درآمد سرانه یکی از شاخص های اصلی تحلیل وضعیت کلان اقتصادی کشورهاست اما در کشورهایی مانند اعضای اوپک و ایران که وابسته به درآمد نفت هستند، بخشی از درآمد سرانه متاثر از نفت است. براساس برآوردهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ایران با درآمد سرانه نفتی 1144 دلار در 10 ماهه نخست سال 2008 بین 13 کشور عضو اوپک جایگاه دهم را داشته است و با درآمد75 میلیارد دلاری بعد از عربستان و امارات در مقام سوم صادرکننده عضو اوپک است.
طبق برآورد نمادهای بین المللی درآمد سرانه ایران حدود 3800 دلار است که سهم 1144 دلاری درآمد سرانه نفتی ایران از کل درآمد سرانه حدود 30درصد است. یعنی 30 درصد درآمد سرانه ایران نفتی است.
برآوردهای درآمد سرانه به قیمت ثابت سال 76 نیز نشان می دهد سهم درآمد سرانه ایران در کل اقتصاد نیز به قیمت ثابت سال 1376 حدود 602 هزار تومان بوده و با رشد متوسط 9/0- درصد به صورت سالانه در سال های 81-57 به حدود 541 هزار تومان در سال 81 رسید. اما در سال های 81 تا 87 با افزایش درآمد نفت و کنترل جمعیت درآمد سرانه با توجه به رشد تولید ناخالص داخلی به حدود 600 هزار تومان به قیمت ثابت سال 76 رسیده است که هنوز از درآمد سرانه 820 هزار تومانی سال 56 به قیمت ثابت سال 76 کمتر است.
اما از نظر اسمی و به نرخ جاری دلار، درآمد سرانه رو به افزایش بوده است. بر اساس برآورد نهادهای بین المللی در حال حاضر تولید ناخالص داخلی ایران در حد تخمین حدود 294 میلیارد دلار و تولید سرانه نیز حدود 3800 دلار است و براساس تئوری برابری قدرت خرید نیز تولید ناخالص داخلی ایران 762 میلیارد دلار است. براساس تئوری برابری قدرت خرید نیز11700دلار برای تولید سرانه ایران برآورد شده و تخمین صورت گرفته است.
بر این اساس، می توان گفت با توجه به کاهش قدرت خرید دلار در سال های 1352 تا 1387 و تورم داخلی ایران و کاهش ارزش ریال در 30 سال گذشته، باید بین درآمد سرانه 1200 دلاری سال 52 و درآمد سرانه 3800 دلاری فعلی تفاوت قائل شد زیرا قدرت خرید دلار در سال 87 با دلار سال 52 متفاوت است.
در برآورد دیگری که براساس قیمت ثابت سال 1380 صورت گرفته، متوسط هزینه ناخالص خانوار شهری از 3288 هزار تومان در سال 1356 به 3019 هزار تومان در سال 1381 کاهش یافته است. اما در خانوارهای روستایی نیز متوسط هزینه ناخالص به قیمت ثابت سال 1380 از 1554 هزار تومان در سال 1356 به 1847 هزار تومان در سال 81 افزایش یافته است.
ضریب جینی نیز از 514/0 در سال 56 به 42/0 در سال 81 رسیده است. میزان درآمد نفتی اعضای اوپک در این مدت عبارت است از: الجزایر 64 میلیارد دلار، آنگولا 62، اکوادور 10، اندونزی 5، ایران 75، عراق 54، کویت 74، لیبی 51، نیجریه 63، قطر 34، عربستان 262، امارات 84 ونزوئلا 56 میلیارد دلار.
براساس این گزارش در میان اعضای اوپک قطر بیشترین درآمد سرانه نفتی را طی 10 ماه نخست سال 2008 داشته است. درآمد سرانه نفتی این کشور بالغ بر 34 هزار و 54 دلار اعلام شده است. پس از این کشور کویت با 28 هزار و 623 دلار و امارات با 18 هزار و 169 دلار به ترتیب در رتبه های دوم و سوم جای گرفته اند. درآمد سرانه نفتی ایران نیز در این مدت یک هزار و 144 دلار گزارش شده است.
میزان درآمد سرانه نفتی سایر کشورها به ترتیب عبارت است از: عربستان 9 هزار و 322 دلار، لیبی هشت هزار و 260 دلار، آنگولا چهار هزار و 969 دلار، ونزوئلا دو هزار و 105 دلار، عراق یک هزار و 932 دلار، الجزایر یک هزار و 886 دلار، اکوادور 703 دلار، نیجریه 455 دلار و اندونزی 20 دلار. درآمد سرانه نفتی ایران در سال گذشته میلادی بالغ بر 873 دلار اعلام شده بود.
منبع: روزنامه سرمایه
► نگاه مجلس به طرح تحول اقتصادي، مثبت و سازنده است
ابهام در زمان ارائه لایحه هدفمند کردن یارانه ها به مجلس ◄
دو PSP بزرگ کشور در موضوع «نوسازی و تجهیز شبکه پرداخت الکترونیکی توزیع سوخت کشور» به مشارکت رسیدند.