کثيف مثل پول

چند ماه پیش حجم پول کثیف در کشور 11 میلیارد دلار اعلام و به سرعت توسط مراجع رسمی تکذیب شد.

حجم پول کثیف در نسبت تولید ناخالص داخلی هر کشور نماگری از حجم فساد اقتصادی با ابعاد سیاسی و اجتماعی است.

پول کثیف و آلوده زمانی افزایش می یابد که هزینه و ریسک مبادله و فعل و انفعالات مربوط به آن کاهش پیدا کند.

به تعبیری پول شویی که به مثابه پلی میان اقتصاد رسمی و قانونی با اقتصاد رسمی عمل می کند اگر کم هزینه و کم خطر شود باعث بالا رفتن گردش پول حاصل از فساد می شود.

اگر چه تا امروز عدد رسمی از میزان پول کثیف منتشر نشده است و برخی گفته ها و شنیده ها در این خصوص با سرعت هر چه تمامتر تکذیب می شود اما حجم پول کثیف و آلوده به فساد در حال افزایش است. این موضوع هم از حیث رشد فساد و مهمتر از آن کاهش هزینه ایجاد فساد اهمیت دارد .

به گفته جانشین پلیس آگاهی کشور طی چند سال گذشته تعداد شاکیان خصوصی پرونده های کلاه برداری از رشد قابل توجهی برخوردار بوده که بیانگر رشد جرایم در کشور است.

رشد جرم در کشور در نسبت مستقیم با کارایی نهادهای نظارتی و قهریه است. بطور نمونه مدتی پیش یک انجمن فعال در حوزه مبارزه با مواد مخدر از کاهش زمان دسترسی به مواد مخدر تا حد 30 دقیقه خبر داد. و یا اینکه یک گزارش رسمی حاکی از کاهش 60 درصدی قیمت مواد مخدر در کشور دارد. کاهش قیمت مواد مخدر و کم شدن زمان دسترسی به آن در ارتباط مستقیم هزینه داد و ستد و ریسک پذیری این معامله سیاه قرار دارد .

کاهش قیمت مواد مخدر در کشور در رابطه با مشروبات الکلی و سی دی های مستهجن و از همه مهمتر قاچاق کالا نیز صدق می کند. تاآنجا که 80 درصد بازار موبایل را قاچاق مدیریت می کند و به سادگی سیاست حمایتی دولت در تولید گوشی تلفن همراه را دور می زند.

جهت فهم بیشتر اثر ناکارایی سیستم نظارت و قضایی بر افزایش هنگفت هزینه اقتصاد پنهان در کشور بخشی از حجم پول کثیف را که قابل برآورد است را مرور می کنیم

1- مطابق آمار گمرک سال گذشته 48 میلیارد دلار کالا وارد کشور شده است.این در حالی است که بانک مرکزی حجم کالای وارد شده به کشور را در همین سال 57 میلیارد دلار می داند.

این اختلاف 9 میلیاردی بجز اختلاف در مبنای محاسبه در 2 چیز است. یکی اینکه ورود کالا در معبر گمرکی با کم اظهاری صورت گیرد و دوم اینکه بخشی از کالای وارداتی از مبادی غیر رسمی داخل شود.

2-طی سالهای 82 تا 85 میزان تخلفات کشف شده در نظام بانکی بالغ بر 2 هزار میلیارد و 700 میلیون تومان است. اگر فرض کنیم بیش از آنچه کشف شده اختلاس صورت نگرفته است طی این 3 سال حدود 3 میلیارد دلار در نظام بانکی اختلاس شده است که به این ترتیب متوسط سالی یک میلیارد دلار از دارائی مردم نزد بانکها وارد چرخه پول کثیف می شود.

3-به گفته جانشین رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر سالانه 700 تن مواد مخدر در کشور مصرف می شود و 31 درصد از تولیدات مواد مخدر کشور افغانستان که معادل 2 هزار و 600 تن است از ایران ترانزیت می شود .

همچنین بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس روزانه 11 میلیارد و 735 میلیون تومان صرف خرید مواد مخدر می شود .که با این حساب سالانه نزدیک به 4 هزار میلیارد تومان گردش مالی مواد مخدر است که با ارز 900 تومان تقریبا برابر 4.4 میلیارد دلار می شود.

به گفته جانشین دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر یک سوم مواد مخدر تولیدی افغانستان از طریق ایران ترانزیت می شود سهم مافیای مشترک ایران و افغانستان حدود یک میلیارد دلار می شود.اگر فرض کنیم 30 درصد این سود به ترانزیت مواد مخدر از کشور مربوط شود پول کثیف ایجاد شده به 300 میلیون دلار می رسد.

به این ترتیب مجموع گردش مالی مصرف و ترانزیت مواد مخدر بالغ بر 4.7 میلیارد دلار خواهد بود.

4-به گفته فرمانده نیروی انتظامی شمار معتادان به الکل در ایران یک دهم معتادین به مواد مخدر است . اگر تعداد معتادین به مواد مخدر را بنا بر ارقام رسمی 2 میلیون نفر در نظر بگیریم شمار مشروب خوارها به 200 هزار نفر می رسد.

از سویی بتا بر اعلام رسمی ناجا طی 6 ماهه اول سال گذشته 5 میلیون لیتر مشروبات الکلی کشف شده است که به گفته رئیس پلیس این میزان تنها 20 درصد مشروبات وارد شده به کشور است .

به این ترتیب طی 6 ماهه اول سال 86 ، 25 میلیون لیتر و احتمالا در یک سال 50 میلیون لیتر مشروب وارد کشور شده است.

اما قیمت مشروب در کشور متفاوت است . از دست ساز لیتری 5 هزار تومان تا برخی اقلام که قیمت آنها به 30 هزار تومان می رسد در بازار وجود دارد، اگر فرض کنیم متوسط هر لیتر شراب 10 هزار تومان باشد میزان هزینه ای که برای خرید 50 میلیون لیتر مشروب صرف می شود به 500 میلیارد تومان و یا بیش از نیم میلیارد دلار می رسد.

5- به گفته فرمانده انتظامی کرمانشاه روزانه 26 هزار سی دی مستهجن در این استان کش می شود که سالانه به یک میلیون سی دی می رسد.

اگراین آمار را بدون توجه به جمعیت استانها برای تمام نقاط کشور یکسان در نظر بگیریم سالانه 30 میلیون فیلم و سی دی مستهجن توسط عوامل نیروی انتظامی کشف می شود.

اگر اگر فرض شود که از هر 10 سی دی یکی ضبط و کشف شود –که البته کاملا غیر واقعی است- نزدیک به 300 میلیون فیلم غیرمجاز و مستهجن به فروش می رسد.

اگر قیمت هر دی وی دی را 2000 هزار تومان – حداقل قیمت - در نظر بگیریم سالانه 600 میلیارد تومان گردش مالی خرید و فروش این فیلم ها خواهد بود .بطور قطع رقم واقعی به مراتب بیش از آنچه گفته شد می باشد اما برای تخمین به همین حداقل اکتفا می کنیم.

از سویی به استناد گزارش معاون پشتیبانی شورای عالی اطلاع رسانی گردش مالی تکثیر غیر مجاز محصولات سینمایی بالغ بر 140 میلیارد تومان است.

به این ترتیب مجموع پول آلوده به فیلم های غیر قانونی و مبتذل به 740 میلیارد تومان یا 820 میلیون دلار می رسد.

اگر گردش مالی پرداخت رشوه و حق حساب و نزول خواری و خرید و فروش دختر و فحشا و مواردی از این دست را صفر منظور کنیم ، مجموع 5 بند گذشته که معادل پول کثیف در سال 86 است بالغ بر 2.16 میلیارد دلار خواهد بود.

مبارزه با پول شویی که با یک وقفه 18 ساله در دستور کار دولت نهم قرار گرفته است هیچ اثر قانون گذاری ، اصلاح ساختاری و نهادی نداشته است و حتی گزارش مختصری نیز از روند پی گیری آن اعلام نشده است.

جلسات سران سه قوه در اجرای فرمان 8 ماده ای مقام معظم رهبری نیز در حالی تعطیل است که طبقه ویژه خوار و ممتاز و مافیای پول شویی در کشور مدام در حال فربه تر شدن است.

افزایش هزینه و ریسک پول شویی تنها زمانی ممکن است که مبارزه سیستمی و همه جانبه با مافیای پول کثیف در کشور صورت گیرد و اگر نه مواجهه مقطعی و بخشی تنها باعث جابه جایی و انتقال مافیا در اقتصاد می شود.

به طور نمونه سهمیه بندی بنزین اگر چه باعث کاهش سهمیه قاچاق در این بخش شده است اما بدون شک مافیای بنزین به بخش دیگری از اقتصاد منتقل شده است چرا که حجم پول کثیف ناشی از قاچاق بنزین در اقتصاد ثابت مانده است.

منبع: سایت خبری الف 

► شرایط اعطای تسهیلات ازدواج
منتظر سومين رئيس كل باشيد ◄