طرح ریاضت اقتصادی چه تاثیری بر اقتصاد می گذارد؟

“بسته های ریاضت اقتصادی” مدتی است که میهمان ناخوانده و دوست نداشتنی مردم برخی از کشورهای اروپایی شده است. بسته هایی که قرار است فرشته نجات اقتصاد بحران زده حال حاضر اروپا باشند، هر چند اعتراض ها چیزی دیگری را نشان می دهد.

به گزارش بانکی دات آی آر، برای اینکه بتوان از تاثیر این ریاضت ها بر اقتصاد اروپا تعریف روشنی ارائه کرد، در درجه اول باید مفهوم “بسته ریاضت اقتصادی” به روشنی مشخص شود. اما ریاضت اقتصادی چیست؟ و چرا راهکار برون رفت از بحران تلقی می شود.

تعریف “بسته ریاضت اقتصادی”

ریاضت اقتصادی به طرحی گفته می‌شود که دولت‌ها برای کاهش هزینه‌ها و رفع کسری بودجه، به کاهش و یا حذف ارائه برخی خدمات و مزایای عمومی دست می‌زنند. این طرح که به منظور مقابله با کسری بودجه توسط برخی دولت‌ها انجام می‌شود گاهی اوقات به افزایش میزان مالیات و افزایش دریافت وام‌ها و کمک‌های مالی خارجی می‌انجامد.

هدف از اجرای طرح های ریاضت اقتصادی بازگرداندن اعتماد از دست رفته، بهبود وضعیت مالی کشورها و توانمند کردن کشورها برای بازیابی طولانی مدت است.

ریاضت چه عایدی برای اقتصاد دارد؟

اینکه بر اقتصاد و شرایط بحران زده اش ریاضت و سختی تحمیل شود، در ظاهر اصلا کار خوشایندی به نظر نمی رسد، اما همانطور که در بالا نیز گفته شد، می تواند به بازیابی درازمدت اقتصاد کمک کند.

از جمله نتایجی که اجرای طرح های ریاضتی بر اقتصاد دارد، می توان موارد زیر را نام برد:

کاهش تقاضا

قطع برخی هزینه های دولتی و نیز بالا بردن مالیات منجر به پایین آمدن تقاضای کل و رشد اقتصادی می شود. در صورتی که در تولید کاهش شدید بوجود آید، شرکت ها میزان استخدام ها را کاهش داده و در نتیجه بیکاری بیشتر می شود.

همچنین کاهش هزینه های دولتی می تواند کارکنان بخش خدمات عمومی را به نیروهای زائد تبدیل کند. به علاوه پوشش رسانه ای “فشارهای ریاضتی” به سمت کاهش مشتری و اعتماد به کسب و کار می شود.

ترس از از دست دادن شغل و انتظار برای کاهش رشد، مشتری را ترغیب به پس انداز به جای هزینه کردن می کند و این یعنی کاهش تقاضا.

کاهش تورم

قطع برخی هزینه های دولتی می تواند به کاهش تورم بیانجامد. در وهله اول، کاهش شدید در تقاضای کل منجر به کاهش فشارهای ناشی از تورم می شود.

همچنین اگر دولت حقوق کارکنان بخش خدمات عمومی را محدود کند، این حقوق ها در سراشیبی سقوط قرار خواهد گرفت. رشد پایین میزان حقوق و دستمزد نقش اساسی در کاهش فشار تورم اولیه و اساسی دارد.

رقابت

امید ارائه دهندگان طرح ریاضت اقتصادی این است که فشارهای ناشی از بسته های ریاضتی در کاهش هزینه ها و قیمت ها نقش ایفا کند. فیمت پایین تر نیز به بهبود شرایط رقابتی کمک می کند. این مسئله به ویژه برای کشورهای ایرلند، یونان و اسپانیا حائز اهمیت است.

در سالهای شکوفایی آنها بازار غیررقابتی داشتند که منجر به کاهش تقاضا برای صادرات و کسری حساب های جاری شد. فشارها برای جلوگیری از داشتن اقتصاد دارای تورم باید بتواند صادرات را رقابتی تر کند.

مقابله با کسری بودجه

مالیات بالا و هزینه های پایین به معنای بهبود وضعیت کسری بودجه یک دولت است. این امر حتی در دراز مدت هم می تواند اوضاع مالی عمومی را بهبود بخشد.

این درحالیست که اگر فشارهای ناشی از ریاضت باعث کاهش رشد اقتصادی شود، دولت هم باید منتظر سقوط در میزان درآمدهای مالیاتی ادواری باشد. همچنین در صورتی که فشارهای ریاضتی به بیکاری بیانجامد، دولت را مجبور به صرف هزینه های بالاتر برای کمک های بیشتر کند.

اثر ریاضت اقتصادی چگونه خود را نشان می دهد؟

اما اینکه بسته های ریاضت اقتصادی چگونه و به چه نحوی خود را در یک کشور نشان می دهند، هم موضوعی است که باید مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه از چگونگی تاثیر این سختی های اقتصادی بر اقتصاد می گوییم:

انعطاف پذیری بازارکار

در صورتی که بازار کار انعطاف پذیر باشد، قطع دستمزدها و هزینه های نیروی کار می تواند راحتتر باشد. این امر حفظ بارار رقابتی را نیز تسهیل می کند و رشد اقتصادی را نیز حفظ می کند. اما اگر مقاومت زیادی در کاهش هزینه های نیروی کار وجود داشته باشد، نگاه داشتن بازار در حالت رقابتی سخت تر از گذشته می شود.

هزینه هایی که کاهش می یابد

اقدام دولت در افزایش سن بازنشستگی به ۷۰ سال برای پایین آوردن هزینه ها، منجر به کاهش رشد نمی شود. در واقع، این امر می تواند به افزایش عرضه نیروی کار و رقابت پذیری کمک کند. اما در صورتی که دولت هزینه سرمایه گذاری های زیرساختی فعلی را کاهش دهد، این اقدام سبب کاهش تقاضای داخلی و در پی آن کاهش رشد اقتصادی می شود.

سیاست های پولی

ریاضت در هر شرایطی منتج به کاهش تقاضای داخلی می شود، اما اگر سیاست های پولی به خوبی مدیریت شود، اثرات تورم ناشی ار کاهش هزینه ها می تواند تعدیل شود ( به عنوان نمونه نرخ بهره پایین تر یا افزایش تزریق پول به بازار).

نرخ ارز

کنترل نرخ ارز می تواند تاثیر قابل توجهی در هرچه کمتر شدن آسیب های ریاضت اقتصادی داشته باشد، چراکه چنین مدیریت هایی می تواند بسیار بیشتر از تکیه بر اقدامات در سطح داخلی به حفظ بازار رقابتی کمک کند.

این کاهش ارزش به افزایش تقاضا در صادرات کمک می کند، کشورهای حوزه یورو نمی توانند کنترل های لازم را در کاهش نرخ ارز داشته باشند و بنابراین مجبور به کنترل های داخلی برای حفظ بازار رقابتی هستند.

رشد جهانی

ریاضت می تواند تا این حد آسیب زا نباشد، اگر سایر کشورها عملکرد درستی داشته باشند. در صورتی که رشد جهانی بالا باشد، تقاضای صادرات نیز به تبع آن بالا می رود. اما اگر همه کشورها از تجربه بحران اقتصادی رنج ببرند، سیاست های مالی تقلیل قیمت ها، تاثیر بیشتری بر کاهش تقاضای داخلی خواهد داشت.

مداخله بانک مرکزی

کشورهای حوزه یورو، بدون توجه به وام ها به عنوان آخرین راه علاج، می بایست هزینه های خود را بسیار سریع تر از کشورهای خارج از حوزه یورو کاهش دهند.

دلیل این امر این است که اوراق قرضه ای که بدهی را برای اروپا به دنبال داشته اند، به سبب ترس از کمبود نقدینگی به شدت رشد کرده اند.

سارا گلچین