بانکی دات آی آر: دو مسیر تسهیلات خانه اولی‌ها با نرخ سود ۹.۵ درصد و اوراق تسه با نرخ ۱۷.۵ درصد عملا راه خرید مسکن را با چالش‌های فراوانی روبه‌رو کرده است؛ زیرا برای دریافت وام تسهیلات مسکن یکم (خانه اولی‌ها) باید نصف مبلغ وام را به مدت یک سال در بانک سپرده‌گذاری کرد. برای استفاده از اوراق گواهی حق تقدم نیز باید خرید برگه‌های حدود ۹۰ هزار تومانی و نرخ سود ۱۷.۵ درصد را به جان خرید.
در این شرایط کارشناسان معتقدند، هر دو راه کمکی به خروج از رکود مسکن نخواهد کرد زیرا با توجه به اقتصاد خانواده‌ها و وضعیت اشتغال، تعداد بالفعل افرادی که از این تسهیلات استفاده می‌کنند کمتر از ۱۰ درصد متقاضیان مصرفی را در برمی‌گیرد.
دردسرهای راه میانبر
برای خانواده‌هایی که پول کافی برای سپرده‌گذاری یک ساله در بانک ندارند، یک راه کوتاه پیشنهاد می‌شود اما دردسرهای این مسیر به قدری زیاد است که نمی‌توان به آن عنوان "میانبر" اتلاق کرد.
اوراق گواهی حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن (تسه) مسیری است که کارشناسان معتقدند اگر مبلغ خرید اوراق و نیز سود این وام کاهش یابد می‌تواند بسیاری افراد فاقد مسکن را برای استفاده از این وام ترغیب کند؛ شرایطی که هم‌اکنون وجود ندارد. هم اکنون سقف فردی تسهیلات خرید مسکن از محل اوراق گواهی حق تقدم در تهران ۶۰ میلیون تومان، در مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۵۰ میلیون تومان و در سایر مناطق شهری ۴۰ میلیون تومان است که این وام به هریک از زوجین تعلق می‌گیرد و مثلا در تهران این مبلغ ۱۲۰ میلیون تومان می‌شود.
نرخ سود تسهیلات فروش اقساطی خرید واحد مسکونی از محل اوراق گواهی حق تقدم بر اساس مصوبات شورای پول و اعتبار در حال حاضر ۱۷.۵ درصد و حداکثر مدت بازپرداخت ۱۲ سال است. تقسیط نیز به ۳ روش ساده، پلکانی سالانه و پلکانی دوره ای امکانپذیر است.
در روش پلکانی سالانه طول دوره پلکانی ۱۲ ماه و اقساط ماهیانه هر ۱۲ ماه با ضریب افزایش ۵ درصد محاسبه و در روش پلکانی دوره‌ای، طول دوره پلکانی ۴۸ ماه و اقساط ماهیانه هر ۴۸ ماه با ضریب افزایش ۲۰ درصد محاسبه می شود. اقساط تسهیلات با بازپرداخت ۱۲ ساله به روش ساده و بدون احتساب مبلغ بیمه برای وام ۶۰ میلیون تومانی در تهران ماهیانه حدود یک میلیون تومان و مبلغ اقساط تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی در مراکز استانها و شهرهای با جمعیت ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ماهیانه حدود ۸۰۳ هزار تومان و مبلغ اقساط تسهیلات ۴۰ میلیون تومانی در سایر شهرها ماهیانه حدود ۶۷۶ هزار تومان است. این تسهیلات برای خرید ساختمان‌هایی داده می‌شود که بیش از ۲۵ سال از تاریخ صدور پروانه ساختمانی آنها نگذشته باشد.
جزییات وام خانه اولی‌ها
اما مسیر مستقیم که از راه سپرده‌گذاری شش ماهه و یک ساله در بانک می‌گذرد کمی هموارتر است. اگر سپرده شش ماه در بانک بماند به اندازه مبلغ سپرده‌گذاری شده و اگر یک سال در بانک بماند دو برابر مبلغ سپرده‌گذاری به آن وام تعلق می‌گیرد. تسهیلات صندوق پس‌انداز یکم که خاصه خانه اولی‌ها است در دوبخش پرداخت می شود؛ اول گروهی که هم زوجین و هم غیرزوجین را شامل شده و تسهیلات آن ۸۰ میلیون برای تهرانی‌ها، ۶۰ میلیون برای مراکز استانها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و ۴۰ میلیون تومان هم برای سایر مناطق است.
گروه دوم هم زوجین هستند که چندی پیش بانک مسکن این تسهیلات را در این سه بخش برای زوجین به طور خاص افزایش داد و به ترتیب براساس مناطق جغرافیایی به ۱۶۰، ۱۲۰ و ۸۰ میلیون تومان رساند.
محاسبات نشان می‌دهد که با سود ۹.۵ درصدی اختصاص یافته به وام‌های صندوق پس‌انداز یکم و بازگشت ۱۲ ساله، متقاضی وام ۸۰ میلیونی ماهانه حدود ۹۳۰ هزار تومان قسط و در مجموع ۵۴ میلیون تومان سود به بانک مسکن برمی‌گرداند. (بدین ترتیب قسط وام ۱۶۰ میلیون تومانی در تهران یک میلیون و ۸۶۰ هزار تومان است) همچنین برای وام ۶۰ میلیونی ماهانه حدود ۷۰۰ هزار تومان و سودمجموع ۴۰ میلیون تومان و برای وام ۴۰ میلیونی که اقساط نزدیک ۴۶۰ هزار تومانی دارد سود کل ۲۷ میلیون تومانی تعیین می‌شود.
همچنین برای زوجین، تغییرات سود به این ترتیب است که متقاضیان وام ۱۶۰ میلیونی باید ماهانه تا یک میلیون و ۸۶۰ هزار تومان قسط پرداخت کرده و در مجموع ۱۰۰ میلیون تومان سود بپردازند. همچنین وام ۱۲۰ میلیونی زوجین نیز اقساط ماهانه یک میلیون ۴۰۰ هزار تومانی و سود مجموع ۸۱ میلیون تومان را در بر می‌گیرد.
منبع: ایسنا
► پیشخوان روزنامه‌های اقتصادی روز چهارشنبه 24 شهریور
آیا بانکداری در ایران مدرن است؟ ◄
