های تندرو در 31 کشور دیگر آغاز شده است.

در بررسی موسسه «سیاست توسعه و حمل ونقل» آمریکا مشخص شد که در شهر «گوانگژو» واقع در چین روزانه نزدیک به 800 هزار مسافر با اتوبوس‌های تندرو جابه‌جا می‌شوند.

گوانگژو

سامانه اتوبوس‌های تندرو موضوعی حیاتی برای شهرهایی است که به دنبال شیوه‌هایی کاربردی هستند تا بتوانند تعداد افراد بیشتری را با هزینه کمتر جابه‌جا کند. یکی از بهترین شیوه‌ها استفاده از سامانه اتوبوس‌های تندرو است که با اختصاص مسیرهای ویژه به این اتوبوس‌ها، ‌ترافیک کمتری در انتظار مسافران آن است.

امروزه سامانه اتوبوس‌های تندرو یکی از سریعترین سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی در حال پیشرفت به حساب می‌آید. تقریبا 134 شهر در 36 کشور جهان از «بوگوتا» تا «پکن» این سیستم را به کار گرفته‌اند و روزانه به بیش از 22 میلیون مسافر خدمات‌رسانی می‌کنند.

در واقع سامانه اتوبوس‌های تندرو، نوعی سیستم حمل‌ونقل عمومی با کارایی بالاست که هدف آن ترکیب کردن خطوط اتوبوس با ایستگاه‌ها و خودروهایی با کیفیت بالاست. در اغلب کشورها به طور معمول سامانه اتوبوس‌های تندرو با سرمایه‌گذاری قابل توجه در ایستگاه‌های سرپوشیده و درهای شیشه‌ای، کیوسک‌های مخصوص فروش بلیط و اطلاع‌رسانی شناخته می‌شود.

ایستگاه‌های متعلق به این اتوبوس‌ها دارای ورودی و خروجی‌های متعددی هستند تا مسافران بتوانند به راحتی از این سیستم استفاده کنند. همچنین در طراحی این ایستگاه‌ها سهولت رفت و آمد برای افراد معلول در سوار و پیاده شدن در نظر گرفته شده است.

این سامانه اتوبوسرانی که از سیستم پیچیده‌ای برخوردار است به مسافران این امکان را می‌دهد تا پیش از سوار شدن، کرایه خود را پرداخت کنند و در نتیجه جابه‌جایی مسافران را تسهیل و تسریع می‌کند. همچنین برای راحتی مسافران یک سیستم اطلاع‌رسانی برای این سامانه‌ در نظر گرفته شده که زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه را اعلام می‌کند. سامانه اتوبوس‌های تندرو در کشورهای مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است که در قاره آفریقا می‌توان به کشورهای نیجریه، آفریقای جنوبی و تانزانیا اشاره کرد.

مردم نیجریه اولین شهروندانی در قاره آفریقا بودند که از این سیستم بهره‌مند شدند. همچنین قرار است تا سال 2014 میلادی، سامانه اتوبوس‌های تندرو در «کامپالا» پایتخت اوگاندا نیز به بهره‌برداری برسد. در قاره آسیا نیز می‌توان به کشورهای متعددی از جمله چین، هند، اندونزی، ژاپن، اردن، کره و پاکستان اشاره کرد که از این سیستم پیشرفته حمل‌ونقل شهری بهره‌مند هستند.

همچنین سامانه اتوبوس‌های تندرو در «جاکارتا» پایتخت اندونزی با پوشش مسافتی حدود 172 کیلومتر، روزانه حدود 340 هزار مسافر را جابه‌جا می‌کند و 520 اتوبوس مسئول جابه‌جا کردن مسافران هستند. با این ظرفیت سامانه اتوبوس‌های تندرو در جاکارتا موسوم به «ترنس جاکارتا» هم‌اکنون طولانی‌ترین سیستم BRT در جهان محسوب می‌شود.

جاکارتا

در اروپا نیز فرانسه، هلند، اسپانیا، سوئد، ترکیه و انگلیس از این سیستم پیشرفته برخوردارند. کلمبیا، آرژانتین، برزیل، شیلی، اکوادور و ونزوئلا در آمریکای جنوبی از خدمات سامانه اتوبوس‌های تندرو بهره‌مند هستند. در آمریکا نیز روزانه 293 هزار مسافر از این اتوبوس‌ها استفاده می‌کنند و شهرهای «نیویورک‌سیتی»، «پیتسبورگ» و «بوستون» از این حیث به ترتیب در رتبه اول تا سوم قرار دارند.