در حالى كه سال ۲۰۰۸ پايان يافته است كارشناسان معتقدند آثار و نتايج ۹ تحول مهم اقتصادى در اين سال همچنان نقل محافل اقتصادى و رسانه اى در سال ۲۰۰۹ خواهد بود. به گزارش آسوشيتدپرس، كشورهاى جهان به ويژه آمريكا در سال ۲۰۰۸ بدترين وضعيت اقتصادى را از دهه ۱۹۳۰ به اين سو تجربه كردند.به طور كلى در اين سال ۹ رويداد مهم رخ داد.
ورشكستگى بانك هاى آمريكايى نقطه آغاز بحران بود
-نخستين رويداد مهم سال ۲۰۰۸ در آستانه ورشكستگى قرار گرفتن موسسه بير استرنز امريكا بود كه هر سهم اين موسسه به قيمت ۱۰ دلار به موسسه (جى پى) مورگان فروخته شد. قيمت سهام اين موسسه مالى سال گذشته بيش از ۱۵۴ دلار داد و ستد مى شد. موسسه مالى لمن برادرز- هم بعد از ۱۰۰ سال فعاليت، در ماه سپتامبر اعلام ورشكستگى كرد. ورشكستگى و بحران مالى موسسات مالى و بانكهاى امريكايى، سرمايه گذاران بين المللى را با شوك جدى روبرو كرد.
پس از ورشكستگى موسسه لمن برادرز، دولت آمريكا و مقامهاى فدرال رزرو و وزارت دارايى به فكر نجات ساير بانكها و موسسات مالى اين كشور افتادند. ديگر مردم آمريكا به هيچ بانك سرمايه گذارى اعتماد نداشتند و بازار سهام نيز با نااطمينانى شديدى روبرو شد. بر اساس نظرسنجى آسوشيتدپرس، اخبار مربوط به تحولات وال استريت در صدر اخبارى بود كه مردم آمريكا روزانه آن را دنبال مى كردند. كاهش شديد قيمت مسكن در آمريكا و افزايش بى خانمان ها در اين كشور موجب كاهش ارزش سهام شركتها و صندوق هاى مسكن شد.
موسسه مالى واشنگتن ميوچوال نيز با ۳۰۷ ميليارد دلار دارايى، در ماه سپتامبر اعلام ورشكستگى كرد كه اين بزرگترين ورشكستگى بانكها در تاريخ آمريكا به شمار مى رود. بانك امريكا تصميم گرفت موسسه مالى مريل لينچ را در اختيار بگيرد. موسسه مالى واشوويا آمادگى خود را براى خريد موسسه سرمايه گذارى فارگو اعلام كرد. بانكهاى سرمايه گذارى گلد من ساش و مورگان استنلى نيز يك شبه به بانكهاى تجارى تبديل شدند. دولت آمريكا ۱۵۰ ميليارد دلار به شركت بيمه( اى آى جى) وام داد. دولت آمريكا همچنين كنترل موسسات مالى فانى مائه و فردى ماك را بر عهده گرفت.
بحران در بخش مسكن آمريكا تشديد شد
- تشديد بحران در بخش مسكن آمريكا دومين پديده اقتصادى مهم بود. با استفاده از هر معيار و شاخصى، بخش مسكن آمريكا در سال ۲۰۰۸ عملكرد بسيار ضعيفى داشته است و قيمت مسكن براى سومين سال متوالى كاهش يافت. كاهش قيمت مسكن موجب افت شديد پروژه هاى ساختمانى و كاهش شديد سرمايه گذارى در اين بخش شد. ديويد كرو- كارشناس ارشد اقتصادى موسسه نشنال هوم بيلدرز در اين باره گفت: در ماههاى اخير هيچ پيشرفتى در زمينه افزايش فروش خانه هاى نو به چشم نمى خورد.
طرح نجات ۷۰۰ ميليارد دلارى براى كمك به بانك ها
- كنگره طرح نجات ۷۰۰ ميليارد دلارى را تصويب كرد. هنرى پاولسون- وزير دارايى آمريكا نخستين طرح ۲ صفحه اى خود را براى نجات صنعت مالى آمريكا به كنگره ارائه كرد ولى توفيق چندانى در كسب موافقت نمايندگان كنگره نداشت. پاولسون سپس در طرح ديگرى كه جزييات آن را بيشتر ارائه كرد خواستار خريد داراييهاى بد موسسات مالى شد ولى اين مساله نيز اتفاق نيفتاد. به جاى آن، وزارت دارايى آمريكا بخش زيادى از منابع مالى طرح نجات را صرف سرمايه گذارى مستقيم در بانكها و موسسات مالى كرد. در دو ماه نخست از اجراى طرح نجات، بيش از ۳۵۰ ميليارد دلار به بانكها، بيمه ها و خودروسازان اختصاص يافت. اواخر دسامبر پاولسون خواستار اختصاص بخش دوم اين طرح از سوى كنگره شد. على رغم اقدامات انجام شده، بحران اعتبارات در اقتصاد آمريكا همچنان لاينحل باقى مانده است.
بحران به اقتصاد جهان كشيده شد
به نظر مى رسد هيچ كشورى از آثار منفى بحران مالى و اقتصادى جهان مصون نبوده است. آرژانتين صندوق هاى بازنشستگى را ملى اعلام كرد. ايسلندى ها شاهد ورشكستگى سه بانك بزرگ و كاهش شديد ارزش پول ملى خود بودند. ژاپن و بخش عمده اى از اروپا به ركود اقتصادى فرو رفت. صادرات چين در ماه نوامبر به شدت كاهش يافت و به پايين ترين حد خود در ۷ سال اخير رسيد. با كاهش قيمت نفت به كمتر از ۴۰ دلار، كشورهاى نفتى نيز به شدت آسيب ديدند.
سقوط قيمت نفت از ۱۴۷ دلار به زير ۴۰ دلار
قيمت جهانى نفت در ماه جولاى به بيش از ۱۴۷ دلار رسيد و عادتهاى مردم آمريكا را تغيير داد. ميزان مسافرتهاى مردم آمريكا به پايين ترين حد در ۲۵ سال اخير رسيد. ميزان مسافرتها در بزرگراههاى اين كشور ۵ درصد كاهش يافت. ولى بحران مالى جهان موجب كاهش چشمگير تقاضا و در نتيجه قيمت نفت شد. قيمت نفت از اوايل اكتبر تا اواخر نوامبر بيش از ۵۰ درصد كاهش يافت.
افت ۴۰ درصدى شاخص ها در بازارهاى سهام
نگرانى نسبت به وضعيت بازارهاى جهان از ماه سپتامبر افزايش يافت و شاخص سهام از هنگ كنگ تا مكزيك كاهش يافت. مقامهاى روسيه بازار مسكو را براى چند روز تعطيل كردند. به طور كلى شاخص بازار ها در اين سال بيش از ۴۰ درصد كاهش يافت.
بحران به صنعت خودروسازى آمريكا رسيد
- تا ماه نوامبر ميزان فروش خودروسازان امريكايى ۱۶ درصد كاهش يافت. جنرال موتورز و كرايسلر خواستار دريافت سريع كمكهاى مالى دولت شدند. دولت بوش سرانجام در روزهاى پايانى ۲۰۰۸ موافقت خود را با اعطاى وام14.7 ميليارد دلارى به شركتهاى خودروساز اين كشور اعلام كرد.
قيمت مواد غذايى افزايش يافت
با توجه به افزايش قيمت جهانى ذرت، سوخت و حبوبات در تابستان، آمريكاييها با نخستين تورم شديد در ۱۷ سال اخير روبرو شدند. وزارت كشاورزى آمريكا اعلام كرد: قيمت مواد غذايى در سال ۲۰۰۸ بيش از ۵ تا ۶ درصد افزايش خواهد يافت. اين رقم در ۱۵ سال گذشته به طور متوسط 2.5 درصد بوده است.
كلاهبردارى ۵۰ ميليارد دلارى آخرين خبر مهم ۲۰۰۸
رسوايى مالى مدوف آخرين خبر اقتصادى مهم در سال ۲۰۰۸ بود. اينكه برنارد مدوف چگونه توانسته در ۲۰ سال اخير بيش از ۷ تا ۹ درصد سود در بازار سهام وال استريت در شرايط بد و خوب بازار به دست آورد، به معماى بزرگى براى مردم آمريكا تبديل شده است. كلاهبردارى ۵۰ ميليارد دلارى مدوف در تاريخ مفاسد مالى آمريكا بى سابقه است.
منبع: روزنامه ابرار اقتصادی
► کاهش 96 هزار میلیارد ریالی چک پول
تعويق درعرضه سهام بانك ملت ◄
دو PSP بزرگ کشور در موضوع «نوسازی و تجهیز شبکه پرداخت الکترونیکی توزیع سوخت کشور» به مشارکت رسیدند.