سفردرعید/ دیدنی های چهار محال و بختیاری(2)

سفر یکی از بهترین عادتهای ما ایرانی ها در گذران عید و شروع سال جدید سفراست اما معمولا هرسال فقط جاده های شمال را طی می کنیم و سیل بیشماری از آدم ها را می سازیم که نه تنها طبیعت خزر را نابود می کنند به هیچ کداممان هم خوش نمی گذرد!

به قول یکی از دوستان عید های شمال مثل روزهای عادی سال در تهران است. امسال ما برای شما پیشنهاد های جدیدی داریم.

در این بخش شما رو با دومین بخش از دیدنی های چهار محال و بختیاری آشنا می کنیم.

پارکهای جنگلی استان:

پارک جنگلی پروز:

در ۵۰ كیلومتری لردگان، گردشگاه زیبای پروز با طبیعت بهشتی خود در امتداد دره ای سرسبز قرار گرفته است. فضای دنج و خلوت، سایه سار درختان بلند و قد كشیده این پارك، چشمه های زلال متعدد، به علاوه شالیزارهای پراكنده و درختان جنگلی اطراف، تصویری زیبا از طبیعت خداوندی را جلو چشم هر بیننده ای به نمایش می گذارد. به طوری كه كمتر گردشگر و بازدید كننده ای است كه با یك بار دیدن، میل بازدید مجدد در دلش موج نزند.

غار های استان:

غار یخی چما:

در فاصله ۲۵ كیلومتری چلگرد در نزدیكی روستای شیخ علیخان، یكی از نادرترین و اعجاب انگیزترین غارهای منطقه به نام غار یخی چما با قندیل های فراوان یخی واقع شده است. از زیر یخ های این غار، چشمه ای با آب سرد در جریان است كه نهایتا به سد كوهرنگ می ریزد. قرار گرفتن در دره های عمیق و انباشت حجم برف های چندین ساله در این مكان سبب شده قندیل های یخ و توده های عظیم برف به صورت دائمی و در تمام فصول سال باقی بمانند.

غار سراب:

غار سراب در ۵۶ كیلومتری جنوب غربی شهركرد و حدود ۷ كیلومتری شهر باباحیدر در مسیر دره ای زیبا، در مجاورت روستای امیدآباد قرار گرفته است. این غار شگفت انگیز دو دهانه دارد و به دلیل وجود موانع طبیعی بیش از ۶۰۰ متر از آن قابل دسترسی نیست. از یكی از دهانه های غار، آبی خروشان و خنك بیرون می آید. ارتفاع سقف غار در بعضی از نقاط به ۱۵ متر می رسد. در دالان طویل غار قندیل های آهكی زیبا به وفور وجود دارد.

غار خراجی:

در حد فاصل روستای شمس آباد به خراجی که تنگ خراجی نامیده میشود تعدادی غار و پناهگاه سنگی وجود دارد که آثار متعلق به ادوار پالئولتیک در آنها شناسایی شده است.

حاشیه رودخانه کارون:

بیشتر مساحت استان چهار محال و بختیاری را سر چشمه های کارون تشکیل می دهند که از اتصال سر شاخه های فرعی و اصلی مانند آبهای کوهرنگ-بازفت-کیار-ونک و رود خانه های مار بره -خرسان-آقبلاق-سولگان وسمیرم به وجود آمده و از مرکز تا جنوب و غرب منطقه را در بر میگیرد.

حاشیه رودخانه زاینده رود:

تمامی مسیر حاشیه زاینده رود از سامان تا قراقوش (نزدیک سد زاینده رود) دارای مناظر زیبا و چشم نواز است.

این مسیر بدلیل وجود مجموعه های تفریحی در محل پل زمان خان شرایط اقلیمی مناسب و دسترسی نزدیک به مرکز استان و شهرهای استان اصفهان همیشه مورد توجه گردشگران بوده است در انتهای این مسیر سد و دریاچه زاینده رود و جود دارد که به نوبه خود زیباست در این مسیر زاینده رود هنوز از مناطق صنعتی عبور نکرده و رنگ آبی و تمیز آب همراه با هوای مطبوع و باغات سرسبز اطراف آن بسیار دلپذیر است.

پیست اسکی چلگرد:

این پیست یکی از شناخته شده ترین پیست های اسکی واقع در زاگرس است . این پیست در شهر چلگرد در مجاورت تونل اول کوهرنگ در قسمت شرقی کوه کارکنان قرار گرفته است و طول آن حدود ۸۰۰ متر با شیب ۲۰% می باشد . این پیست دارای سه محوطه ی تفکیک شده جهت خانواده،آقایان و خانمها بوده و به دلیل طولانی بودن فصل سرما و آرامش اکثر روز ها در تمام فصل زمستان قابل استفاده است.

دشت لاله های واژگون:

این دشت زیر پوششی رنگارنگ از لاله های سرخ رنگ و واژگون ، در ۱۲ کیلو متری چلگرد ودر نزدیکی روستای بنواستکی کوهرنگ آرمیده است . هوای لطیف ،سبک وپاک دشت و پوشش گیاهی بسیار غنی و ارزشمند آن چشم دل هر بیننده ای را می نوازد.

شکار:

این منطقه ۲۱۶۰۰ هکتار مساحت دارد و پارک ملی تنگ صیاد را با وسعتی معادل ۵۴۰۰ هکتار در دل خود جای داده است دستیابی به منطقه از طریق محور شهرکرد-اصفهان میسر است تنگ صیاد بعلت داشتن تپه ماهورهای وسیع زیستگاه مناسبی جهت گونه قوچ و میش است کوهستانهای جنوب منطقه دارای صخره های صعب العبور است و زیستگاه پلنگ کل و بز می باشد از دیگر جانوران منطقه می توان گرگ-روباه-شغال-کفتار-کبک دریکبک چیل-تهو و عقاب را نام برد.

کوه نوردی:

زرد کوه بختیاری با ارتفاع ۴۵۰۰ متر از سطح دریا.

ماهی گیری:

حوزه آبریز زاینده رود با مساحتی حدود ۳۲۰۰ کیلومتر مربع از قسمت شرق سلسله جبال زاگرس شروع و پس از طی مسافتی در حدود ۳۶۰ کیلومتر در جلگه اصفهان به باتلاق گاوخونی می ریزد.

بیش از ۹۰ کیلو متر از رودخانه زاینده رود دو قسمت تشکیل دهنده و تغذیه کننده آن در محدوده استان چهار محال و بختیاری قرار دارد.

سر چشمه زاینده رود در دامنه شمال شرقی زرد کوه در جنوب روستای دیمه ودر فاصله ۱۱ کیلومتری تونل های کوهرنگ است که در فاصله یک متری به موازات آب کوهرنگ جریان می یابد و قبل از اتصال به آن به شاخه دیگری به نام خربه متصل می شود البته آب خربه از کوه کفت برد در شرق زرد کوه سرچشمه می گیرد و با پیشروی در جهت شمال به جنوب نزدیک روستای قلعه سبزی با رودخانه دیمه یکی شده وارد آب کوهرنگ می شود نوع بستر اصلی این رودخانه قلوه سنگی است.

فضاهای عشایری:

کـوچ در نـزد عـشـایـر بختیاری زمان و آداب خود را دارد به طور متوسط ۱۵ تا ۲۰ روز طول میکشد تا عشایر بختیاری از قشلاق به ییلاق و بالعکس برسند در بین راه در ایل راهها ،عشایر تور کوچ برگزار می کنند. در فصل بهار و تابستان زمان ییلاق آیینها و مراسم تور کوچ بطور کامل برگزار می گردد عشایر در بین راه هر جا به آب و علفزاری برخورد کنند ساعاتی را در آنجا سپری می کنند و مجددا آهنگ سفر میکنند کوچ با همه دلتنگی ها و غروب های غمبارش به امید رسیدن به چراگاهی مناسب ادامه می یابد.

آثار سنگی صخره ای:

برد گوری ها :بردگوری ها (سنگ گبری ها) قدیمی ترین آثارسنگی استان می باشند کهبه دوره ی ماد تا پایان دوره ی ساسانیان تعلق دارد . در دین زردتشت به علت اعتقادبه مقدس بودن خاک از دفن کردن اجساد خودداری نموده و آنها را در محفظه های از سنگ که استودان ( استخواندان ) نامیده میشود ودر اصطلاح بختیاری به آنها بردگوری ( سنگ گبری ) اطلاق می شود ، قرار دارند .

در خطه بختیاری در دل صخره ها و یا سنگهای عظیم فضاهایی با متوسط طول ۳۰/۳ و ارتفاع ۲۰/۱ متر ایجاد می کردند. این آثار به گونه ای تکی و یا چند تایی حفر گردیده و بیانگر فرهنگ تدفین در طول بیش از ۱۵۰۰ سال در منطقه و نفوذ مذهب زرتشت و پیروان آن در این خطه هستند.

نقوش برجسته سنگی:

شیرین او و الگی در روستای بازفت مربوط به دوره الیما ییان.

طاق سنگی ها:

مجموعه طاق های سنگی جونقان که به خان اوی به معنی کاروان سرای آبی معروف و در گویش ترکی محلی خان اوی به معنی خانه خان است در فاصله ی ۸ کیلومتری جنوب جونقان و در ابتدای دره ی تنگه ی درکش ورکش (مسیر شهرکرد – اردل) با شیوه ای خارق العاده به صورت خشکه چین و با استفاده از روش نخ کشی به شکل گهواره ای باز با نمای هلالی ساخته شده و از اهمیت خاص برخوردار است. این طاقهای قوسی تا عمق 7 متر، ارتفاع دو و نیم متر و عرض سه متر ساخته شده که طی قرون متمادی در برابر زلزله های فراوان و سایر عوامل طبیعی تخریبگر مقاومت نموده است .این اثر در مدخل راه باستانی تنگ درکش ورکش به عنوان کاروانسرا-پاسگاه-راهدارخانه جاده ها مورد استفاده قرار می گرفته قدمت این بنا در زمان ساسانی تا ایلخانی بوده است.

کتیبه های مشروطیت

این کتیبه از دو قسمت مجزا تشکیل شده ولی متن آنها بهم پیوسته است این کتیبه به دستور سردار ظفر بختیاری در محل تفرجگاه پیر غار روستای ده چشمه شهرستان فارسان به فاصله ۴۰ کیلومتری شهرکرد ساخته شده است متن آن مجملی از واقعه مشروطیت و نقش سرداران و سواران بختیاری در آن واقعه ملی است کتیبه اول این گونه شروع می شود:

چنین گوید حاجی خسرو خان سردار ظفر که در سنه ۱۳۲۴ آزادی خواهان ایرانی از مقام سلطنت تقاضای مشروطه نمودند مظفرالدین قاجار طاب اله ثراه حکم مشروطیت را دست خط و بعد از اندک زمانی به رحمت ایزدی پیوست. متن در کتیبه دوم اینگونه ادامه می یابد:

در طهران پس از جنگ زیاد داخل شهر شدند محمد علی شاه در شمیران بودند همین قدر که تهران اشغال گردید به سفارت روس پناهنده شد.

شیر سنگی:

بختیاری ها برای پاسداشت جنگاوران و دلاوران خود بر روی قبر آنان مجسمه ای تراشیده از سنگ و به شكل شیر با نقوشی از اسب و شمشیر قرار می دادند. این نقوش هر كدام معنا و مفهوم خاص خود را دارد. شیر سنگی بر روی قبور دلاوران و جوانان بختیاری یادآور تاریخ پرحادثه و فراز و نشیب گذشته این ایل است. قدیمی ترین شیر سنگی موجود در استان مربوط به دوره صفوی است.

کاروان سرای شلیل:

این کاروانسرا که ابتدا در مسیر جاده خوزستان و در نزدیکی پل شلیل و پل مروارید ساخته شده در دوره پهلوی اول مورد بازسازی قرار گرفته مصالح بکار رفته در آن سنگ لاشه -سنگ تراش و سقف آن مسطح است در دوره پهلوی اول و پس از کشتار سربازان دولتی اعزامی به خوزستان بدست عشایر بختیاری از این بنا بعنوان پاسگاه انتظامی عشایری نیز استفاده می شده است.

لوح عیلامی:

قدیمیترین کتیبه مکشوفه استان آجرنوشته عیلامی به طول۲۴و پهنای۱۵وقطر ۸ سانتیمتر و دارای ۲۶ سطر به خط میخی وزبان عیلامی متعلق به۱۱۱۰ق.م که درقله افغان سال ۱۳۷۵کشف شد.

محوطه های باستان شناختی (بافتهای روستایی):

روستای سرآقاسید:

روستای شگفت انگیز سر آقا سید دارای قابلیت معماری پلکانی بسیار ارزشمند است این روستا دارای دو هزار نفر جمعیت و در فاصله ۱۴۰ کیلومتری شهرکرد قرار دارد خانه ها تماما با خشت ساخته و معماری به صورت پلکانی فشرده می باشد به طوری که پشت بام منزل پایین به منزل حیاط منزل بالایی است روستای سر آقا سید از نظر فرهنگ پوشاک گویش و آداب و رسوم تقریبا دست نخورده است این روستا علاوه بر معماری زیبا دارای چشمه سارها، باغات میوه و طبیعت سرشار از زیبایی منحصر به فرد در استان است.