يهوديان، نخستين بانكداران جهان

خانواده‌اي يهودي همزمان با هخامنشيان نخستين بانك را در بابل تأسيس كردند.

قديمي‌ترين بانك جهان را خانواده‌اي يهودي در بابل تأسيس كردند و نام بانك از همان دوران به‌جاي ماند.

آغاز كار اين خانواده با تأسيس تجارتخانه‌اي در بابل بود. خانواده «اِگيبي» كه نامشان يادآور نام يعقوب است، در سال 690ق‌م، كمي پس از انهدام سامريه و تبعيد اسرائيليان، در پايتخت كلده مستقر شدند. تجارتخانه آنها مشهورترين تجارتخانه بابل بود.

تجارتخانه‌هاي بابل مورد اعتماد دستگاه سلطنت بودند و نقش مهمي در فعاليت اقتصادي بازي مي‌كردند. اين مردان هم كارگزار اقتصادي، هم صراف، محضردار و هم وكيل‌مدافع بودند. استفاده از نقره به‌عنوان عيار اصلي پول، دخالت آنها را در زندگي روزانه تسهيل مي‌كرد.

از اين ميان، خانواده اگيبي به‌ويژه در امور بانكي سرآمد شدند. از ويژگيهاي بانكداري اين خانواده بهره نگرفتن بود. آنها به سفارش تورات درمورد منع بهره به هر شكل احترام مي‌گذاشتند.

در تورات آمده: «تو مي‌تواني از بيگانه بهره بگيري اما از برادرت هرگز.» و عجيب اينكه خانواده اگيبي با آنكه از جاي ديگري به بابل مهاجرت كرده بودند، تمام كلدانيان را برادر خود تلقي مي‌كردند و از آنان مطالبه بهره نمي‌كردند.

اين مطلب از نامه يك بدهكار به خانواده اگيبي برمي‌آيد: «140 سيكل بپرداز در مقابل نقره خودت، اما در ميان ما صحبت بهره مطرح نيست، ما هر دو اصيل‌زاده هستيم.»
از ابتكارات اگيبي‌ها در بانكداري ابداع نوعي عمليات مالي بود كه در آن دوره بي‌نظير بود و آن، پرداخت وام در مقابل دريافت گرويي يا چيزي به امانت بود. اين ابتكار باعث شد وام‌گيري بسيار آسان شود.

اگيبي‌ها علاوه بر فعاليتهاي بانكداري به سوداگري نيز مي‌پرداختند، از جمله خريد و فروش، مبادله، اجاره مستغلات و اموال غيرمنقول (خانه، زمين، مزرعه). آنان همچنين، كار تجارت برده و به‌طور ضمني خريد و فروش چارپايان را نيز انجام مي‌دادند.

اگيبي‌ها همچنين به وكالت نيز مي‌پرداختند و موكلان آنان همه از مقامات درباري، اعضاي خاندان سلطنتي و افراد بسيار ثروتمند بودند.

در آغاز سلطنت نبونيد، پادشاه ستمگر بابل كه از كورش هخامنشي شكست خورد، رئيس خانواده اگيبي «نبوآهه‌ايدين» بود. پس از مرگ و در سال 543ق‌م، پسرش «ايدي‌مردوك‌بالاتو» فعاليت مستغلاتي و ارضي خود را توسعه داد. اين اسامي نشان مي‌دهد كه خانواده اگيبي به‌نشانه وابستگي و ادغام خود در تمدن كلداني، نامهاي بابلي براي خود انتخاب كرده بودند.

همين گزينش سبب شد كلدانيان را برادران خود بشمارند و از طرف ديگر، به آنان امتيازي در جهت مالكيت زمين نيز داد.

منبع:خبرگزاری میراث فرهنگی

► واحد تومان از کجا آمده؟
پولشویی و اثرات اقتصادی آن ◄