بانکی دات آی آر: در مقابل بانکداري الکترونیک خرد که میان بانک و مشتري شکل گرفته است، در بازار بین بانکی نیز خدمات بانکداری الکترونیک میان بانکها انجام میپذیرد.
در نظام بانکداري یکپارچگی سرعت انتقال وجوه و اطلاعات در بازار بین بانکی از اهمیت بالایی بر خوردار است. بانکهاي مرکزي کشورهاي توسعه یافته و در حال توسعه با سرمایه گذاري هایی که در این بخش انجام داده اند تا حدودي به اهداف خود رسیده اند؛ به طوریکه در حال حاضر در این دسته از کشورها اگر نگوییم بانکداري بین بانکی سنتی کاملاً کنار گذاشته شده، تا حد بسیار زیادي کاهش یافته است.در ادامه مقاله به بیان برخی از این خدمات الکترونیکی پرداخته و در انتها تجربه چند کشور در این زمینه را شرح خواهیم داد.
بدهکار مستقیم
بسیاري از مشکلاتی که در روش دستور پرداخت دائمی وجود داشت از طریق این روش بر طرف شد، هر چند این روش مشکلات خاص خود را داشت. در بسیاري از مراحل روش بدهکاري مستقیم، انعطاف پذیري بیشتري دارد. دراین روش بانک مسئولیت پرداخت به گیرنده را دارد و گیرنده در واقع به عنوان درخواست کننده بدهکار مستقیم به حساب می آید. اکثردرخواست کننده ها در این روش موسساتی هستند که تعداد زیادي دریافتی به صورت ثابت دارندو شامل سازمانهاي ارایه کننده خدمات شهري و کشوري از قبیل تلفن و برق و غیره بودند. در این روش، درخواست کننده دیسکتی از پرداختهاي بدهکاري مستقیم که باید دریافت نماید تهیه می کند و آن به صورت ماهیانه در اختیار بانک قرار می دهد و بانکها از طریق شبکه هاي انتقال منابع، این دستورات را در قالب دستور بدهکار انجام می دادند.
انتقال وجه مستقیم
پرداخت کننده براي آغاز یک انتقال مستقیم باید جزئیات کامل حساب گیرنده از قبیل شعبه، بانک و شماره حساب را بداند تا پرداخت بتواند از طریق بانکداري الکترونیک صورت گیرد و حساب صحیح بستانکار شودو. از آنجا که جزئیات مشخصات انتقال گیرنده در اختیار انتقال دهنده قرار دارد، انتقال اعتبار می تواند از حالت کاغذي به حالت الکترونیکی تبیدل شود چرا که لازم نیست عملی از طرف گیرنده اعتبار انجام شود. مهمترین استفاده از این روش پرداخت حقوق، دستمرد و حق بازنشتگی است. حال سئوالی در اینجا مطرح می شود اینست که، جایگاه دستور انتقال منابع الکترونیکی در کجاست؟ پیش از پاسخ به این پرسش لازم است مطلبی را بیان کنیم.یک دستور انتقال منابع از اجزاي مختلفی نظیر درخواست انتقال، دستور انتقال، اعلامیه هاي بستانکاري و یا بدهکاري و سند انتقال قطعی تشکیل می شود. نحوه ی ایجاد و یا انتقال این اجزا می تواند به صورت دستی و با اسناد فیزیکی بین بانک ها و بین بانک و مشتري منتقل شود و یا بوسیله درگاههاي الکترونیکی و بوسیله الکترونیکی کردن اسناد و پیغام ها. حال به راحتی می توان به پرسش فوق پاسخ داد. جواب اینست که یک دستور انتقال منابع الکترونیکی، دستوریست که قسمتی و یا کل دستورات و فرآیند انتقال به صورت الکترونیکی انجام شود.
این نوع دستورات و نحوره ارسال آنها در صورتی که بخواهد بین 2 سازمان مجزا ارسال شود می بایست داراي استانداردهایی باشد تا هر دو سازمان بتوانند به راحتی یک دستور الکترونیکی ایجاد و یا دستور الکترونیکی دریافت شده را بازیابی و اجرا نمایند، از طرفی به منظور ارسال این نوع دستورات نیاز به بستر هاي مخابراتی بوده و شبکه هایی برای انتقال این نوع اطلاعات می بایست راه اندازي شود.
برگرفته از مقاله ی Essay on Banking به تالیف Govind Rajan از دانشگاه MIT
مترجم: مهرداد دستورانی
► بانکداري تلفنی و موبایل بانک
بانکی: پیشخوان روزنامه های اقتصادی امروز 9 آبان 94 ◄
