چرا همه در پی داشتن رسانه شخصی اند؟

این روزها خیلی ها می خواهند دستی در مطبوعات, نشریات و رسانه ها داشته باشند و هر طور شده خود را به رسانه ها متصل کنند، بطوری که برای خود سابقه کار رسانه ای و خبرنگاری می ترشاند آنچنان که پیشتر برخی تنها به منظور گرفتن چند عکس یادگاری به جبهه ها می رفتند !!

سایت های خبری متعدد موجود که تنها تعداد محدودیشان مستقل اند اما اغلب در پس پرده شان یک چهره سیاسی و یا صاحب قدرت دیده می شود که با صرف هزینه های مختلف تلاش می کند از طریق این سایت ها افکارش را به گوش عموم برساند موید این مدعاست. اما چرا اینقدر کار رسانه ای مهم است؟ مگر این سایت ها چه قدرتی دارند؟

رسانه عبارت است از يک وسيله ارتباط جمعی که امروزه دايره وسعتش بيش از پيش گشته است و اکنون علاوه بر مطبوعات، راديو، تلويزيون و شبکه جهانی اينترنت را نيز در بر می‌گيرد. فراوانی جمعیت، تمرکز گروه‌های وسیع انسانی در شهرهای بزرگ، شرایط خاص تمدن صنعتی و پیچیدگی وضع زندگی اجتماعی، وابستگی‌ها و همبستگی‌های ملی و بین‌المللی، ناامنی و بحران‌ها، تحول نظام‌های سیاسی و اجتماعی، دگرگونی مبانی فرهنگی، ترک سنت‌های قدیمی و مخصوصا بیداری وجدان اجتماعی همه از جمله عواملی هستند که روز به روز نیاز انسان را به آگاهی از تمام حوادث و وقایع جاری محیط زندگی بیشتر می‌کنند، تا جایی که پیشرفت وسایل ارتباط جمعی و توسعه اقتصادی و اجتماعی و تحکیم مبانی دموکراسی و تفاهم بین‌المللی لازم و ملزوم یکدیگر شده‌اند.

در این جوامع افراد کوشش می‌کنند همیشه در جریان همه امور و مسائل اجتماعی قرار داشته باشند تا بتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم نقش خاص خویش را در زندگی گروهی ایفا کنند.

حتما شنیده اید که عصر حاضر به عصر ارتباطات و روابط عمومی به هنر هشتم معروف است، از این رو هر کسی به اطلاعات و ارتباطات بیشتری دسترسی داشته باشد به این مفهوم است که از قدرت بیشتری برخوردار خواهد بود.

یکی از مهمترین اقداماتی که رسانه ها انجام می دهند جریان سازی خبری جهت هدایت افکار عمومی است. بسیاری بر این باورند که این جریان سازی بیشتر در امور سیاسی کاربرد دارد اما اینکه بتوانیم ذهن ها را در جهتی که بخواهیم هدایت کنیم وسوسه ای است که هیچ فرد و حتی شرکت کوچکی نمی تواند از آن چشم بپوشد.

ماجرای نرخ ارز و سکه

به عنوان مثال همین جریان اخیر افزایش ناگهانی نرخ طلا و ارز را در نظر بگیرید. برخی از صرافان و دلالان قدرتمند و پنهان بازار تلاش کردند از طریق اعلام نرخ های جعلی و افزایش حبابی قیمت ها از طریق سایت هایی که در اختیار داشتند جریان سازی کنند و بر سود و منافع خویش بیافزایند کار تا آنجا بالا گرفت که بانک مرکزی ناچار شد برخی از این سایت ها را فیلتر کند و مدیر مهم ترین این سایت ها توسط مراجع قضایی دستگیر شد.

البته همیشه استفاده از قدرت جریان سازی رسانه ها جنبه منفی نداشته و ندارد تلاش برای آموزش راه های مقابله با ایدز و بسیاری دیگر از مسائل هم از سوی رسانه ها ترویج می شود.

اما وسوسه این جریان سازی سبب شده هر فرد حقیقی و حقوقی آرزوی در دست داشتن یک رسانه قدرتمند را در سر بپروراند. وسوسه شیرینی که نمی توان به راحتی از کنارش گذشت.

نقش رسانه در اقتصاد

امروزه صاحبان سرمايه‌های کلان حتی دست به راه‌اندازی شبکه‌های تلويزيونی زده و بدين ترتيب خود رسانه را به عنوان يک بنگاه برای کسب درآمد تلقی نموده و با خريد و توليد برنامه‌های مختلف سود خود را حداکثر می‌کنند، در اين زمينه تبليغات بخش عمده درآمد صاحبان رسانه‌ها را تشکيل می‌دهد و اين مقوله تا جايي پيش رفته است که حتي کانال‌هايي ايجاد شده‌اند که منحصرا به اين امر مي‌پردازند. مانند ORBIT و… چند سال قبل آگهی تبلیغاتی منتشره از طرف اداره روابط عمومی مجله تایم چاپ آمریکا مشخصات خوانندگان خود را در سطح جهانی این طور خلاصه کرد:

(۲۴ میلیون خواننده تایم در سراسر دنیا و موارد اشتراک آنها به مراتب بیش از هر یک از آنان با هموطنان خودشان است: درآمد بالا، آموزش و پرورش خوب، مسوولیت‌های مهم شغلی، حرفه‌ای و دولتی. این خوانندگان یک جامعه مرفه و بانفوذ بین‌المللی را تشکیل می‌دهند.)

نفوذ سیاسی شرکت‌های قدرتمند روابط عمومی و رسانه‌های جهانی در این آگهی کاملا آشکار است. دارايی 100 شرکت جهانی و فراملی دنیا در سال 1992 میلادی در حدود 3 تریلیون و 400 میلیارد دلار تخمین زده می‌شد. گرچه آمار دقیقی از ثروت و دارايی همه این شرکت‌های جهانی موجود نیست، ولی با توجه به تورم اقتصادی و مالی دهه گذشته می‌توان حدس زد که ارزش و درآمد اینگونه شرکت‌ها چندین برابر افزایش یافته است.

پس تعجب نکنید اگر می بینید برخی سیاسیون و شرکت های تجاری برای در اختیار گرفتن یک دقیقه آنتن زنده تلویزیون و یا چند کلیک بیشتر در سایتشان حاضرند چند میلیون تومان هزینه کنند و هر وقت یک نشست ساده رسانه ای برگزار می شود حتما هدایا و یادبودهایی برای خبرنگاران در نظر گرفته می شود تا شاید دلشان را بدست بیاورند!!